๗๕. ทูตอเมริกันเข้ามาเจริญทางพระราชไมตรี

ในปีมะโรงนั้นเมื่อณวันศุกรเดือน ๔ ขึ้น ๔ ค่ำ[๑] เปรสิเดนต์เมืองอเมริกาแต่งให้ แอศแมนรอเบอรต[๒] เป็นทูตถืออักษรสาสน์เข้ามาเป็นทางพระราชไมตรี กำปั่นใหญ่ทอดอยู่นอกสันดอนเข้ามาไม่ได้ แอศแมนรอเบอรต มีหนังสือเข้ามาถึงท่านเจ้าพระยาพระคลัง ขอเรือออกไปรับหนังสือและทูตเข้ามาณกรุงเทพมหานคร เจ้าพระยาพระคลังจัดเรือสำปั้นรบไล่สลัด ผูกปืนหน้าเรือปืนท้ายเรือ มีธงทวน ไพร่สวมเสื้อแดงหมวกแดง ๒ ลำ ให้หลวงกัปตันกับกรมการเมืองสมุทรปราการออกไปรับหนังสือกับทูต เรือได้ล่องจากกรงุเทพมหานครเมื่อเดือน ๔ ขึ้น ๖ ค่ำ[๓] ครั้นณวันอังคารเดือน ๔ ขึ้น ๘ ค่ำ เวลาบ่าย ๕ โมง แอศแมนรอเบอรตขึ้นมาถึงกรุงเทพมหานคร ให้ขึ้นพักอยู่ตึกรับแขกเมืองหน้าวัดประยูรวงศ์ นาย ๑๑ คนใช้ ๑๒ รวม ๒๓ คน ครั้นณเดือน ๔ ขึ้น ๑๔ ค่ำ[๔] แอศแมนรอเบอรต ได้เอาหนังสือเปรสิเดนต์มายื่นต่อท่านเจ้าพระยาพระคลัง ครั้นณเดือน ๔ ขึ้น ๑๔ ค่ำ แอศแมนรอเบอรตประชุมพร้อมกันที่บ้านเจ้าพระยาพระคลัง ทำหนังสือสัญญาทางค้าขาย ตกลงเป็นข้อสัญญา ๒๐ ข้อ ณเดือน ๔ แรม ๑๓ ค่ำ แอศแมนรอเบอรตได้เข้าเฝ้า เสด็จออกรับใหญ่ณพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย

ลุศักราช ๑๑๙๕[๕] ปีมะเส็งเบ็ญจศก เป็นปีที่ ๑๐ การพระเมรุมาศกรมพระราชวังบวรเสา ๑๘ วาแล้วเสร็จ ให้เชิญพระศพแห่ออกไปสู่พระเมรุณเดือน ๕ ขึ้น ๑๓ ค่ำ[๖] ได้ทรงบำเพ็ญพระราชกุศล มีการมหรสพ ๕ วัน ๕ คืน ครั้นณเดือน ๕ แรม ๒ ค่ำ พระราชทานเพลิงแล้วสมโภชพระอัฏฐิ ๒ วัน ๒ คืน เป็นคำรพ ๗ วัน ๗ คืนเสร็จแล้ว ได้แห่พระอัฏฐิเข้าสู่พระบวรราชวัง

ฝ่ายแอศแมนรอเบอรตได้ดูแห่พระศพแล้ว รุ่งขึ้นเดือน ๕ ขึ้น ๑๔ ค่ำ[๗] กราบถวายบังคมลากลับออกไป ทูตเข้ามาครั้งนั้น เปรสิเดนต์จัดสิ่งของให้เข้ามาทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย คือกระเช้าเงินรีเฟืองคู่ ๑ กลมเฟือง ๒ คู่ นาฟิกาพกทองคำคู่ ๑ แพรหนังไก่สีดำ ๒๐ พับ แพรเลี่ยนสีตากุ้ง ๖๐ พับ ฝ่ายกรุงเทพมหานครก็โปรดให้จัดของตอบแทนไป คือ งาช้าง ๕ ลำหาบหนัก ๒ หาบ ดีบุกบริสุทธิ์หนัก ๑๐ หาบ รงหนัก ๒ หาบ เนื้อไม้หนัก ๒๕ ชั่ง น้ำตาลกรวดหนัก ๕ หาบ น้ำตาลทรายหนัก ๒๐ หาบ พริกไทยหนัก ๑๐ หาบ เร่วหนัก ๒ หาบ ครั่งหนัก ๕ หาบ ฝางหนัก ๑๐ หาบ



[๑] วันที่ ๒๒ กุมภาพันธ์

[๒] คือ Edmund Robert

[๓] อาทิตย์ที่ ๒๔ กุมภาพันธ์

[๔] จันทร์ที่ ๔ มีนาคม

[๕] พ.ศ. ๒๓๗๖

[๖] อังคารที่ ๒ เมษายน

[๗] พุธที่ ๓ เมษายน

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ