๒๕๒. เจ้าเชียงใหม่กล่าวโทษเจ้าอุปราชเข้ามากรุงเทพฯ

ครั้นมาถึงวันศุกรเดือน ๘ ขึ้น ๑๒ ค่ำ[๑] เจ้าเชียงใหม่บอกกล่าวโทษเจ้าอุปราชว่า กองทัพพระยาราชบุตร นายน้อยมหาพรหม นายน้อยมหาวงศ์ นายหนานสุริยวงศ์ นายน้อยเทพวงศ์ นายน้อยพรหมเมืองเชียงใหม่ พระยาอุปราช พระยารัตนเมืองแก้ว พระยาราชบุตรเมืองลำพูน ยกเข้าตีเมืองสาทแตกกระจัดกระจายไปแล้ว แยกกองทัพให้นายหนานสุริยวงศ์ นายน้อยมหาพรหม นายน้อยเทพวงศ์ คุมคนเข้าตีเมืองก๊ก พระยาราชบุตร นายน้อยมหาวงศ์ นายน้อยพรหมเมืองเชียงใหม่ พระยารัตนเมืองแก้ว พระยาราชบุตรเมืองลำพูน คุมคนเข้าตีปางซารานแตกแล้ว เลยขึ้นไปตีปางไรย ตีท่าออเมืองแจก เมืองมาง เมืองภู เมืองเลน เมืองเพียง แตกกระจัดกระจายไปแล้ว เลยเข้าตีเมืองเชียงตุง มหาขนานเมืองเชียงตุงแต่งกองทัพออกสู้รบกองทัพเมืองเชียงใหม่ เมืองลำพูน กองทัพมหาขนานแตกถอยเข้าไปในเมืองเชียงตุง กองทัพเมืองเชียงใหม่ เมืองลำพูน จะเข้าเมืองยังไม่ได้ ด้วยคนน้อยตัว กองทัพไปไม่ถึงพร้อมกัน ฝ่ายนายน้อยมหาพรหม นายหนานสุริยวงศ์ นายน้อยเทพวงศ์ ได้สู้รบกับพระเมืองขากบุตรมหาขนานแต่เช้าจนบ่าย พระเมืองขากถูกปืนตายในที่รบ กองทัพไล่ติดตามผู้คนเข้าไปถึงประตูเมืองเชียงตุง ประตูเมืองปิดเข้าไม่ได้ แล้วไม่มีกองทัพผู้ใดขึ้นไปอุดหนุน ฝ่ายทัพพระยาอุปราชเมืองเชียงใหม่ ยกขึ้นไปทางเมืองเชียงราย แต่งให้พระยารัตนเมืองแก้วไปตีเมืองพยาติ นายธรรมปัญโญตีเมืองเลนได้ พระยาอุปราชไปเกลี้ยกล่อมเมืองยองได้ก็ตั้งอยู่ที่เมืองยอง ฝ่ายนายน้อยมหาพรหมบุตรหลานพระยาเชียงใหม่ เข้าเมืองเชียงตุงยังมิได้ ให้มาเร่งกองทัพพระยาอุปราชขึ้นไปช่วย พระยาอุปราชก็นิ่งเสียมิให้ผู้ใดขึ้นไปช่วย นายน้อยมหาพรหมกับนายทัพนายกองสิ้นสะเบียงอาหารกระสุนดินดำ ก็ล่าถอยลงมา พระยาเชียงใหม่มีความเสียใจนัก เข้าฤดูแล้วจะขอเข้าไปตีเมืองเชียงตุงฉลองพระเดชพระคุณเอง ขอให้มีข้าหลวงขึ้นไปเกณฑ์กองทัพเมืองแพร่ เมืองน่าน ไปสมทบด้วย ครั้งนั้นทรงพระประชวรอยู่แล้วก็มิได้ทรงคิดราชการสิ่งไร ก็ค้างอยู่



[๑] ศุกรที่ ๒๑ มิถุนายน

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ