๘๔. ทูตฮอลันดาเข้ามาทำหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรี

ครั้นมาถึงเดือน ๑ พระเจ้าแผ่นดินนิเธอแลนด์ แต่งให้คองเตระเกอเชียดเป็นราชทูตนาย ๑ ชาเยเป็นอุปทูตนาย ๑ เฮสะโปนเป็นตรีทูตนาย ๑ กับขุนนางฮอลันดา มาด้วยเรือกลไฟชื่อตรูละนัน กัปตันชื่อฟองเกอแมน ไปทำสัญญาเมืองญี่ปุ่น แล้วมาขอทำสัญญากับประเทศสยาม มาถึงสันดอนวันพฤหัสบดี เดือน ๑ ขึ้น ๒ ค่ำ[๑] มีหนังสือให้ขุนนางลงเรือบดขึ้นมาส่งที่เมืองสมุทรปราการ แล้วพระยามหาอรรคนิกร พระยาสมุทรบุรานุรักษ์บอกส่งหนังสือขึ้นมา จึงโปรดฯ ให้แปลออกได้ความว่า พระเจ้าแผ่นดินนิเธอแลนด์ให้เข้ามาทำหนังสือสัญญาด้วยไม่ได้บอกล่วงหน้ามาก่อน คอเวอนเมนต์ฝ่ายสยามจะรับหรือไม่รับ ถ้าไม่รับก็จะกลับไป จึงจัดเรือกลไฟชื่อสยามอรสุมพล ให้พระยาราชานุประพันธ์ลงไปรับทูตฮอลันดา เมื่อเรือพระที่นั่งสยามอรสุมพลออกไปถึงเรือรบ ทูตให้ยิงปืนสลุตธงช้าง ๒๑ นัด แล้วเรือรับทูตเข้ามาถึงเมืองสมุทรปราการ ทหารปืนที่ป้อมเสือซ่อนเล็บได้ยิงปืนสลุตธงฮอลันดา ๒๑ นัดแล้วขึ้นมาถึงกรุงเทพมหานคร ณวันจันทร์เดือน ๑ ขึ้น ๖ ค่ำ[๒] พักอยู่ที่ตึกรับทูตที่ปากคลองผดุงกรุงเกษม

ณ วันอังคาร เดือน ๑ ขึ้น ๑๔ ค่ำ เข้าเฝ้าออกใหญ่ณพระที่นั่งอนันตสมาคม ถวายเครื่องมงคลราชบรรณาการ ดาบยี่ปุ่น ๒ เล่ม เสื้อหมวกเครื่องแต่งตัวทหารญี่ปุ่นสำรับ ๑ ขวดปักดอกไม้ทองแดงลายเงินคู่ ๑ หม้อใส่น้ำทองแดงลายเงินขอน ๑ ธนู ๑๗ คัน มีเครื่องสำหรับธนูพร้อม กับตัวอย่างสินค้าซึ่งเกิดในแผ่นดินนิเธอแลนด์อินเดีย น้ำตาลทราย ๑๒ ปีบ กาแฟ ๑๒ ปีบ เข้าสาร ๑๐ ปีบ คราม ๑๐ ปีบ ดอกจันทน์เทศ ๔ ปีบ ผลจันทน์เทศ ๒ ปีบ กานพลู ๔ ปีบ ตัวสัตว์สำหรับย้อมผ้าแดง ๒ หีบ

ของทรงยินดีในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ดาบญี่ปุ่น ๒ เล่ม เสื้อหมวกเครื่องแต่งตัวอย่างหหารญี่ปุ่นสำรับ ๑ ธนู ๑๖ คัน มีเครื่องสำหรับธนูพร้อม เชิงเทียนทองแดงคู่ ๑ ดอกไม้ทองแดงคู่ ๑ กระถางธูปทองแดงขอน ๑ แล้วโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ตั้งผู้รับสั่งให้ปรึกษาทำหนังสือสัญญาด้วยราชทูตฮอลันดา คือพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท ๑ ท่านเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ที่สมุหพระกลาโหม ๑ เจ้าพระยารวิวงศมหาโกษาธิบดีที่พระคลัง ๑ เจ้าพระยายมราช ๑ พระยาวรพงศพิพัฒน์ ๑ พระยาโชฎึกราชเศรษฐี เจ้ากรมท่าซ้าย ๑ รวม ๖ ปรึกษาทำหนังสือสัญญาที่พระราชวังเดิม เป็นสัญญา ๓๓ ข้อ วันประทับตรา ได้ยิงปืนสลุตที่ป้อมวิไชเยนทรประสิทธิ์ ๒๑ นัด ที่เรือรบฮอลันดาอยู่นอกสันดอนก็ยิงปืนสลุตพร้อมในเวลาเดียวกัน ครั้นณวันจันทร์เดือน ๒ ขึ้น ๑๒ ค่ำ[๓] ทูตกราบถวายบังคมลากลับไป



[๑] วันที่ ๑๕ พฤศจิกายน ฯ

[๒] วันที่ ๑๙ พฤศจิกายน ฯ

[๓] วันที่ ๒๔ ธันวาคม ฯ

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ