๑๙๖. อสุนีบาตตกหลายแห่ง

ลุศักราช ๑๒๓๐ ปีมะโรง สัมฤทธิศก[๑] เป็นปีที่ ๑๘ วันอาทิตย์ เดือน ๕ ขึ้น ๓ ค่ำ[๒] เวลา ๗ ทุ่มเศษ ฝนตกฟ้าลงที่วัดพระเชตุพน ถูกพระเจดีย์หมู่ ๕ องค์ ด้านตะวันออกเฉียงใต้ใหญ่องค์ ๑ เล็กองค์ ๑ แตกแต่ยอดถึงคอระฆังแห่ง ๑ ลงที่วัดบวรสถานสุทธาวาส ช่อฟ้าหัก กระเบื้องหลังคาร่วงยาวประมาณ ๔ ศอก กว้างประมาณ ๒ ศอกแห่ง ๑ ลงที่วัดมหาธาตุ กุฎีเล็กหน้ากุฎีพระศาสนานุรักษ์ ถูกอกไก่ปั้นลมปูนแตกกระเบื้องร่วงตลอดถึงเชิงกลอนแห่ง ๑ ลงที่วังพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นภูวไนยนฤเบนทราธิบาล ถูกเสาธงแตก เสาตะเกียบแตกถึงดินแห่ง ๑ ลงที่บ้านจีนกิมริมถนนเจริญกรุงตรงปากตรอกบ้านพระยาไพบูลย ถูกต้นชมพู่หักถึงดินแห่ง ๑ ลงที่บ้านพม่าคอกกระบือ ถูกต้นมะขามแตกตลอดถึงดินแห่ง ๑ ลงที่แพหน้าบ้านพระยาบุรุษรัตนราชพัลลภ หลักแพแตกตลอดถึงน้ำแห่ง ๑ ลงที่เรือบรรทุกน้ำอ้อยของพระภาษีสมบัติบริบูรณ์ ทอดอยู่กลางน้ำหน้าวัดอรุณราชวราราม เสากระโดงหัก จีนตายดำไหม้ทั้งตัวแห่ง ๑ ลงที่วัดอินทราราม ถูกเสาข้างหน้าพระอุโบสถแตกตั้งแต่บัวรับข้างบนลงมาจนถึงพื้นดินแห่ง ๑ ลงที่วัดหงษาราม ถูกต้นสนที่หน้าพระอุโบสถแห่ง ๑ ลงที่บ้านเสื่อริมวัดคฤหบดี ถูกต้นมะพร้าวในสวนแห่ง ๑ ลงที่สวนนายหมวกบางพลัด ถูกต้นหมากต้น ๑ แห่ง ๑ ในวันเดียวกันรวม ๑๒ แห่ง

ณวันศุกร เดือน ๖ ขึ้น ๓ ค่ำ[๓] เวลาเช้า ๒ โมงเศษ ฝนตกหนัก ฟ้าลงที่ตำหนักเจ้าจอมข้างใน ในพระบรมมหาราชวัง ถูกอกไก่ปูนพัง กระเบื้องหัก ฝาผนังแตก ผ้าสบงไหม้ ๑๐ ผืน แห่ง ๑ ลงที่วัดบุบผาราม ถูกพระอุโบสถข้างตะวันตกแห่ง ๑ ลงที่วัดประยุรวงศ ถูกพระอุโบสถมุขข้างตะวันตกแห่ง ๑ ลงที่วัดสระเกศ ถูกเสาโคมที่ชานกุฎีพระสมุห์ฉัตร เสาโคมหักแห่ง ๑ ลงที่พระที่นั่งไพศาลทักษิณ ในพระบรมมหาราชวัง ที่หอเจ้า ถูกริมช่อฟ้าด้านตะวันออก โคมตั้งแตก กระจกติดฝาผนังแตกบาน ๑ ตู้ใส่เทียนพรรษาฝากระจกแตก ๒ บาน แห่ง ๑ ในวันเดียวรวม ๕ แห่ง

วันอาทิตย์ เดือน ๖ ขึ้น ๕ ค่ำ[๔] เวลา ๘ ทุ่มเศษ ฝนตก ฟ้าลงที่พระที่นั่งดักลม ริมพลับพลาทุ่งท้องสนามหลวง ถูกบัวถัดยอดด้านตะวันออกเฉียงเหนือ กรอบหน้าบันตะวันออกแตก บัวด้านตะวันตกถึงกรอบเช็ดหน้าแตก ฝาผนังแตกแห่ง ๑ ลงที่พระที่นั่งวสันตพิมาน ในพระบวรพระราชวัง ถูกริมช่อฟ้าข้างใต้ใกล้ที่ทรงบาตร กระเบื้องกระจาย กว้าง ๑ ศอก ลงมาถึงชายกลอนข้างกรงนกแห่ง ๑ ลงที่ป้อมอินทรรังสรรค์ ถูกเสาธงยอดเสาหัก กลางเสาแตกตลอดถึงเสาตะเกียบแห่ง ๑ ลงที่วังพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท ถูกต้นสนแตกแห่ง ๑ ลงที่สวนนายขุนเณรบางซื่อ ถูกต้นหมาก ต้นมะพร้าวหักทับต้นทองหลาง เป็นลายเหมือนขวานสับตามต้นลงมาแห่ง ๑ ยาว ๒ ศอกคืบถึงพื้นดินแห่ง ๑ ลงที่สวนอำแดงนาคบางซื่อฝั่งใต้ ถูกใบมะพร้าวเกรียมต้น ๑ ใบหมากเกรียม ๓ ต้นแห่ง ๑ ในวันเดียวกันรวม ๖ แห่ง จึงรับสั่งให้ข้าหลวงไปเที่ยวสืบตามหัวเมืองใกล้ๆ ก็มีใบบอกเข้ามาว่า ฟ้าลงเมืองละแห่ง ๒ แห่ง ๓ แห่ง ๔ แห่งทุกบ้านทุกเมือง

ครั้นมาถึงณวันอาทิตย์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๔ ค่ำ[๕] เวลา ๔ ทุ่มเศษ ฝนตก ฟ้าลงที่หอนั่งบ้านพระยาเจริญราชไมตรีด้านตะวันตก ถูกปั้นลมแถบข้างเหนือเป็นสะเก็ดกระจายไปทั้งสิ้น แปลานแตกกระจายขาดเสมอจั่ว ๓ ตัว จั่วแตกป่นไปซีก ๑ กระเบื้องร่วงลงมาสิ้น ๒ ห้องครึ่ง เสาดั้งแตกกระจายเหมือนสับฟากตลอดลงมาถึงหลังรอด เสาในประธานมุขข้างเหนือตั้งแต่ท้องรอดแตกขาดกระจายลงมาเสมอไปลงถึงดิน เหลือโคนเสาเป็นกลีบจำปาอยู่ ๒ ศอกเศษ ปลาเค้าตายอยู่ริมเสาปลา ๑ กุ้ง ๑๒ ตัว ที่เสาและฝาหอนั่งด้านตะวันตก แตกยับเป็นหลายแห่ง คนนอนอยู่ที่เฉลียงด้านข้างอสนีบาตลงก็มีมาก หามีอันตรายไม่ แต่คนนอนอยู่ในประทุนเรือเป็ดห่างประมาณ ๕ วา สะเก็ดปั้นลมกระเด็นไปถูกที่โครงจมูกแตกมากหาตายไม่



[๑] พ.ศ. ๒๔๑๑

[๒] พฤหัสบดีที่ ๒๖ มีนาคม ฯ

[๓] วันที่ ๒๔ เมษายน ฯ

[๔] วันที่ ๒๖ เมษายน ฯ

[๕] วันที่ ๒๐ กันยายน ฯ

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ