๑๐๔. ตัดถนน ๓ สายและขุดคลอง

ครั้นมาถึง เดือน ๓ พวกกงสุลเข้าชื่อกันมีหนังสือถวายว่า ชาวยุโรปเคยขี่รถขึ้นขี่ม้าเที่ยวตากอากาศ ได้ความสบายไม่มีไข้ เข้ามาอยู่ที่กรุงเทพมหานครไม่มีถนนหนทางที่จะขี่รถขี่ม้าไปเที่ยว พากันเจ็บไข้เนืองๆ ได้ทรงทราบหนังสือแล้วทรงพระราชดำริเห็นว่า พวกยุโรปเข้ามาอยู่ในกรุงมากขึ้นทุกปีๆ ด้วยประเทศบ้านเมืองเขามีถนนหนทางก็เรียบรื่นสะอาดไปทุกบ้านทุกเมือง บ้านเมืองของเรามีแต่รกเรี้ยว หนทางก็เป็นตรอกเล็กซอกน้อย หนทางใหญ่ก็เปรอะเปื้อนไม่เป็นที่เจริญตา ขายหน้าแก่ชาวนานาประเทศ เขาว่าเข้ามาเป็นการเตือนสติ เพื่อจะให้บ้านเมืองงดงามขึ้น จึงโปรดเกล้าๆ ให้พณฯ ท่านเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ที่สมุหพระกลาโหมเป็นแม่กอง จึงให้พระอินทราธิบดีสีหราชรองเมืองเป็นนายงาน ได้จับการทำตั้งแต่ณวันพุธ เดือน ๓ ขึ้น ๖ ค่ำ[๑] และทำทางก่อถนนที่สพานเหล็กริมวังเจ้าเขมรออกไป ๒ สาย สาย ๑ ตัดตรงไปข้ามคลองผดุงกรุงเกษมต่อถนนตรงไปคลองพระโขนงสาย ๑ แยกไปข้ามคลองผดุงข้างวัดแก้วฟ้าตลอดลงไปทะลุออกแม่น้ำดาวคนองสาย ๑ อีกสายหนึ่งตัดตรงหลังบ้านกงสุลฝรั่งเศส ตลอดมาถึงคลองถนนตรงริมศาลาเจ้าพระยารวิวงศมหาโกษาธิบดีสร้างไว้[๒] ขุดคลองตั้งแต่คลองบางรักมาตลอดถึงคลองถนนตรง เอามูลดินขึ้นถมเป็นถนน[๓] ไม่ต้องหามูลดินที่อื่นมาถม ถนนกว้าง ๕ วา สูง ๑ ศอกคืบ รวมทั้ง ๓ สายเป็น ๒๘๑ เส้น ๕ วา ค่าจ้างจีนถมทางเส้นละ ๑๕ ตำลึง ๒ บาท ๑ สลึง ค่าถมนั้นเป็นเงิน ๒๑๙ ชั่ง ๑๐ ตำลึง ๒ บาท ค่าถมร่องค่าขุดตอไม้อีกเป็นเงิน ๑๓๐ ชั่ง ๔ ตำลึง ๓ บาท รวมกันเป็นเงิน ๓๕๐ ชั่ง ๙ ตำลึง ๒ บาท ค่าขุดคลองกว้าง ๖ วา ลึก ๖ ศอก ยาว ๖๘ เส้น ๑๖ วา เส้นละ ๑ ชั่ง ๕ ตำลึง เป็นเงิน ๘๖ ชั่ง ค่าขุดตอไม้เงิน ๑๖ ชั่ง ๘ ตำลึง ๑ บาท ๒ สลึง รวมเป็นเงิน ๑๐๒ ชั่ง ๘ ตำลึง ๑ บาท ๒ สลึง



[๑] วันที่ ๕ กุมภาพันธ์ ฯ

[๒] ศาลาแดง ฯ

[๓] ถนนสีลม ฯ

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ