วันที่ ๒๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๗๙ ดร

​Cinnamon Hall,

206 Kelawei Road, Penang. S.S.

วันที่ ๒๙ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๔๕๑๕

ทูล สมเด็จกรมพระนริศฯ

หม่อมฉันได้รับลายพระหัตถ์ฉะบับลงวันที่ ๒๔ ตุลาคม แล้ว

อุปเทแก้หูหนักที่ประทานอธิบายมานั้นชอบกลหนักหนา พอหญิงพูน^๑รู้เธอได้ลองตั้งเสียงของเธอพูดกับหม่อมฉันก็ได้ยินดีขึ้น จะพยายามลองดูต่อไป

เรื่องได้ทรงรับใบปลิวเรี่ยรายทำยอดพระมาลาพระบรมรูปทรงม้า อันไม่มีแต่อ้างหลอกลวงว่าหายนั้นเปนกลโกงอันแปลกหนักหนาทีเดียว แต่ก็ไม่หน้าปลาดใจ คงเกิดแต่ผู้คิดร้อนเงินนั่นเอง เหตุที่ร้อนเงินก็เปนผลของการกินอยู่เล่นหัวแลตกแต่งบำรุงตัวสิ้นเปลืองกว่ารายได้ต้องเปนหนี้สิน แล้วก็เกิดร้อนเรื่องหาเงินใช้หนี้เปนเหตุให้คิดหาด้วยอุบายต่างๆ

เครื่องแต่งตัวคนเล่นแทงวิไสยนั้น หม่อมฉันจำได้ก็ที่เห็นผู้หญิงเล่นในงานโสกันต์ ดูแต่งตัวโดยตั้งใจจะให้เหมือนเซี่ยวกางทุกอย่าง ใช้เสื้อกางเกงสีขาวติดกระดาดทองและกระดาดสีเปนลวดลาย

คราวเมลมาแต่ยุโรปถึงปีนังวันที่ ๒๙ นี้หญิงพูนได้รับจดหมายจากเพื่อนของเธอฉะบับหนึ่ง ปิดสะแตมป์อย่างใหม่ของอังกฤษ เพิ่งได้เห็นเปนครั้งแรกหม่อมฉันจึงขอเธอส่งมาถวายกับจดหมายฉะบับนี้ให้ทอดพระเนตรด้วย

หม่อมฉันได้เห็นในหนังสือพิมพ์เมื่อเร็วๆ ว่ามีพวกนักการเมืองพะม่าจะตั้งเปนคณะขึ้นใหม่ เรียกนามคณะตามนามพระเถระองค์หนึ่งซึ่งมีคนนับถือมาก เปรียบอย่างตั้งคณะการเมืองเรียกว่า “คณะสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์” หรือ “คณะศิษยสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์” ดูปลาดหากว่ามีขึ้นในเมืองไทยอย่างนั้น สมเด็จพระพุทธโฆษาจะทำอย่างไร ถ้าพบขอให้ตรัสเล่าถวายด้วย

สัปดาหะนี้หม่อมฉันส่งเรื่องเที่ยวเมืองพะม่า ตอนที่ ๗ ท่อนที่ ๑ มาถวายอีกท่อนหนึ่งมีรูปประกอบ ๒ รูปคือ

๑. รูปเรือนรับแขกที่ไปอยู่ ณ เมืองพุกาม

๒. รูปคนขับกับรถยนต์ที่เมืองพุกาม