| ๏ จะกล่าวฝ่ายเจ็ดองค์พงศ์กษัตริย์ |
ให้ยกตัดทางมาไม่ฝ่าฝืน |
| แล้วรีบรัดลัดทางมากลางคืน |
เสียงครึกครื้นโยธาพลากร |
| บาทหลวงให้ยกสกัดเข้าตัดหลัง |
พร้อมสะพรั่งกองทัพสลับสลอน |
| เข้ารบรับจับกุมตะลุมบอน |
บ้างฟันฟอนด้วยอาวุธยุทธนา |
| ยิงปืนตับคาบหินหม้อดินรบ |
เข้าสมทบโลดแล่นดูแน่นหนา |
| พวกทัพไทยทำเป็นหนีทีระอา |
บาทหลวงว่าได้ทีตีประดัง |
| ทุกหมู่หมวดตรวจไพร่ใส่กระหนาบ |
แกชักดาบชุลมุนคอยหนุนหลัง |
| ไล่ตลบทบมาดาประตัง |
จนกระทั่งทัพกษัตริย์ขัตติยา ฯ |
| ๏ ฝ่ายพวกไทยได้ทีให้ตีฆ้อง |
แล้วโห่ร้องเรียกในไพรพฤกษา |
| ที่ซุ่มคอยฟังกันเหมือนสัญญา |
รีบออกมาจากสุมทุมที่ซุ่มพล |
| ทั้งสองข้างทางสกัดเข้าตัดหลัง |
ปืนประดังยิงมาดั่งห่าฝน |
| พวกทัพหน้ากล้าหาญการประจญ |
พลางไล่พลวกหลังประดังตี |
| เข้าโอบอ้อมพร้อมพรั่งประดังหนุน |
ชุลมุนล้อมไว้มิให้หนี |
| บาทหลวงเห็นทัพอ้อมออกล้อมตี |
จะหลีกหนีช่องไหนไม่ได้การ |
| ฟังเสียงปืนครื้นครั่นควันตลบ |
พลรบเรี่ยวแรงกำแหงหาญ |
| จะคอยทัพกลับไปไม่ได้การ |
จะแหกด่านไปข้างเรือก็เหลือทน |
| ดูกองทัพนับแสนแน่นอเนก |
ราวกับเมฆมืดฟ้าเวหาหน |
| โอ้ครั้งนี้เห็นจะยับถึงอับจน |
จะผ่อนปรนคิดอ่านสถานใด |
| แกเรียกพระมังคลาสานุศิษย์ |
เองจะคิดตรองการสถานไหน |
| ทั้งสองท้าวพ่อตาเร่งว่าไป |
แต่พอให้พ้นตายวายชีวา |
| ท้าวโกสัยรายานั่งหน้าจ๋อย |
ลงง่วงหงอยแทบจะดิ้นสิ้นสังขาร์ |
| จึ่งว่าสุดแต่เจ้าคุณมีบุญญา |
จะบัญชาอย่างไรใจเจ้าคุณ |
| สุดแต่พ้นอาญาประจามิตร |
เอาชีวิตพวกบุตรช่วยอุดหนุน |
| ขอปัญญาฝ่าท้าวเจ้าประคุณ |
เดชะบุญจะได้รอดตลอดไป |
| บาทหลวงพูดปากสั่นอยู่งันงก |
กูจะยกฝ่าเท้าก้าวไม่ไหว |
| เหวยอีตาเจ้ากรรมทำกระไร |
จึ่งจะไปพ้นหมู่ศัตรูปอง |
| ฟังสำเนียงเสียงพหลพลรบ |
ทั้งไต้คบแจจันผันผยอง |
| จะคิดหลบหลีกไปดั่งใจปอง |
เที่ยวหาช่องแห่งไรก็ไม่มี ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระองค์ผู้ดำรงรมจักร |
สั่งให้หักหาญศึกอย่านึกหนี |
| จงเร่งเข้าหักโหมกระโจมตี |
จับไพรีเอาให้ได้ดังใจจง |
| ทหารหอกกลอกกลับเข้ารับรบ |
ตีตลบแตกกระจุยเป็นผุยผง |
| พวกกองซุ่มมรรคาชายป่าพง |
ออกตีวงพร้อมกันประจัญบาน |
| ตะโกนก้องร้องแซ่จับแม่ทัพ |
ตามบังคับเร่งร้นพลทหาร |
| อาวุธสั้นฟันฝ่าเป็นหน้ากระดาน |
อลหม่านวุ่นวิ่งเป็นสิงคลี |
| ฝรั่งรับทัพไทยไล่พิฆาต |
ระดะดาดเต็มประดาต้องล่าหนี |
| พวกทัพไทยไล่โหมกระโจมตี |
แล้วร้องชี้บอกกันสนั่นดัง |
| ว่านั่นแน่แม่ทัพมันขับรถ |
จับให้หมดแต่บรรดาทั้งหน้าหลัง |
| ใส่เสื้อสีตากุ้งดูรุงรัง |
บาทหลวงนั่งตกใจไม่ได้การ |
| ลงจากรถเล็ดลอดพลางถอดเสื้อ |
วิ่งจนเหงื่อแตกด้นปนทหาร |
| แล้วถอดหมวกทิ้งพลันมิทันนาน |
พวกทหารเก็บได้ไล่กระพือ |
| ท้าวโกสัยมังคลารายาแขก |
พลางวิ่งแหกริมตลิ่งแล้ววิ่งตื๋อ |
| กับบาทหลวงวิ่งพลางร้องครางฮือ |
แตกกระพือพลัดพรายกระจายไป |
| ที่เหลือตายหลายหลากมากนักหนา |
จะพรรณานาก็มิอาจจะหวาดไหว |
| ที่หนีลอดรอดตายที่หายไป |
ที่พวกไทยจับมัดไปอัดแอ |
| บ้างเก็บได้รถาทั้งผ้าเสื้อ |
ก็ล้นเหลือทิ้งรายชายกระแส |
| เครื่องอาวุธธงเทียวไม่เหลียวแล |
เที่ยววิ่งแซ่ชอกซอนสัญจรไป |
| ทั้งสองเท้าเจ้าพาราชวาฉวี |
กับเสนีไพร่พลทนไม่ไหว |
| หนีกระจัดพลัดพรายรายกันไป |
เข้าพงไพรซอกซอนตามดอนดง |
| บาทหลวงกับมังคลาพากันวิ่ง |
เข้าแอบอิงเขาไม้ไพรระหง |
| พอพบกับเสนาในป่าดง |
พากันหลงไม่รู้แห่งตำแหน่งทาง |
| ครั้นพบปะเจ้านายค่อยคลายร้อน |
พากันจรเดินมุ่งพอรุ่งสาง |
| บาทหลวงแกเคยอยู่รู้หนทาง |
พาไปข้างเขาเขินเนินคิรี |
| แล้วลัดแลงแฝงเงาเข้าไปได้ |
ถึงที่ในแถวทางกลางวิถี |
| พอถึงเขาเจ้าประจันเข้าทันที |
เข้าไปที่ตึกใหญ่ทั้งไพร่นาย ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระหน่อเทวสินธุ์นรินทร์รัตน์ |
สามกษัตริย์จรจรัลรีบผันผาย |
| มาถึงพร้อมแต่บรรดาเสนานาย |
พลนิกายย่อยยับอัปรา |
| ข้าวโกสัยไพร่พลก็ป่นปี้ |
ไม่เป็นที่ยับยั้งเป็นฝั่งฝา |
| เหลียวไปดูพวกท้าวเจ้าชวา |
ก็อัปราเหมือนกันเป็นพรรค์เดียว |
| แลดูหน้าสังฆราชก็ฝาดเฝื่อน |
ละม้ายเหมือนลิงป่าทั้งหน้าเขียว |
| ไม่พูดจาแต่สักสิ่งจริงจริงเจียว |
ลงนั่งเคี้ยวขี้ฟันสั่นระรัว |
| แกเสียใจหลายอย่างครางกระหึม |
ให้เศร้าซึมป่วนปั่นทั้งคันหัว |
| เหลือความคิดอิดออดลงทอดตัว |
เปรียบเหมือนวัวเสือทับอัปรา |
| แต่คิดการมาแต่หลังไม่อย่างนี้ |
มาป่นปี้แทบชีวังจะสังขาร์ |
| ไม่รอดชั่วตัวก็กลับอัปรา |
คิดก็น่าตีหัวของตัวเอง |
| พระเยซูผู้เป็นเจ้าของเราเอ๋ย |
ช่างเฉยเมยให้มันรุมกันคุมเหง |
| นี่ศาสนาของตัวมากลัวเกรง |
มันข่มเหงแทบจะตายวายชีวง |
| ข้าพเจ้าเล่าอุตส่าห์มาเหนื่อยยาก |
แสนลำบากแทบชีวามาผุยผง |
| หมายจะเอาเมืองคืนให้ยืนยง |
จะได้ทรงศาสนาให้ถาวร |
| แกนั่งบ่นพึมพำทำหนังสือ |
แล้วเขียนชื่อแขวนคำนำอักษร |
| เป็นคำบนสนธยายดั่งให้พร |
ทั้งอ้อนวอนพระวิญญาณเป็นการดี ฯ |
| ๏ จะกล่าวฝ่ายนายทัพกลับเข้าด่าน |
พร้อมทหารเข้าไปเฝ้าเจ้ากรุงศรี |
| ถวายเครื่องเก็บมาบรรดามี |
หอกกระบี่รถฝรั่งโล่ดั้งปืน |
| ทั้งเสื้อผ้าสังฆราชชาติอังกฤษ |
ผ้าตะบิดแขกชวาสี่ห้าผืน |
| พระตรัสปรึกษาไปจะให้คืน |
ทั้งหอกปืนขนไปให้กับมัน |
| แต่บรรดาลูกทัพที่จับได้ |
คืนไปให้มันเสียก่อนคิดผ่อนผัน |
| ดูปัญญามันจะขึงคิคดึงดัน |
หรือจะหันเหกลับมารับรอง |
| แล้วตรัสสั่งขุนเสมียนให้เขียนสาร |
กับทหารผู้คนให้ขนของ |
| จัดขุนนางหมื่นขุนทูลละออง |
ให้คุมของไปที่เขาเจ้าประจัน |
| เองเอาไปให้พระมังคลาราช |
กับตาบาทหลวงไปรีบผายผัน |
| พระสั่งเสร็จแล้วเสด็จจรจรัล |
มาพร้อมกันทั้งพระวงศ์พงศ์ประยูร |
| อีกเสนาข้าทูลละอองบาท |
ปรึกษาราชการในมไหสูรย์ |
| อันสิงหลธานีบรีบูรณ์ |
เป็นเค้ามูลของฝรั่งตั้งมานาน |
| เพราะอีตาสังฆราชพระบาทหลวง |
มันจาบจ้วงเฉโกด้วยโวหาร |
| คิดถ่ายเทเล่ห์กลอ้ายคนพาล |
จนลูกหลานตกยากลำบากกาย |
| เราคิดว่าถ้าหย่อนมาอ่อนน้อม |
ก็จะยอมให้ปันเหมือนมั่นหมาย |
| อยู่ด้วยกันพี่น้องสองสามชาย |
อย่าวุ่นวายกันไปทำไมมี |
| มันก็เกิดมาในเครือเป็นเชื้อไข |
ไปตกไร้อัปลักษณ์เสียศักดิ์ศรี |
| ถึงมันยกกันมาตั้งราวี |
ก็ป่นปี้มาแต่หลังทุกครั้งครา |
| ถึงจับได้จะประหารผลาญชีวิต |
ก็ยังคิดพูนเทวษถึงเชษฐา |
| ทั้งโฉมยงองค์ฤๅษีพี่วัณฬา |
จะเข่นฆ่ามันไม่ได้ดั่งใจปอง ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระศรีสุวรรณวงศ์ทรงดำริ |
เธอตรองตริตราไปพระทัยหมอง |
| พวกเสนาแต่บรรดาทูลละออง |
ก็ปรองดองทั้งพระวงศ์พงศ์ประยูร ฯ |
| ๏ ป่างพระองค์ทรงภพจบจังหวัด |
จะคิดตัดศึกใหญ่ในไอศูรย์ |
| บรรดาพวกพงศ์เผ่าเหล่าประยูร |
ก็กราบทูลแล้วแต่องค์พระทรงธรรม์ ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระสุดสาครบวรนาถ |
ทูลพระบาทจอมวังนรังสรรค์ |
| มิใช่อยากได้นิเวศน์ขอบเขตคัน |
สิงหลนั้นใช่จะปองไม่ต้องการ |
| พระชนนีให้บำรุงกรุงประเทศ |
มอบนิเวศน์ธานินทร์ทั้งถิ่นฐาน |
| ใช่จะอยากครอบครองไม่ต้องการ |
อันถิ่นฐานไม่นิยมมีถมไป |
| แม้นมังคลามาดีศรีสวัสดิ์ |
หลานไม่ขัดดอกพระองค์อย่าสงสัย |
| ไม่รังเกียจเดียดฉันท์ประการใด |
คงจะให้ขอบเขตนิเวศน์วัง |
| เป็นความสัตย์วัจนังอย่างฉลอง |
แม้นปรองดองแล้วคงสมอารมณ์หวัง |
| ไม่เกียดกันฉันทาดั่งวาจัง |
จะได้ตั้งถิ่นฐานเป็นว่านเครือ ฯ |
| ๏ ป่างพระศรีสุวรรณวงศ์พงศ์กษัตริย์ |
โองการตรัสหลานนี้อารีเหลือ |
| อันธานินทร์ถิ่นฐานล้วนว่านเครือ |
ไว้ใยเยื่อดีแล้วหลานการนินทา |
| อย่าให้มีที่เราเหล่าผู้ใหญ่ |
ให้เห็นใจสุจริตไม่อิจฉา |
| พ่อก็คิดเหมือนนิสัยน้ำใจอา |
กันนินทาเสียให้สิ้นมลทินตัว |
| ถึงสิงหลเดิมทีใช่ตีได้ |
เพราะผู้ใหญ่ไกล่เกลี่ยเป็นเมียผัว |
| ทำสงครามความชอบได้ครอบครัว |
ก็รู้ทั่วอยู่ด้วยกันเช่นนั้นเอง ฯ |
| ๏ สินสมุทรจึ่งประมูลทูลฉลอง |
ว่าพี่น้องใครเขารุมกันคุมเหง |
| เมื่อคบพาลการชั่วใส่ตัวเอง |
เที่ยวครื้นเครงไปทุกเมืองจนเลื่องลือ |
| เพราะตาเฒ่าสังฆราชท่านบาทหลวง |
มันล่อลวงพาไปมิใช่หรือ |
| ไปเกลี้ยกล่อมกองทัพมารับมือ |
จะไว้ชื่อให้ชั่วทั่วนคร ฯ |
| ๏ จะกล่าวฝ่ายคนถือหนังสือสาร |
ออกจากด่านรีบไปในสิงขร |
| พอถึงเขาเจ้าประจันตะวันรอน |
พักนิกรหน้าเขาลำเนาไพร |
| เห็นฝรั่งนั่งอยู่ประตูเขา |
จึงบอกเล่าชี้แจงแถลงไข |
| ว่าพระองค์ผู้ดำรงภพไกร |
รับสั่งใช้ให้เราถือหนังสือมา |
| ถวายพระมังคลานราราช |
ตามพระราชประสงค์ในวงศา |
| กับสิ่งของอาวุธยุทธนา |
แต่บรรดาเก็บได้ให้มาคืน ฯ |
| ๏ ฝ่ายฝรั่งฟังว่าเรียกม้าใช้ |
ให้รีบไปแจ้งกิจจาอย่าฝ่าฝืน |
| พวกม้าใช้ไปตามทางเป็นกลางคืน |
ไม่ดึกดื่นพอไปถึงซึ่งศาลา |
| แจ้งเนื้อความตามเรื่องชาวเมืองบอก |
ขุนนางออกมาฟังไม่กังขา |
| เอาข้อคำนำทูลพระมังคลา |
ตามกิจจาผู้มาบอกออกเนื้อความ ฯ |
| ๏ บาทหลวงนั่งซบเซาบนเก้าอี้ |
แว่วคดีลุกขึ้นมองแล้วร้องถาม |
| เร่งไปรับมาดูให้รู้ความ |
แกสั่งล่ามไวไวจงไปพลัน |
| ขุนนางรับกลับออกมาศาลาใหญ่ |
ร้องเรียกไพร่เร็วรี่ขมีขมัน |
| รีบออกมาจากเขาเจ้าประจัน |
รับพวกบรรดาขุนนางไปข้างใน |
| กับสิ่งของปืนผาทั้งผ้าเสื้อ |
ที่ล้นเหลือหมวกรถอันสดใส |
| กับหนังสือว่าขานการเวียงชัย |
บาทหลวงได้เห็นแค้นแน่นอุรา |
| น้อยหรือมันแกล้งจำเพาะมาเยาะเย้ย |
นิจจาเอ๋ยแค้นใจกระไรหนา |
| แกจึ่งรับหนังสือที่ถือมา |
แล้วฉีกตราอ่านไปตามใจความ ฯ |
| ๏ ในเรื่องราวของพระองค์ดำรงภพ |
ขจรจบทั่วประเทศเขตสยาม |
| ถือพระศรีสุวรรณวงศ์ทรงพระนาม |
มาปราบปรามลังกาในสามัญ |
| มิใช่จะอยากได้ให้พวกพ้อง |
มาครอบครองกรุงไกรไอศวรรย์ |
| แต่ดาบสพี่น้องเธอรางวัล |
ยกให้ปันกับนัดดาสุดสาคร |
| เดี๋ยวนี้อามาอยู่เป็นผู้ใหญ่ |
จะคิดไปกับพระหลานชาญสมร |
| อย่ารบสู้หมู่อาณาประชากร |
จะม้วยมรณ์เสียเปล่าเปล่าไม่เข้าการ |
| อันสิงหลนคราของตาเจ้า |
อาก็เข้าใจสิ้นทุกถิ่นฐาน |
| มาไปเฝ้าบิตุรงค์พร้อมวงศ์วาน |
อันศฤงคารในลังกาทั้งสากล |
| จะยกให้หลานยาราชาภิเษก |
มอบเศวกฉัตรชัยในสิงหล |
| ไม่ล่อหลอกดอกอย่าแหนงระแวงวน |
เหมือนนิพนธ์มาในสารใช่มายา |
| จะเคี่ยวเข็ญรบสู้ในหมู่ญาติ |
ให้เสียชาติเสียวงศ์เผ่าพงศา |
| เจ้าก็เป็นเชื้อกษัตริย์ขัตติยา |
จงตรึกตราตรองความตามแต่ใจ ฯ |
| ๏ พอจบสารแกยิ่งแสนจะแค้นจิต |
ทั่งกรดกริชแทงซ้ำในคำไข |
| มันแกล้งว่าเย้ายวนกวนน้ำใจ |
ทั้งไยไพหยาบหยามพูดลามลวน |
| ถึงเสียทัพยับย่นเพราะพลน้อย |
มันจึ่งพลอยร่ำไรมาไต่สวน |
| พูดเหมือนอย่างปรานีตีสำนวน |
ทั้งลามลวนแนมเหน็บให้เจ็บใจ |
| จึ่งว่ากับมังคลาสานุศิษย์ |
เองจะคิดการงานสถานไหน |
| ส่งหนังสือให้พลันด้วยทันใด |
เขาจะให้ถิ่นเขตนิเวศน์วัง |
| ทำมารยาข้าศึกมันฮึกฮัก |
หมายจะดักบ่วงวงเข้ากรงขัง |
| มิฉะนั้นมันจะปิดให้ติดตัง |
เองคอยฟังเถิดหนาไม่ช้านาน |
| แล้วแกเรียกสองท้าวมาเล่าเรื่อง |
ที่บทเบื้องหารือหนังสือสาร |
| ฟังเล่ห์ลิ้นทรชนเหล่าคนพาล |
ช่างว่าขานเองจะเห็นเป็นอย่างไร |
| ธรรมดาข้าศึกเหมือนงูพิษ |
คงแผลงฤทธิ์มั่นคงอย่างสงสัย |
| กูรู้แน่ตระหนักประจักษ์ใจ |
มันมิได้ด้วยร้อนคิดผ่อนปรน |
| เอาน้ำเย็นลูบไล้พอให้เชื่อง |
ครั้นสิ้นเรื่องกูก็เห็นไม่เป็นผล |
| เองจงช่วยตรึกตรองทั้งสองคน |
จะแก้กลคิดกำจัดพวกศัตรู |
| จำจะต้องตอบความไปตามเรื่อง |
ที่บทเบื้องของมันมาระอาหู |
| ทั้งมันทำกลไกหลายประตู |
ที่ตรงกูนั้นไม่หลงอย่าสงกา |
| แล้วจึ่งเรียกเสมียนมาเขียนสาร |
เป็นข้อขานหยาบคายร้ายนักหนา |
| แล้วให้ห่อเสร็จสรรพประทับตรา |
เอาหีบงาใส่สารมีพานรอง |
| ส่งให้พวกเสนาที่มาอยู่ |
แล้วแกดูม้ามิ่งกับสิ่งของ |
| ให้ฉุนแค้นแสนอายหลายทำนอง |
แล้วก็ร้องด่าพลางทางสำนวน |
| กูขอบใจนักหนาไม่ช้าดอก |
อย่ามาหลอกขายมะพร้าวกับชาวสวน |
| กูรู้สิ้นเสียทุกอย่างทางสำนวน |
อย่าก่อกวนไปเลยเองไม่เกรงมือ |
| รีบไปบอกท่านผู้อยู่สิงหล |
กูก็คนใช่วิฬาร์เอาปลาถือ |
| จะให้โดดโลดข้ามไปตามมือ |
กูไม่ถือบุญญาบารมี |
| มึงเร่งไปบอกกันอย่ามั่นหมาย |
เห็นจะตายเปล่าดอกไม่หลอกผี |
| ที่ตรงกูรู้แจ้งแห่งคดี |
พวกอ้ายผีล้วงตับจนคับโครง |
| ไปเถิดไปใครไม่เชิญมึงมาดอก |
พวกอ้ายหอกจัญไรมักตายโหง |
| ไม่คบค้าพวกพลอ้ายคนโกง |
จะมาโยงให้ไปตกนรกตาย ฯ |
| ๏ ฝ่ายเสนาลากลับรับเอาสาร |
ออกจากด่านชวนกันรีบผันผาย |
| พร้อมสะพรั่งทั้งพหลพลนิกาย |
ทั้งไพร่นายเร่งมาไม่ช้าที |
| ครั้นถึงเข้าเฝ้าองค์พระทรงศักดิ์ |
มาพร้อมพรักทั้งเสนาบดีศรี |
| แล้วถวายสาราไม่ช้าที |
องค์พระศรีสุวรรณวงศ์ดำรงวัง |
| แล้วทูลความตามเรื่องบาทหลวงโกรธ |
แกคาดโทษด่าสำทับจนกลับหลัง |
| ว่าแกล้งมาเยาะหยันดันทุรัง |
ไม่ขอฟังพูดจาด่าประจาน ฯ |
| ๏ พอทูลเสร็จพระให้อ่านสารอักษร |
ในสุนทรเรื่องราวที่ร้าวฉาน |
| หนังสือพระมังคลาปรีชาชาญ |
ว่าด้วยการรบพุ่งกรุงลังกา |
| เป็นข้อความตามใจของไทยกล่าว |
ในเรื่องราวแจ้งจิตว่าอิจฉา |
| รู้หรือไม่ในประเทศเขตลังกา |
ของเจ้าตาเจ้าลุงทั้งกรุงไกร |
| เพราะเสียทีที่ประมาทจึงพลาดพลั้ง |
ก็เพราะหวังว่าเป็นเชื้อในเนื้อไข |
| จึ่งได้ตั้งคุมเหงไม่เกรงใจ |
ทั้งขับไล่รบราจะฆ่าฟัน |
| ไม่ขอรับนับเนื้อในเครือญาติ |
อย่าหมายมาดแม้นชีวาเราอาสัญ |
| นั่นแหละสิ้นรบราสิ้นฆ่าฟัน |
อย่าหลอกกันเลยไม่หลงถึงงงงวย |
| ช่างพูดเพราะเหมาะเหมงข่มเหงเล่น |
มิใช่เช่นหญิงตะกลามมาตามสวย |
| แต่ฝีปากถากถางทางสำรวย |
เราไม่งวยงงดอกบอกจริงจริง |
| ธรรมดาศัตรูเหมือนงูงอด |
ไม่กลัวตอดกลัวขบเหมือนคบหญิง |
| อันสาราเอามาให้เห็นไม่จริง |
ท่านจงนิ่งเถิดอย่ากล่าวให้ยาวความ ฯ |
| ๏ พอจบสารพร้อมพระวงศ์พงศ์กษัตริย์ |
ได้ฟังอรรถไม่สุภาพทั้งหยาบหยาม |
| เขาก็คิดการณรงค์จะสงคราม |
เราได้ห้ามเขาก็พ้อว่าล่อลวง |
| วายุพัฒน์นัดดาจึ่งว่าขาน |
นี้อาจารย์สังฆราชตาบาทหลวง |
| ใช้ปัญญาผิดกับชนคนทั้งปวง |
แกมันล่วงรู้เหลือเบื่อระอา |
| ครั้งไปตีเมืองเซ็นก็เช่นนี้ |
ครั้นเสียทีแช่งชักเอานักหนา |
| แล้วก็ให้ตัดขาดญาติกา |
แกพูดจาเอาแต่ดื้อถือว่าดี ฯ |
| ๏ ป่างพระจอมนคเรศเกศกษัตริย์ |
โองการตรัสกับเสนาบดีศรี |
| เมื่อเขาไม่รักญาติขาดไมตรี |
ก็ตามทีเขาจะนึกจะตรึกตรอง |
| จงตั้งมั่นด่านทางอย่าวางจิต |
อ้ายต้นคิดครูเฒ่าเป็นเจ้าของ |
| ที่ไหนมันจะให้ศิษย์คิดปรองดอง |
คงจะต้องรบพุ่งกันยุ่งไป ฯ |
