| ๏ ฝ่ายพระจอมธิบดินทร์นรินทร์รัตน์ |
โองการตรัสให้อาลักษณ์แต่งอักษร |
| ไปทูลองค์พระเจ้าอาดั่งอาวรณ์ |
ขอภูธรเมตตาได้ปรานี |
| จะขอน้องราเมศมาไว้ด้วย |
จะได้ช่วยบำรุงซึ่งกรุงศรี |
| พอเป็นเพื่อนชีวาอยู่ธานี |
ขอภูมีโปรดปรานประทานมา |
| อาลักษณ์เขียนเรื่องสารลงลานเสร็จ |
พระสั่งเจ็ดเสนีมียศถา |
| ให้รีบรัดจัดกันลงเภตรา |
ไปพารากำพลเพชรให้เสร็จการ |
| ขุนเสนีรับสารไปกำปั่น |
ต่างเร่งกันต้นหนพลทหาร |
| ออกแล่นล่องไปในท้องนทีธาร |
ลมบันดาลพัดพาให้คลาไคล |
| สิบแปดวันบรรลุกำพลเพชร |
เสนาเจ็ดขึ้นไปแจ้งแถลงไข |
| กับขุนด่านธารท่าชลาลัย |
รีบขึ้นไปทูลองค์พระทรงธรรม์ ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานราราช |
ตรัสประภาษปรีดิ์เปรมเกษมสันต์ |
| สั่งให้แห่สาราขึ้นมาพลัน |
พระทรงธรรม์ออกนั่งบัลลังก์ทอง |
| เจ็ดเสนามาบังคมบรมบาท |
ตรัสประภาษถึงเวียงชัยปราศรัยสนอง |
| เสวกากราบประมูลทูลละออง |
พระผู้ครองสวรรยาเจ้าธานี |
| ทรงทศพิธที่ในกิจการตัดสิน |
ชาวบุรินทร์ปรีดิ์เปรมเกษมศรี |
| ประชาชนในจังหวัดปัถพี |
ก็เป็นที่สุโขมโหฬาร |
| พระทรงฟังยินดีแล้วมิช้า |
ให้ขุนอาลักษณ์กวีเร่งคลี่สาร |
| แถลงเรื่องคำไขที่ในลาน |
ศุภสารศรีสวัสดิ์พระนัดดา |
| ขอบังคมสมเด็จพระทรงภพ |
อันเลิศลบธิบดินทร์ปิ่นมหา |
| กำพลเพชรปิ่นเกล้าพระเจ้าอา |
ให้ทราบฝ่าบาทบงสุ์พระทรงธรรม์ |
| ด้วยรัตนาธานินทร์บุรินทร์รัตน์ |
เขตจังหวัดใหญ่ยิ่งทุกสิ่งสรรพ์ |
| จะขอน้องไปไว้ด้วยได้ช่วยกัน |
บำรุงขัณฑเสมาในธานี |
| ขอพระองค์ทรงโปรดให้ราเมศ |
เหมือนปกเกศหลานรักเป็นศักดิ์ศรี |
| พออุ่นใจในนิเวศน์เขตบุรี |
ได้เป็นที่ปรึกษาว่าราชการ |
| ด้วยเปลี่ยวเปล่าเศร้าใจไม่มีญาติ |
ฝ่าพระบาทกรุณาเมตตาหลาน |
| มาเป็นที่อุปราชว่าราชการ |
พอสำราญเห็นกันทุกวันคืน ฯ |
| ๏ พอจบสารพระผู้ผ่านนคเรศ |
แสนเทวษด้วยหลานยาเหลือฝ่าฝืน |
| ตัวคนเดียวเปลี่ยวใจไหนจะยืน |
ไม่มีพื้นเผ่าพงศ์ในวงศ์วาน |
| จึ่งเอื้อนอรรถตรัสว่าเจ้าราเมศ |
พี่เขาเจตนาให้ไปสถาน |
| รัตนาธานีที่สำราญ |
ช่วยว่าการนคราให้ถาวร |
| แม้นมิไปก็ไม่ตรงต่อวงศ์ญาติ |
เหมือนเด็ดขาดไม่เป็นที่สโมสร |
| เขาก็ตัวคนเดียวแท้ไม่แง่งอน |
มาอ้อนวอนเจ้าจะเห็นเป็นอย่างไร ฯ |
| ๏ พระราเมศสุริย์วงศ์พงศ์กษัตริย์ |
ไม่อาจขัดทูลแจ้งแถลงไข |
| แม้นพระองค์โปรดปรานสถานใด |
ก็ต้องไปตามรับสั่งจึ่งบังควร |
| ฝ่ายทรงฤทธิ์บิดาปรีชาเฉลิม |
ก็พูนเพิ่มปรีดิ์เปรมเกษมสรวล |
| แม้นมิไปช่วยพี่ก็มิควร |
ตามกระบวนรักใคร่เป็นไมตรี |
| แล้วพระองค์ทรงสั่งให้จัดสรร |
พวกกำนัลกับเหล่านางสาวศรี |
| ทั้งเครื่องใช้ต่างต่างที่อย่างดี |
ทั้งมนตรีเหล่าทหารชาญณรงค์ |
| กับเครื่องต้นตามอย่างทั้งพระแสง |
เธอจัดแจงของดีที่ประสงค์ |
| กับนารีรูปร่างสำอางองค์ |
ร้อยอนงค์กับกำนัลกัลยา |
| แล้วพระองค์ทรงสั่งให้เขียนสาร |
ไปทูลการกับสมเด็จพระเชษฐา |
| ในกรุงไกรนครังเมืองลังกา |
ว่าหลานยามาขอหน่อนรินทร์ |
| เจ้าราเมศน้องชายไปไว้ด้วย |
พอชูช่วยรักษาวังดังถวิล |
| เป็นเพื่อนกันพี่น้องครองแผ่นดิน |
พระภูมินทร์จะโปรดปรานสถานใด |
| พอทำสารเสร็จให้ใช้กำปั่น |
ไปให้ทันข้ามมหาชลาไหล |
| เสนารับสั่งพลันในทันใด |
ก็รีบใช้ใบมาในสาคร |
| ขอตัดความวารินกระสินธุ์สมุทร |
ไม่ยั้งหยุดถึงลังกาหน้าสิงขร |
| ขึ้นหาพวกขุนด่านชานนคร |
เป็นการร้อนถือสารามาบังคม |
| ขุนด่านแจ้งบอกเข้าไปในนิเวศน์ |
ให้ทราบเหตุเหมือนทุกครั้งอย่างประถม |
| พอเสร็จออกข้าเฝ้าเข้าบังคม |
พระบรมกษัตริย์ขัตติยา |
| แล้วกราบทูลเรื่องยุบลกำพลเพชร |
ขุนนางทั้งเจ็ดมาประนมก้มเกศา |
| กับราชสารพระผู้ผ่านนครา |
มาเฝ้าฝ่าบาทบงสุ์พระทรงชัย ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระจอมลังกามหากษัตริย์ |
โองการตรัสสั่งเสนาอัชฌาสัย |
| ให้ไปรับราชสารมาทันใด |
ต่างก็ไปจัดกระบวนถ้วนทุกนาย |
| แล้วออกจากธานินทร์บุรินทร์รัตน์ |
เร่งกัณฐัศว์จรจรัลให้ผันผาย |
| เชิญราชสารขึ้นรถาเสนานาย |
รีบผันผายแห่มาถึงหน้าวัง |
| แล้วเชิญสารมาจากรถมีกลดกั้น |
ขุนนางนั้นตามไปต่อภายหลัง |
| แล้วพากันเข้าไปถึงในวัง |
เอาพานตั้งบนบัลลังก์ที่นั่งรอง ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระจอมลังกามหากษัตริย์ |
ออกแท่นรัตน์ขุนนางเข้าเฝ้าสนอง |
| บังคมคัลวันทาฝ่าละออง |
ที่ในท้องพระโรงคัลมิทันนาน ฯ |
| ๏ ป่างพระจอมนครินทร์ปิ่นกษัตริย์ |
โองการตรัสสั่งเสนีให้คลี่สาร |
| อาลักษณ์กราบบังคมแล้วก้มกราน |
พลางอ่านสารถวายพลันด้วยทันที |
| ศุภลักษณ์อักขรานุชาราช |
บังคมบาทบงกชบทศรี |
| พระเชษฐานรารักษ์ด้วยภักดี |
พระหลานมีสารไปในกำพล |
| ขอราเมศน้องชายไปไว้ด้วย |
จะได้ช่วยในจังหวัดพิพัฒน์ผล |
| ว่าเปลี่ยวเปล่าเหงาใจในมณฑล |
มีแต่คนอื่นใช่วงศ์พงศ์ประยูร |
| จะโปรดเกล้าอย่างไรจะได้จัด |
ขอทราบอรรถในพระปิ่นบดินทร์สูร |
| พอจบสารมังคลาให้มาทูล |
พระเพิ่มพูนโสมนัสดำรัสพลัน |
| ว่าดีแล้วอนุชาให้มาแจ้ง |
ถูกตำแหน่งคิดไว้ในใจฉัน |
| พระจึ่งสั่งเครื่องประทานสังวาลวัลย์ |
ให้ครบครันทั้งมงกุฎบุษรา |
| พระแสงอาญาสิทธิ์ฤทธิ์รุทร |
เครื่องอาวุธครบอย่างทั้งมหา |
| มาลาเบี่ยงตามเยี่ยงอย่างกันมา |
กับดวงตราทองคำอันจำรูญ |
| ให้อาลักษณ์ลงแผ่นสุพรรณบัฏ |
ตามกษัตริย์ธิบดินทร์ปิ่นไอศูรย์ |
| ให้พระหลานราเมศเกศประยูร |
รับบัณฑูรฝ่ายหน้าพาราเดิม |
| แล้วสั่งให้ตอบสารกำพลเพชร |
ครั้นสรรพเสร็จแห่แต่ดึกเสียงฮึกเหิม |
| อีกข้าวของอย่างดีมีเพิ่มเติม |
ข้าหลวงเดิมจัดให้ไปในเภตรา |
| ขุนเสนีทูลลามากำปั่น |
พระรางวัลทั่วหมดตามยศถา |
| แล้วชวนกันลงไปในเภตรา |
ออกนาวาแล่นไปหมายกำพล ฯ |
| ๏ ขอยกเรื่องราวทางกลางสมุทร |
แล้วรีบรุดพร้อมพรั่งทั้งพหล |
| สองเดือนครึ่งมาถึงเพชรกำพล |
ช่วยกันขนของประทานขึ้นด่านพลัน |
| พวกม้าใช้รีบไปในจังหวัด |
เฝ้ากษัตริย์จอมวังนรังสรรค์ |
| ทูลแถลงแจ้งตามเนื้อความพลัน |
ว่ากำปั่นกลับมาถึงธานี |
| พระทรงฟังสั่งให้ไปรับสาร |
มาสถานนคเรศบุรีศรี |
| พวกเสนารับโองการไปทันที |
จรลีลงกำปั่นมิทันนาน |
| กระบวนแห่แตรสังข์มาคั่งคับ |
สำหรับรับยานมาศใส่ราชสาร |
| แล้วเชิญให้ขุนอาลักษณ์พนักงาน |
เชิญเอาพานทองตั้งบัลลังก์ทอง |
| เดินกระบวนทวนธงมยุรฉัตร |
เข้าจังหวัดชูเชิดระเหิดระหง |
| ถึงทวารเวียงชัยดั่งใจจง |
พอพระองค์ออกนั่งยังพระโรง |
| ขุนอาลักษณ์เชิญพานสารอักษร |
บทจรขึ้นไปตั้งบัลลังก์โถง |
| พวกเสนาคลานเข้าไปในพระโรง |
ล้วนโอ่โถงแต่งกายละม้ายกัน ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานรารัตน์ |
โองการตรัสปรีดิ์เปรมเกษมสันต์ |
| แล้วให้อ่านสารองค์พระทรงธรรม์ |
อาลักษณ์นั้นกราบงามลงสามที |
| หยิบลานทองเปิดกล่องอ่านถวาย |
ตามภิปรายบทกลอนอักษรศรี |
| สารสมเด็จลังกาปิ่นธานี |
จำเริญราชไมตรีพระอนุชา |
| เมื่อแรกเริ่มเดิมจิตก็คิดไว้ |
แต่เกรงใจน้องรักเป็นหนักหนา |
| หวังจะขอหน่อกษัตริย์พระนัดดา |
ไปรัตนาโดยจำนงตามพงศ์พันธุ์ |
| แต่ตัวพี่ผู้ใหญ่ไม่บังคับ |
นี่ลูกกับหลานร้อนเขาผ่อนผัน |
| ก็สมกับใจจริงทุกสิ่งอัน |
ขอเชิญขวัญอนุชาพาเอาไป |
| ภิเษกหลานฉันให้เป็นอุปราช |
ให้สิทธิ์ขาดฝ่ายหน้าอัชฌาสัย |
| ทั้งข้าวของกับมหาเสนาใน |
พี่จัดให้ไปทุกอย่างอย่าหมางเมิน |
| อันตัวพี่นี้จะไปต่อภายหลัง |
พ่อไปตั้งเสียให้สุขกันฉุกเฉิน |
| จงรีบไปรัตนาให้จำเริญ |
ให้หลานเพลินวายวิตกในอกใจ ฯ |
| ๏ พอจบสารพระผู้ผ่านกำพลเพชร |
เห็นสิ้นเสร็จการพะวงไม่สงสัย |
| จึ่งสั่งพวกเสนาจะคลาไคล |
ไปกรุงไกรจังหวัดรัตนา |
| จัดกำปั่นตามที่สักสี่ร้อย |
เครื่องใช้สอยบรรทุกไปให้หนักหนา |
| จะได้เลี้ยงในงานการพารา |
เร็วอย่าช้าจัดให้เสร็จในเจ็ดวัน |
| ขุนเสนีที่รับสั่งมาตั้งหมาย |
ให้จับจ่ายเหล่าพหลพลขันธ์ |
| เครื่องใช้สอยเงินทองของสำคัญ |
เอาลงบรรทุกเสร็จสำเร็จดี |
| ตั้งต้นหนคนการชำนาญยุทธ์ |
เครื่องอาวุธแต่บรรดากะลาสี |
| ลงประจำลำเภตราอย่าช้าที |
คอยภูมีนคเรศเพชรกำพล ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานราราช |
ยุรยาตรแวดล้อมพร้อมพหล |
| ตั้งราเมศพวกมหาประชาชน |
จรดลลงกำปั่นด้วยทันที |
| พระเทวสินธุ์เทพจินดาทั้งสอง |
อยู่ปกครองบำรุงซึ่งกรุงศรี |
| แต่ไปส่งจอมกษัตริย์สวัสดี |
แล้วจรลีกลับหลังเข้าวังเวียง ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานรารัตน์ |
ออกล่องลัดจากอ่าวแล่นก้าวเฉียง |
| โห่สนั่นลั่นฆ้องซ้องสำเนียง |
ออกแล่นเรียงตามกันมิทันนาน |
| ล่วงประเทศเขตชวาพาราสุหรัด |
ลมก็พัดใบสะบัดแล่นฉัดฉาน |
| พวกสาวสาวเหล่านางพนักงาน |
ทำเครื่องอานสารพัดจัดประจง |
| มาตามทางกลางมหาชลาสินธุ์ |
จอมนรินทร์สองกษัตริย์ราชหงส์ |
| ปรนนิบัติกษัตรานราพงศ์ |
ทั้งสององค์มาในทางกลางทะเล |
| ข้ามละเมาะเกาะแก่งทุกแห่งหน |
ประชาชนทั้งกระบวนต่างสรวลเส |
| ไม่ลำบากยากใจในทะเล |
หมายคะเนรัตนากรุงธานินทร์ |
| เรื่องชมเกาะชมปลาว่ามามาก |
จะซ้ำซากบทกลอนอาวรณ์ถวิล |
| ขอตัดรอนรีบมาถึงธานินทร์ |
ประเทศถิ่นรัตนาพาราเดิม |
| เรือที่มาพากันเข้าทอดด่าน |
แสนสำราญก้องกึกเสียงฮึกเหิม |
| ฝ่ายข้าเก่าเหล่าประชาข้าหลวงเดิม |
ต่างฮึกเหิมดีใจใครจะปาน |
| รีบไปทูลเจ้าแผ่นดินนรินทร์รัตน์ |
จอมกษัตริย์ปรีดิ์เปรมเกษมศานต์ |
| จึ่งสั่งพวกเสนาข้าราชการ |
พนักงานตามตำแหน่งแต่งโยธี |
| เราจะไปรับพระอานุชาราช |
ให้จัดราชยานทองละอองศรี |
| ทั้งรถรัตน์จัดมาเทียมพาชี |
สารถีขับรถบทจร ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระจอมธิบดินทร์นรินทร์รัตน์ |
หน่อกษัตริย์สุริย์วงศ์พระทรงศร |
| เสด็จทรงกัณฐัศร์อัสดร |
แล้วรีบจรลงไปเฝ้าพระเจ้าอา |
| เชิญเสด็จประเวศวังเข้าจังหวัด |
ขึ้นรถรัตน์แห่แหนมาแน่นหนา |
| กับทั้งราเมศพระอนุชา |
เข้าพาราพร้อมวงศ์พงศ์ประยูร ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานราราช |
ตรัสประภาษปราศรัยเจ้าไอศูรย์ |
| พ่อมีสารไปถึงอาหาประยูร |
อาไปทูลพระเชษฐาสุดสาคร |
| เธอยินดีปรีดาด้วยราเมศ |
พระทรงเดชบพิตรอดิศร |
| แล้วประทานเครื่องทรงอลงกรณ์ |
พระแสงศรคู่กษัตริย์ขัตติยา |
| กับทหารชาญณรงค์เครื่องยงยุทธ์ |
พร้อมอาวุธสองหมื่นทั้งปืนผา |
| กับอนงค์สาวสรรค์กัลยา |
แล้วให้อากับเจ้าเสกเผ่าพงศ์ |
| เป็นอุปราชฝ่ายหน้าเหมือนว่าขาน |
อันการงานที่พ่อปองต้องประสงค์ |
| ก็สมเจตนาคิดดั่งจิตจง |
จะประสงค์ฤกษ์พาเวลาใด |
| แล้วแต่หลานจะทำการภิเษกน้อง |
จะปรองดองตามชอบอัชฌาสัย |
| อาก็มอบให้เป็นสิทธิ์ตามจิตใจ |
ชอบอย่างไรแล้วแต่พ่อหน่อนรินทร์ ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระองค์ผู้ดำรงค์บุรีรัตน์ |
ประสานหัตถ์ชื่นชมสมถวิล |
| จึ่งเอื้อนอรรถตรัสถามท่านพรหมินทร์ |
การฟ้าดินฤกษ์พาเวลาใด |
| จะเสกน้องครองวังกึ่งจังหวัด |
เป็นกษัตริย์ฝ่ายหน้าอัชฌาสัย |
| ท่านพฤฒาหาฤกษ์ไปทันใด |
ดูที่ในตำราพยากรณ์ |
| แล้วจึงตั้งดิถีในปีนั้น |
พุธกับจันทร์จรถึงศุกร์สโมสร |
| อังคารเสาร์เข้าตำราพยากรณ์ |
ราหูจรมาเป็นอุตม์สุดจะดี |
| ขึ้นเก้าค่ำเดือนสี่นั้นมีโชค |
ต้องโฉลกอดิเรกภิเษกศรี |
| ควรจะใช้ในงานการพิธี |
เฉลิมศรีจัตุรงค์วันธงชัย |
| แล้วกราบทูลแก่พระองค์ผู้ทรงเดช |
ฤกษ์วิเศษในตำหรับฉบับไข |
| ควรจะตั้งแต่งการงานเวียงชัย |
เสวยไอศวรรยาครองธานี |
| พระจึ่งสั่งเสนาพฤฒามาตย์ |
ให้หมายบาดการดิเรกภิเษกศรี |
| เครื่องแห่แหนทางจังหวัดปัถพี |
ตั้งให้มีครบอย่างทางบุราณ ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลาปรีชาเฉลิม |
ให้เพิ่มเติมเครื่องเสบียงเลี้ยงทหาร |
| ตั้งโรงใหญ่ในวังอลังการ |
ทำคาวหวานเป็ดไก่ใช้พ่อครัว |
| พวกผู้หญิงจัดแจงแต่งสำรับ |
ทั้งคั่วสับเลี้ยงเหล่าพวกเจ้าสัว |
| สุกรแกะแพะพะแนงแกงเนื้อวัว |
ให้พ่อครัวแขกชวาเข้ามาทำ |
| มัสมั่นข้าวกาหรี่เสียงมี่ฉาว |
แกงเกาเหลาตับเล็กเจ๊กไหหลำ |
| แม่ครัว่ไทยไก่พะแนงแกงต้มยำ |
จะแต่งร่ำเรื่องกับข้าวจะยาวไป |
| ถึงวันดีมีฤกษ์ให้ตั้งแห่ |
ทั้งสังข์แตรธงทิวปลิวไสว |
| มยุรฉัตรพัดโบกเป็นหลั่นไป |
บังสุริย์ใสกลดทองละอองตา |
| อภิรุมชุมสายรายระยับ |
เดินคั่งคับทหารหมื่นถือปืนผา |
| ฝ่ายโฉมยงองค์พระมิ่งมังคลา |
ให้ลูกยาทรงเครื่องเรืองจำรูญ |
| คาดปั้นเหน่งเปล่งเม็ดเพชรรัตน์ |
อย่างกษัตริย์เจ้าแผ่นดินปิ่นไอศูรย์ |
| ทรงภูษาค่าเมืองเรืองจำรูญ |
สนับเพลารูปอสูรเครือสุวรรณ |
| เจียระบาดตาดปักเป็นรักร้อย |
ชายแครงห้อยพรอยพรายสายกระสัน |
| ฉลององค์โหมดเทศกระหนกพัน |
เฟื่องกุดั่นฝังทับทิมดูพริ้มพราย |
| ทรงมาลาค่าเมืองเรืองจำรัส |
เพชรรัตน์พรายเพริศดูเฉิดฉาย |
| ปักขนนกวายุภักษ์จำหลักลาย |
เสร็จผันผายจากวังอลังกรณ์ |
| ขึ้นทรงยานุมาศทองเสียงฆ้องลั่น |
โห่สนั่นจากเวียงชัยดั่งไกรสร |
| กระบวนแห่แลสะพรั่งทั้งนิกร |
เป่าแตรงอนแตรฝรั่งตีกังสดาล |
| แห่ไปยังวังราชปราสาทใหม่ |
ประทับไพชยนต์มาศราชฐาน |
| ประโรหิตโหราพฤฒาจารย์ |
ถวายพานเครื่องต้นสุคนธา |
| พราหมณ์ถวายน้ำสังข์ตั้งภิเษก |
เป็นองค์เอกอุปราชตามวาสนา |
| ผ่ายพระจอมนครินทร์ปิ่นรัตนา |
กับพระอาพลางช่วยอำนวยพร |
| ให้อายุยาวยืนหมื่นพรรษา |
มีเดชาโตใหญ่ดั่งไกรสร |
| ให้ลือเลื่องเมืองแมนแดนนคร |
ฤทธิรอนเฟื่องฟุ้งบำรุงกัน ฯ |
| ๏ พระราเมศสุริย์วงศ์ทรงสดับ |
น้อมคำนับบิตุเรศเจ้าเขตขัณฑ์ |
| พระเชษฐาก็ประทานสังวาลวัลย์ |
กับเครื่องราชกกุธภัณฑ์อันบรรจง |
| มอบนิเวศน์เขตแคว้นแดนจังหวัด |
ตามกษัตริย์สืบสกุลประยูรหงส์ |
| แล้วประทานนารีสิบสี่อนงค์ |
พระแสงทรงอัษฎาค่าบุรินทร์ ฯ |
| ๏ ฝ่ายราเมศสุริย์วงศ์ทรงสวัสดิ์ |
ประสานหัตถ์ขึ้นบังคมสมถวิล |
| พระเชษฐามอบประเทศเขตบุรินทร์ |
ก็เพิ่มภิญโญยศปรากฏนาม |
| แล้วตั้งกองเลี้ยงดูหมู่พหล |
ประชาชนพวกบำรุงกรุงสยาม |
| ทั้งตระกูลเสนาพฤฒาพราหมณ์ |
คำรบสามวันเสร็จเจ็ดเวลา ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระองค์ผู้ดำรงกำพลเพชร |
ครั้นการเสร็จสมมาดปรารถนา |
| จึ่งว่าพ่อนรินทร์รัตน์กษัตรา |
อาจะลาไปนิเวศน์เพชรกำพล |
| จงปกป้องครองบุรีทั้งพี่น้อง |
แม้นขัดข้องสิ่งไรใช้พหล |
| ไปให้รู้ถึงประเทศเพชรกำพล |
อาจะขวนขวายมาอย่าอาดูร |
| สองกษัตริย์กราบก้มบังคมบาท |
นราราชภพไกรเจ้าไอศูรย์ |
| แล้วสั่งพวกพลไกรอันไพบูลย์ |
ให้พร้อมมูลส่งเสด็จไปเขตคัน |
| ขุนเสนามาจัดกระบวนเสร็จ |
ส่งเสด็จจอมวังนรังสรรค์ |
| สองพระองค์ตามส่งเสด็จพลัน |
ถึงกำปั่นลำที่นั่งอลังกรณ์ |
| ฝ่ายพระมิ่งมังคลานราราช |
พร้อมอำมาตย์กับทหารชาญสมร |
| ให้ใช้ใบแล่นมาในสาคร |
ข้ามสิงขรแหลมสุหรัตจังหวัดตรง ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระจอมนรินทร์รัตน์กับราเมศ |
กลับนิเวศน์เวียงวังดั่งประสงค์ |
| เสด็จเข้าปรางค์ทองทั้งสององค์ |
เสด็จดำรงไพร่ฟ้าประชาชี |
| ทั้งสององค์ปลงจิตไม่ผิดผัน |
ดั่งร่วมครรภ์รักใคร่ไม่หน่ายหนี |
| เหมือนสุริยันจันทราหมดราคี |
สว่างศรีอิ่มใจทั้งไพร่พล ฯ |
| ๏ จะกล่าวข้างกำปั่นสุวรรณมาศ |
แล่นลีลาศล่วงทางมากลางหน |
| สองเดือนครึ่งก็ถึงเพชรกำพล |
ภูวดลเข้าเขตนิเวศน์วัง |
| ขึ้นมนเทียรวิเชียรรัตน์ตรัสประภาษ |
ทั้งสองนาฏยินดีเป็นที่หวัง |
| กับพระจอมนคเรศนิเวศน์วัง |
ไปแต่งตั้งหน่อเนื้อเป็นเยื่อใย ฯ |
| ๏ จะกล่าวกลับจับเรื่องเมืองเหมราช |
คิดหวั่นหวาดเศร้าหมองไม่ผ่องใส |
| ด้วยข้าศึกล้อมรอบขอบเวียงชัย |
องค์ท้าวไทกัมพลรัตน์อัดอุรา |
| ออกสู้รบสองครั้งไพร่ทั้งหลาย |
ก็ล้มตายชุลมุนวุ่นหนักหนา |
| แต่ยังไม่ปลกเปลี้ยเสียพารา |
ศึกก็กล้าโรมรุกขึ้นทุกที |
| มาร้องท้าหน้าประตูบูรพทิศ |
จะไม่คิดรบร้าพากันหนี |
| หรือจะคิดแยบยลหาคนดี |
มาต่อตีก็ให้ว่าอย่าช้าการ |
| แม้นไม่สู้ก็ออกมาสามิภักดิ์ |
เอานงลักษณ์มาถ่ายเขตประเทศสถาน |
| จึ่งจะพ้นอาญาอย่าช้าการ |
จะรอนราญก็ให้บอกยกออกมา ฯ |
| ๏ ฝ่ายเสนีเข้าประมูลทูลฉลอง |
พระตรึกตรองเห็นข้าศึกฮึกหนักหนา |
| จำจะยกออกไปสู้ดูศักดา |
เหวยเสนาเกณฑ์พหลพลไกร |
| พระสั่งพลางทางเสด็จยุรยาตร |
ขุนอำมาตย์เกณฑ์กันเสียงหวั่นไหว |
| พลรบครบสรรพทุกทัพชัย |
มาเตรียมไว้หน้าพระลานชานชลา ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระจอมภูวดลกัมพลรัตน์ |
จอมกษัตริย์แต่งองค์ทรงภูษา |
| เสด็จขึ้นนั่งยังคอไอยรา |
ขุนเสนารีบเดินดำเนินพล |
| เปิดประตูกรูออกนอกนิเวศน์ |
พระทรงเดชตรวจทัพขับพหล |
| จัตุรงค์แสนยาพลาพล |
เข้าประจญศัตรูหมู่อรินทร์ ฯ |
| ๏ ฝ่ายไทท้าวเจ้าบุรีทั้งเจ็ดทัพ |
เข้ารบรับทีละเหล่าอย่างกล่าวถวิล |
| แม้นกองไหนได้นิเวศน์เขตบุรินทร์ |
ทั้งยุพินก็จะได้ดั่งใจจง |
| เป็นศึกสู้คู่แข่งแย่งผู้หญิง |
หมายจะชิงให้กระจุยเป็นผุยผง |
| พลางขับพวกเกณฑ์หัดจัตุรงค์ |
ให้โบกธงปืนผาดาประดัง ฯ |
| ๏ ฝ่ายไทท้าวเจ้าพาราเห็นข้าศึก |
เหี้ยมหาญฮึกขับโยธาทั้งหน้าหลัง |
| ให้ยิงปืนครื้นครั่นสนั่นดัง |
ทหารทั้งสองข้างต่างราวี |
| พลง้าวต่อง้าวก้าวถลัน |
เข้าฟอนฟันยับย่อยไม่ถอยหนี |
| พลทวนต่อทวนเอาทวนตี |
เข้าราวีล้มตายลงก่ายกอง |
| ขุนเสนานายทัพขับสินธพ |
เข้ารุกรบฟาดฟันผันผยอง |
| กษัตริย์ข้างข้าศึกฮึกลำพอง |
พลางก็ร้องเยาะหยันจำนรรจา |
| เหวยเสนีที่มารบจงนบนอบ |
การผิดชอบกูจะงดอดโทษา |
| แม้นรักตัวกลัวตายวายชีวา |
ให้พระยาออกมาง้อขออภัย |
| เพราะประมาทอาจองทะนงศักดิ์ |
พูดหาญหักถือดีจะมีไหน |
| ถึงเองก็อย่าฮึกอย่านึกไป |
จะบรรลัยแหลกป่นไม่ทนทาน |
| ว่าพลางทางขับอาชาชาติ |
เผ่นผงาดออกมาหน้าทหาร |
| เข้าถาโถมโรมรันประจัญบาน |
เสนาชาญชัยขยับเข้ารับรอง |
| เอาทวนฟาดฉาดฉับต่างรับรบ |
ม้าเข้าขบผัดผันกันทั้งสอง |
| ฝ่ายเสนาคนรู้ดูทำนอง |
ทั้งแคล่วคล่องอาวุธยุทธนา |
| สู้กับท้าวจักรวรรดิไม่พลาดเพลี่ยง |
ต่างหลบเลี่ยงแคล่วคล่องว่องหนักหนา |
| ท้าวจักรวรรดิตีต้อนอ่อนระอา |
เห็นเสนาคนนี้มันดีครัน |
| จำจะต้องเลิกทัพกลับขยาย |
หาอุบายเข่นฆ่าให้อาสัญ |
| เสวกาคนนี้มันดีครัน |
ขืนโรมรันเล่าก็เห็นจะเป็นรอง |
| แล้วร้องว่าฮ้าเฮ้ยจวนจะพลบ |
เราเลิกรบโรมรันกันทั้งสอง |
| พรุ่งนี้เช้าจึ่งค่อยกลับมารับรอง |
ทัพทั้งสองเลิกไปมิได้นาน ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระองค์ผู้ดำรงอาณาเขต |
เข้านิเวศน์เวียงชัยอันไพศาล |
| ให้เลี้ยงดูหมู่พหลคนชำนาญ |
ที่ไปการสงครามตามสบาย |
| ฝ่ายกษัตริย์พวกที่มาเป็นข้าศึก |
ให้เหิมฮึกสมจิตที่คิดหมาย |
| ประชุมพร้อมทั้งบรรดาเสนานาย |
คิดอุบายจะปลอมเข้าเผาบุรี ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระจอมนคเรศเกศกษัตริย์ |
ให้อั้นอัดร้อนจิตดั่งพิษฝี |
| ด้วยศัตรูหมู่พาลามายายี |
ออกต่อตีเล่าก็ยับอัปรา |
| จึ่งสั่งพวกมนตรีสี่ทหาร |
ให้ตั้งศาลเทวฤทธิ์ทุกทิศา |
| ตั้งเครื่องอานบัดพลีที่บูชา |
ให้เทวดาคุ้มครองช่วยป้องกัน |
| แล้วหาพวกคนทรงมาลงเจ้า |
ถามมดท้าวเรื่องกรุงไกรไอศวรรย์ |
| หรือจะเสียนคเรศขอบเขตคัน |
จงพากันไปตามเอาความจริง ฯ |
| ๏ ฝ่ายเสนามาจัดตามรับสั่ง |
แล้วไปยังศาลเจ้าท้าวผีสิง |
| ให้พาพวกมดท้าวที่เข้าจริง |
อย่าแอบอิงมีรับสั่งจะฟังการ |
| อียายท้าวเอาผ้าแดงมานุ่ง |
ทาแป้งปรุงห่มชมพูขึ้นอยู่ศาล |
| ถือธูปเทียนสารภาพพลางกราบกราน |
พวกตีนศาลตีโทนโยนเป็นเพลง |
| ประเดี๋ยวใจยายท้าวก็สั่นงก |
มือตบอกหลับตาว่าข่มเหง |
| ไปทูลท้าวเจ้าอยู่หัวอย่ากลัวเกรง |
มาข่มเหงยกตัวกลัวมันไย |
| ขุนเสนาว่าจะคิดอย่างไรเล่า |
ขอเชิญเจ้าชี้แจงแถลงไข |
| จะรบสู้กู้เมืองสถานใด |
ท่านบอกให้จะได้ทำไปตามการ |
| อียายมดผีสิงนิ่งสดับ |
แล้วบังคับพูดจาพลางว่าขาน |
| อย่าทุกข์ร้อนคงจะเปลื้องเรื่องรำคาญ |
ไม่ช้านานพวกตระกูลจะหนุนนำ |
| จะมาช่วยกำจัดพวกสัตว์บาป |
ให้ราบคาบดั่งช่วยชุบอุปถัมภ์ |
| จงรักษาวังเวียงอย่าเพลี่ยงพล้ำ |
มันจะทำอย่างไรทั้งไพร่พล |
| ก็ไม่ได้พาราอย่าเป็นทุกข์ |
ไม่บุกรุกได้ดอกหนาอย่าฉงน |
| แต่ระวังฟืนไฟในมณฑล |
เรือนไพร่พลจากคาอย่าให้มี |
| พอบอกเสร็จดิ้นเทาเทาเจ้าก็ออก |
นัยน์ตากลอกหายวับไปกับที่ |
| อียายท้าวหอบฮักตักวารี |
เสียงอู้อี้ดื่มน้ำร่ำเอาพอ |
| พวกเสนามาทูลพระทรงเดช |
ให้ทราบเหตุเรื่องราวยายท้าวหมอ |
| แกทายว่าจะมีเจ้าในเหล่ากอ |
เป็นเนื้อหน่อสุริย์วงศ์คงจะมา |
| ช่วยดับร้อนผ่อนผันอย่าหวั่นหวาด |
ภูวนาทจะดับทุกข์ให้สุขา |
| พระทรงฟังเจ้าผีค่อยปรีดา |
แม้นเหมือนว่าจะตั้งสรวงเครื่องบวงบน |
| พระตรัสพลางทางปรึกษากับข้าเฝ้า |
อันตัวเราคิดเช่นไม่เห็นหน |
| ใครจะมาช่วยเราเมื่อคราวจน |
ไม่เห็นหนว่าผู้ใดใครจะมา |
| พระตรัสเสร็จแล้วเสด็จยุรยาตร |
ขึ้นปราสาทมีแต่ทุกข์ไม่สุขา |
| พระตรึกตรองหมองพระทัยในอุรา |
จนนิทราม่อยหลับระงับไป |
| ทรงสุบินว่าแผ่นดินรองปราสาท |
กัมปนาทโลกาสุธาไหว |
| แล้วบังเกิดลมแดงเป็นแสงไฟ |
ทั่วทั้งไพชยนต์เขตนิเวศน์เวียง |
| แล้วมีหงส์เหมรามาทั้งคู่ |
บินมาสู่ปรางค์สุวรรณชั้นเฉลียง |
| ลงจับที่บรรยงก์ส่งสำเนียง |
ดั่งจำเรียงดีดสีปี่ชวา |
| แล้วกางปีกโบกปัดพัดที่ร้อน |
อมสาครพ่นไปในทิศา |
| ทั้งเปลวไฟหายวับไปกับตา |
พื้นสุธาหวั่นไหวก็หายพลัน |
| พอรุ่งรางสางแสงพระสุริเยศ |
พระลืมเนตรขึ้นดูรู้ว่าฝัน |
| เสด็จจากปรางค์ทองห้องสุวรรณ |
ก็ผายผันโสรจสรงพระคงคา |
| น้ำกุหลาบอาบอบตลบกลิ่น |
ระรื่นรินรสสุคนธ์ปนบุปผา |
| แล้วทรงเครื่องเยื้องย่างจากปรางค์ปรา |
ออกเสนาพระโรงรัตน์ชัชวาล |
| จึ่งเอื้อนอรรถตรัสเรียกโหราเฒ่า |
พระตรัสเล่าเรื่องฝันแล้วบรรหาร |
| ตั้งแต่ต้นจนปลายให้อาจารย์ |
จงตรองการช่วยทำนายร้ายหรือดี ฯ |
| ๏ โหราเฒ่าเอาประนินทินออกสอบ |
ตามระบอบลัคนาในราศี |
| อาทิตย์จรถึงพฤหัสสวัสดี |
จะเปรมปรีดิ์วายร้อนผ่อนสบาย |
| จึ่งกราบทูลทำนายทายนิมิต |
ซึ่งทรงฤทธิ์สุบินนี้ดีใจหาย |
| ว่าแผ่นดินไหวกล้าตำราทาย |
ต้องวุ่นวายเพราะศึกล้อมป้อมปราการ |
| ที่เพลิงแดงแสงสว่างในปรางค์มาศ |
ร้อนฉกาจกล้าแข็งสีแดงฉาน |
| ได้แก่พวกที่มาหวังอหังการ |
ต้องรอนราญร้อนใจทั้งไพร่พล |
| ซึ่งมีหงส์เหมราบินมาจับ |
แล้วร้องรับเอาปีกบังกำลังขน |
| ช่วยโบกปัดพัดพาอมสาชล |
มาเป่าพ่นช่วยระงับดับอัคคี |
| คือตระกูลประยูรวงศ์ที่องค์เอก |
อดิเรกจักรพรรดิกษัตริย์ศรี |
| จะมาช่วยกำราบปราบไพรี |
ถ้าแม้นมิเหมือนคำข้าทำนาย |
| ในเจ็ดวันนั่นแหละจะรู้ข่าว |
ไม่เหมือนกล่าวคำข้อขอถวาย |
| ชีวิตข้าโหราผู้ทำนาย |
ข้างต้นร้ายปลายดีบริบูรณ์ |
| พระทรงฟังพฤฒาโหรากล่าว |
ในเรื่องราวเขาทำนายเรื่องไอศูรย์ |
| ค่อยเสื่อมสร่างในอุราที่อาดูร |
พระเพิ่มพูนปราศรัยให้รางวัล ฯ |
