- คำนำ (พ.ศ. ๒๕๔๔)
- คำนำ (พ.ศ. ๒๕๒๙)
- คำนำเมื่อพิมพ์ครั้งแรก
- ประวัติสุนทรภู่
- บันทึกเรื่องผู้แต่งนิราศพระแท่นดงรัง
- อธิบาย ว่าด้วยเรื่องพระอภัยมณีของสุนทรภู่
- ปกิรณะกะประวัติของสุนทรภู่
- ตอนที่ ๑ พระอภัยมณีกับศรีสุวรรณเรียนวิชา
- ตอนที่ ๒ นางผีเสื้อลักพระอภัยมณี
- ตอนที่ ๓ ศรีสุวรรณเข้าเมืองรมจักร
- ตอนที่ ๔ ศรีสุวรรณพบนางเกษรา
- ตอนที่ ๕ ศรีสุวรรณเกี้ยวนางเกษรา
- ตอนที่ ๖ ศรีสุวรรณรบท้าวอุเทน
- ตอนที่ ๗ ศรีสุวรรณพยาบาลนางเกษรา
- ตอนที่ ๘ อภิเษกศรีสุวรรณ
- ตอนที่ ๙ พระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อ
- ตอนที่ ๑๐ พระอภัยได้นางเงือก
- ตอนที่ ๑๑ นางสุวรรณมาลีไปเที่ยวทะเล
- ตอนที่ ๑๒ พระอภัยมณีพบนางสุวรรณมาลี
- ตอนที่ ๑๓ พระอภัยมณีโดยสารเรือนางสุวรรณมาลี
- ตอนที่ ๑๔ พระอภัยมณีเรือแตก
- ตอนที่ ๑๕ สินสมุทรโดยสารเรือโจรสุหรั่ง
- ตอนที่ ๑๖ สินสมุทรพบศรีสุวรรณ
- ตอนที่ ๑๗ ศรีสุวรรณกับสินสมุทรตามพระอภัยมณี
- ตอนที่ ๑๘ พระอภัยมณีโดยสารเรืออุศเรน
- ตอนที่ ๑๙ พระอภัยมณีพบศรีสุวรรณกับสินสมุทร
- ตอนที่ ๒๐ สินสมุทรรบกับอุศเรน
- ตอนที่ ๒๑ พระอภัยมณีเกี้ยวนางสุวรรณมาลี
- ตอนที่ ๒๒ พระอภัยมณีครองเมืองผลึก
- ตอนที่ ๒๓ พระอภัยมณีอภิเษกกับนางสุวรรณมาลี
- ตอนที่ ๒๔ กำเนิดสุดสาคร
- ตอนที่ ๒๕ สุดสาครเข้าเมืองการะเวก
- ตอนที่ ๒๖ อุศเรนตีเมืองผลึก
- ตอนที่ ๒๗ เจ้าละมานตีเมืองผลึก
- ตอนที่ ๒๘ สุดสาครตามพระอภัยมณี
- ตอนที่ ๒๙ ศึกเก้าทัพตีเมืองผลึก
- ตอนที่ ๓๐ พระอภัยมณีตีเมืองใหม่
- ตอนที่ ๓๑ พระอภัยมณีพบนางละเวง
- ตอนที่ ๓๒ ศรีสุวรรณอาสาตีด่านดงตาล
- ตอนที่ ๓๓ ย่องตอดสะกดทัพ
- ตอนที่ ๓๔ นางละเวงคิดหย่าทัพ
- ตอนที่ ๓๕ พระอภัยติดท้ายรถ
- ตอนที่ ๓๖ พระอภัยมณีทำผูกคอตายได้นางละเวง
- ตอนที่ ๓๗ ศรีสุวรรณกับสินสมุทรถูกเสน่ห์
- ตอนที่ ๓๘ นางสุวรรณมาลีข้ามไปเมืองลังกา
- ตอนที่ ๓๙ นางสุวรรณมาลีมีสารตัดพ้อ
- ตอนที่ ๔๐ สุดสาครถูกเสน่ห์
- ตอนที่ ๔๑ นางสุวรรณมาลีหึงหน้าป้อม
- ตอนที่ ๔๒ หัสไชยแก้เสน่ห์
- ตอนที่ ๔๓ นางเสาวคนธ์ยิงแก้ม
- ตอนที่ ๔๔ กษัตริย์สามัคคี
- ตอนที่ ๔๕ นางเสาวคนธ์ขุดโคตรเพชร
- ตอนที่ ๔๖ พระอภัยมณีกลับเมือง
- ตอนที่ ๔๗ อภิเษกสินสมุทร
- ตอนที่ ๔๘ นางเสาวคนธ์หนี
- ตอนที่ ๔๙ นางเสาวคนธ์แปลงเป็นฤๅษี
- ตอนที่ ๕๐ นางเสาวคนธ์ได้เมืองวาหุโลม
- ตอนที่ ๕๑ สุดสาครตามนางเสาวคนธ์
- ตอนที่ ๕๒ พระอภัยมณีทำศพท้าวสุทัศน์
- ตอนที่ ๕๓ มังคลาครองเมืองลังกา
- ตอนที่ ๕๔ มังคลาชิงโคตรเพชร
- ตอนที่ ๕๕ มังคลาจับนางสุวรรณมาลีและท้าวทศวงศ์
- ตอนที่ ๕๖ หัสไชยตีด่านเมืองลังกา
- ตอนที่ ๕๗ สุดสาครรบมังคลา
- ตอนที่ ๕๘ นางละเวงวัณฬาช่วยนางสุวรรณมาลีแลท้าวทศวงศ์
- ตอนที่ ๕๙ พระอภัยมณีศรีสุวรรณไปเมืองลังกา
- ตอนที่ ๖๐ พระอภัยมณีรบกับมังคลา
- ตอนที่ ๖๑ สังฆราชบาทหลวงเผาเมืองลังกา
- ตอนที่ ๖๒ พระอภัยเข้าเมืองลังกา
- ตอนที่ ๖๓ อภิเษกหัสไชย
- ตอนที่ ๖๔ พระอภัยมณีออกบวช
- ตอนที่ ๖๕ พระบาทหลวงพาพระมังคลาหนีทัพไปเมืองกำพลเพชร
- ตอนที่ ๖๖ วลายุดาครองเมืองสินชัย
- ตอนที่ ๖๗ วายุพัฒน์เป็นอุปราชเมืองเซ็น
- ตอนที่ ๖๘ หัสกันครองเมืองสุลาลัย
- ตอนที่ ๖๙ พระอภัยมณีเยี่ยมศพนางมณฑา
- ตอนที่ ๗๐ พระมังคลายกทัพเรือมาตีเมืองลังกา
- ตอนที่ ๗๑ นางรำภา นางยุพาผกาและนางสุลาลีวันออกรบ
- ตอนที่ ๗๒ สุดสาคร สินสมุทรรบกับพระมังคลา
- ตอนที่ ๗๓ วลายุดา วายุพัฒน์และหัสกันเข้าเฝ้าศรีสุวรรณ
- ตอนที่ ๗๔ ทัพพันธมิตรเมืองกำพลเพชรยกมาช่วยพระมังคลา
- ตอนที่ ๗๕ พระมังคลาล่าทัพไปถึงเกาะกาหวี
- ตอนที่ ๗๖ ทหารเมืองกำพลเพชรตามนางกฤษณาพบพระมังคลา
- ตอนที่ ๗๗ พระมังคลาได้นางดวงแขลูกสาวเจ้าเมืองสำปันหนา
- ตอนที่ ๗๘ อภิเษกพระกฤษณากับนางเทพินไปครองเมืองรมจักร
- ตอนที่ ๗๙ วลายุดา วายุพัฒน์และหัสกันลามารดากลับไปเมือง
- ตอนที่ ๘๐ พระมังคลายกทัพเมืองสำปันหนาไปตีเมืองลังกา
- ตอนที่ ๘๑ ศรีสุวรรณออกรับศึกพระมังคลา
- ตอนที่ ๘๒ โจรสลัดคุมกำปั่นปล้นเมืองรมจักร
- ตอนที่ ๘๓ ศรีสุวรรณมาช่วยเมืองรมจักรรบโจรสลัด แล้วอภิเษกตรีพลำกับอัมพวันและเทวัญกับนิลกัณฐี
- ตอนที่ ๘๔ พระมังคลากับพระบาทหลวงแตกทัพไปเกลี้ยกล่อมเมืองต่าง ๆ
- ตอนที่ ๘๕ พระมังคลาไปถึงเมืองโรมพัฒน์ได้นางบุษบง
- ตอนที่ ๘๖ พระบาทหลวงกับพระมังคลายกทัพเรือเมืองโรมพัฒน์ไปตีเมืองลังกา
- ตอนที่ ๘๗ สุดสาครทราบข่าวศึก
- ตอนที่ ๘๘ พระมังคลากับพระบาทหลวงตีได้เมืองด่านลังกา
- ตอนที่ ๘๙ ทัพสุดสาครตีทัพพระมังคลาพ่าย จนเทวสินธุ์ตามไปถึงเมืองสำปันหนา
- ตอนที่ ๙๐ ท้าวรายากับพระเทวสินธุ์ไปถึงเมืองกำพลเพชร แล้วยกทัพไปเมืองลังกา
- ตอนที่ ๙๑ หกกษัตริย์ยกทัพมาช่วยเมืองลังกาทำศึก
- ตอนที่ ๙๒ พระบาทหลวงรบศึกหกกษัตริย์จนลมแดงซัดเรือรบพลัดกัน
- ตอนที่ ๙๓ สุดสาครตีเมืองด่านแตก
- ตอนที่ ๙๔ พระเทวสินธุ์พบพระมังคลาจนเจ็ดกษัตริย์เตรียมรบ
- ตอนที่ ๙๕ พระมังคลากับพระบาทหลวงยกทัพเข้าตีเมืองปากน้ำ
- ตอนที่ ๙๖ ทัพเจ็ดกษัตริย์ตีทัพพระบาทหลวงแตก
- ตอนที่ ๙๗ พระบาทหลวงเตรียมตีเมืองปากน้ำคืน
- ตอนที่ ๙๘ พระบาทหลวงขับท้าวรายากับนางบุษบงไปจากกองทัพ จนพระมังคลาหนี
- ตอนที่ ๙๙ พระบาทหลวงยกเข้าตีเมืองปากน้ำ
- ตอนที่ ๑๐๐ สินสมุทรตีทัพพระบาทหลวงจนถูกยาเบื่อ
- ตอนที่ ๑๐๑ พระอภัยมณีเยือนลังกา
- ตอนที่ ๑๐๒ พระบาทหลวงปล่อยโคมไฟไปตกเมืองลังกา จนถึงพระอภัยมณีห้ามทัพ
- ตอนที่ ๑๐๓ หกกษัตริย์ตีโต้ทัพพระบาทหลวงล่าไปเมืองปตาหวี
- ตอนที่ ๑๐๔ พระอภัยมณีกลับไปเขาสิงคุตร
- ตอนที่ ๑๐๕ อภิเษกหัสกันกับนางวันชายา
- ตอนที่ ๑๐๖ พระอภัยมณีไปเยี่ยมนางเงือกที่เกาะแก้วพิสดาร
- ตอนที่ ๑๐๗ พระบาทหลวงเข้าเมืองปตาหวีแล้วตามไปพบพระมังคลาที่เมืองกำพลเพชร
- ตอนที่ ๑๐๘ พระมังคลาและนางบุษบงออกมารับพระบาทหลวง
- ตอนที่ ๑๐๙ ท้าวโกสัยบอกพระมังคลาให้รู้อุบายพระบาทหลวง
- ตอนที่ ๑๑๐ พระบาทหลวงตีด่านเมืองกำพลเพชร
- ตอนที่ ๑๑๑ พระมังคลามีสารง้อศรีสุวรรณสุดสาครและสินสมุทร ให้มาช่วยรบพระบาทหลวง
- ตอนที่ ๑๑๒ ทัพพระมังคลารบกับทัพพระบาทหลวง
- ตอนที่ ๑๑๓ ทัพศรีสุวรรณกับสี่กษัตริย์ตีกระหนาบทัพพระบาทหลวง
- ตอนที่ ๑๑๔ ทัพเรือพระบาทหลวงเข้าเมืองกาศึก
- ตอนที่ ๑๑๕ ศรีสุวรรณกับพวกพาพระมังคลากลับเมืองลังกา
- ตอนที่ ๑๑๖ ท้าวกุลามาลีได้นางดวงประไพลูกสาวท้าวสินชัยเจ้าเมืองกาศึก
- ตอนที่ ๑๑๗ พระมังคลาไปงานโสกันต์ระเด่นกินเรศ
- ตอนที่ ๑๑๘ เจ้าเมืองปตาหวีพานางดวงประไพกลับเมือง
- ตอนที่ ๑๑๙ สุดสาครไปเยี่ยมนางเงือกและพระฤๅษีที่เกาะแก้วพิสดาร
- ตอนที่ ๑๒๐ สุดสาครกลับเมืองลังกา
- ตอนที่ ๑๒๑ ศรีสุวรรณให้นรินทร์รัตน์ไปครองเมืองรัตนา
- ตอนที่ ๑๒๒ อภิเษกนรินทร์รัตน์ครองเมืองรัตนา
- ตอนที่ ๑๒๓ เจ็ดกษัตริย์ยกทัพมาตีเมืองเหมรา
- ตอนที่ ๑๒๔ นรินทร์รัตน์ขอราเมศมาเป็นอุปราชกรุงรัตนา
- ตอนที่ ๑๒๕ นรินทร์รัตน์กับราเมศมาช่วยเมืองเหมรา
- ตอนที่ ๑๒๖ เจ็ดกษัตริย์ตายสี่หนีสาม
- ตอนที่ ๑๒๗ นรินทร์รัตน์หลงนางเกศพัฒน์เมืองเหมรา
- ตอนที่ ๑๒๘ อภิเษกพระราเมศกับนางดวงประภา
- ตอนที่ ๑๒๙ ภัทวงศ์ไปไหว้เทวรูปจนพบนางเกสรสุมาลัย
- ตอนที่ ๑๓๐ เจ้าเมืองวายุภักษ์ขอนางเกสรสุมาลัยให้ภัทวงศ์
- ตอนที่ ๑๓๑ พระสังฆราชบาทหลวงยกทัพมาตีเมืองลังกา
- ตอนที่ ๑๓๒ ตัดหางสุพรรณมัจฉาแล้วสถาปนาเป็นจันทวดีพันปีหลวง
ตอนที่ ๑๑๘ เจ้าเมืองปตาหวีพานางดวงประไพกลับเมือง
๏ อันบทเบื้องเรื่องนี้ขอยกไว้ | จะกล่าวไปถึงพระยาปตาหวี |
อยู่ด้วยนางดวงประไพได้กว่าปี | มิได้มีความทุกข์สนุกใจ |
เวลาดึกนึกถึงถิ่นถวิลหวัง | จะมานั่งเชยชิดพิสมัย |
จำทูลลาพ่อตาพาเมียไป | ยังกรุงไกรนคราไม่ช้าวัน |
จึงว่ากับพุ่มพวงดวงยิหวา | พี่จะพาน้องไปไอศวรรย์ |
แต่มาอยู่ในสถานก็นานครัน | จะอภิวันท์ท้าวไทไปบุรินทร์ |
นางนบนอบตอบสนองไม่ข้องขัด | ตามแต่อัธยาศัยพระทัยถวิล |
ไปก็ไปจะได้รู้จักบุรินทร์ | ประเทศถิ่นปตาหวีน้องดีใจ ฯ |
๏ ท้าวกุลามาลีศรีสวัสดิ์ | ได้ฟังอรรถยิ้มย่องสนองไข |
พรุ่งนี้เช้าจะไปเฝ้าพระทรงชัย | ทูลลาไปนคเรศนิเวศน์วัง |
พอรุ่งแจ้งแสงทองส่องอากาศ | ภาณุมาศสางสมอารมณ์หวัง |
พระพลิกฟื้นตื่นจากแท่นบัลลังก์ | เสด็จยังไทท้าวเจ้าพ่อตา |
บังคมทูลข้อความตามประสงค์ | โดยจำนงที่ในมิตรขนิษฐา |
ขออภิวาทบาทมูลจะทูลลา | ไปพาราโดยประสงค์จำนงปอง ฯ |
๏ ท้าวสินชัยได้สดับจึงรับสั่ง | เสนาทั้งซ้ายขวาเร่งหาของ |
จะประทานเขยไปดั่งใจปอง | เครื่องเงินทองต่างต่างที่อย่างดี |
ขนไปส่งลงในเรือกำปั่น | กับแพรพรรณให้ทุกอย่างต่างต่างสี |
จัดกำปั่นในพาราบรรดามี | ขุนเสนีตำมะหงงเร่งลงเรือ |
ไปส่งท้าวเจ้าพาราปตาหวี | ให้สมที่ยศกษัตริย์อย่าขาดเหลือ |
จัดเสบียงเมืองเราทั้งข้าวเกลือ | ให้เหลือเฟือขนไปใส่เภตรา |
ตำมะหงงรับสั่งกรุงกษัตริย์ | แล้วรีบรัดจัดแจงตกแต่งหา |
ฝ่ายท่านท้าวเจ้านิเวศน์เกศประชา | เสด็จมาปรางค์มาศปราสาทชัย |
ท้าวกุลาพาอนงค์ตรงไปหา | คำนับอาจารย์แจ้งแถลงไข |
ที่สำนักพระอาจารย์อันชาญชัย | แล้วพิไรอำลาด้วยอาวรณ์ |
เชิญใต้เท้าไปพาราปตาหวี | ให้เปรมปรีดิ์ภิญโญสโมสร |
บาทหลวงว่ารับแก่เขาเจ้านคร | ต้องอยู่สอนวิทยาแลอาคม |
ให้เขารู้แล้วกูจึงจะกลับ | เสียงแรงรับคำเขาไว้ให้ได้สม |
เองไปก่อนกูเถิดหวาอย่าปรารมภ์ | ไปสะสมพวกทหารการโยธา ฯ |
๏ ท้าวกุลามาลีศรีสวัสดิ์ | ประสานหัตถ์แล้วประนมก้มเกศา |
บาทหลวงเฒ่าเข้าใจในตำรา | แกสั่งว่ารีบร้อนอย่านอนใจ |
ถิ่นประเทศเขตนี้พวกปีศาจ | มันร้ายกาจหลายอย่างต่างนิสัย |
แม้นฝนตกลงมาแล้วอย่าไป | หาฟืนไฟจุดให้รอบตามขอบเรือ |
มันไม่ชอบสตรีพวกผีดิบ | เห็นเกาะลิบแล่นไปเสียฝ่ายเหนือ |
เผาขนไก่ให้สว่างในกลางเรือ | ข้าวสารเกลือเทใส่ลงในเตา |
อย่าไว้ใจในตำราเขาว่ากล่าว | เป็นเรื่องราวว่ามันตายเพราะไฟเผา |
ถ้าแม้นเห็นแสงอัคคีที่สำเภา | ไม่อาจเข้ากลัวเพลิงอันเริงแรง |
แล้วแกส่งแผนที่คลี่ให้อ่าน | ของบุราณมีไว้สิ้นอย่ากินแหนง |
ถ้าแม้นใครไม่สันทัดฉวยพลัดแพลง | ตายที่แก่งเกาะขวางกลางทะเล |
เสียนับร้อยมิใช่น้อยเมื่อไรหวา | ทั้งปืนผาประจุไว้อย่าไผลเผล |
เองจงจำคำครูดูคะเน | คิดถ่ายเทหลีกให้พ้นภัยพาล ฯ |
๏ ฝ่ายไทท้าวเจ้าพาราปตาหวี | แจ้งคดีลาไปในสถาน |
ทูลลาท้าวเจ้าพาราไม่ช้านาน | พานงคราญพุ่มพวงดวงประไพ |
มาขึ้นรถบทจรจากนิเวศน์ | ทั้งบิตุเรศนางพระยาอัชฌาสัย |
เสด็จส่งเขยขวัญด้วยทันใด | ตามลงไปถึงท่าหน้าสันดอน |
กับบาทหลวงอาจารย์ชำนาญเวท | เอาของวิเศษส่งให้สายสมร |
ได้คุ้มกันอันตรายในสาคร | แม้นทินกรแจ่มสีรวีวรรณ |
จงเก็บไว้ในที่อย่าคลี่ออก | ถ้าระลอกลมป่วนพัดหวนหัน |
จึ่งเอาออกกวัดแกว่งเป็นแสงจันทร์ | ได้ป้องกันผีสางกลางชลา |
นางคำนับรับของพระสังฆราช | บังคมบาทบิตุรงค์เผ่าพงศา |
ท้าวสินชัยให้พรกัลยา | จงวัฒนาศรีสวัสดิ์กำจัดภัย |
พอฤกษ์ดีตีฆ้องกลองสนั่น | ออกกำปั่นแล่นหลามตามไสว |
ต้องลมดีคลี่สายระบายใบ | แล่นออกไปทะเลลมยมนา |
ฝ่ายท่านท้าวสินชัยกับยายเฒ่า | ส่งลูกเต้าไปพลันต่างหรรษา |
กลับเข้าวังตั้งใจเจตนา | ในวิชาโดยทำนองของอาจารย์ ฯ |
๏ จะกล่าวเรือที่ไปมิได้หยุด | ออกแล่นรุดเรือกระบวนล้วนทหาร |
ลมก็เรื่อยเฉื่อยฉ่ำไปสำราญ | ได้ประมาณครึ่งเดือนไม่เคลื่อนคลาย |
เห็นเกาะขวางกลางมหาชลาสินธุ์ | เป็นแถวถิ่นพวกปีศาจมันมาดหมาย |
พอแลเห็นเรือเคียงแล่นเรียงราย | ทั้งพวกพรายภูตผีมันดีใจ |
ออกวิ่งโลดโดดโผนตะโกนก้อง | บ้างเรียกร้องกู่กันเสียงหวั่นไหว |
สำแดงกายหลายอย่างต่างต่างไป | โดดลงในทะเลลมยมนา |
แล้วทำให้มืดมัวทั่ววิถี | ปีศาจผีภูตพรายร้ายนักหนา |
เป็นคลื่นคลั่งทั้งพายุระบุมา | ทั้งมหาชลธีก็ตีฟอง |
แล้วทำให้เป็นมหาวลาหก | เหมือนฝนตกทั่วหมดสยดสยอง |
ท้าวกุลาแลดูรู้ทำนอง | เห็นถูกต้องคำอาจารย์ท่านภิปราย |
จึงสั่งเหล่าพวกพหลคนทั้งนั้น | บากกำปั่นไปวนชลสาย |
เอาไฟชุดจุดเคียงวางเรียงราย | ทั้งหน้าท้ายติดเตาเร่งเผาเกลือ |
เอาขนไก่ใส่เผาในเตาด้วย | แล้วให้ช่วยกลับใบไปฝ่ายเหนือ |
ประจุปืนไว้ทุกลำประจำเรือ | ทั้งเผาเกลือเสียงก้องท้องทะเล |
พวกปีศาจว่ายหลามมาตามคลื่น | ทะลึ่งยืนแลเห็นไฟบ้างไพล่เผล |
ดำทะมื่นยืนขวางกลางทะเล | เสียงฮาเฮร้องดังก้องกังวาน |
ว่าฮ้าเฮ้ยเรือลำนี้มีผู้หญิง | เอาโยนทิ้งลงมาเหมือนว่าขาน |
จึงจะพ้นความตายไม่วายปราณ | เอาไว้นานกูจะล่มให้จมตาย ฯ |
๏ ฝ่ายอนงค์องค์ประไพวิไลสมร | นางบังอรองค์สั่นพระขวัญหาย |
เห็นรูปผีที่มันมาล้วนหน้าลาย | ดูคล้ายคล้ายกันกับเสือนางเหลือกลัว |
แล้วจึงว่าข้าแต่ท้าวเจ้านิเวศน์ | อันฤทธิ์เดชเสียงมันร้องสยองหัว |
เสียงเยือกเยืนจับจิตให้คิดกลัว | สั่นระรัวไปทั้งกายเห็นตายจริง |
ผียิงร้องก้องกู่ดูเถิดหวา | โยนลงมาเสียเดี๋ยวนี้อีผู้หญิง |
จะให้ล่มจมกำปั่นขันจริงจริง | ยังจะนิ่งอยู่ช้าว่ากระไร |
นางโฉมยงองค์สั่นให้หวั่นหวาด | กัมปนาทนึกพรั่นประหวั่นไหว |
เข้ากอดพระสามีพิรี้พิไร | พอนึกได้ถึงพระครูผู้อาจารย์ |
ท่านให้ของมากับฉันกันปีศาจ | เป็นกระดาษสั่งไว้หลายสถาน |
น้องนึกได้ถึงท่านครูผู้อาจารย์ | นางว่าขานแล้วก็รีบไปหยิบพลัน |
เอามาคลี่สีสว่างเป็นไฟฟ้า | ปีศาจมากลัวสิ้นต่างผินผัน |
ท้าวให้ยิงปืนประจำเป็นสำคัญ | โห่สนั่นเสียงก้องท้องทะเล |
ปีศาจหายไปสิ้นแสงสว่าง | เห็นหนทางบากกำปั่นให้หันเห |
ได้ลมคล่องล่องไปในทะเล | ต่างสรวลเสชื่นบานสำราญใจ |
พอเดือนครึ่งถึงพาราปตาหวี | ให้ทอดที่อ่าวมหาชลาไหล |
พวกขุนด่านบอกสารไปเวียงชัย | เสนาในจัดบัลลังก์ที่นั่งทรง |
ออกไปรับสองกษัตริย์ทั้งรถา | มาเตรียมท่าจอมกษัตริย์ราชหงส์ |
กระบวนแห่แออัดจัตุรงค์ | คอยรับองค์ไทท้าวเจ้าบุรินทร์ ฯ |
๏ ฝ่ายกษัตริย์อิศราปตาหวี | จรลีลงที่นั่งดั่งถวิล |
กับเอกองค์ขนิษฐายุพาพิน | พร้อมกันสิ้นเสร็จมาพักตำหนักแพ |
แล้วชวนองค์นงนาฏขึ้นราชรถ | มีกลิ้งกลดเคียงข้างไม่ห่างแห |
เดินกระบวนพร้อมพรั่งกระทั่งแตร | เสียงเซ็งแซ่เข้านิเวศน์เขตนคร |
พวกเถ้าแก่คั่งคับรับเสด็จ | พร้อมกันเสร็จภิญโญสโมสร |
รับอนงค์องค์ท้าวเจ้านคร | ขึ้นบรรจถรณ์นคเรศนิเวศน์วัง ฯ |
๏ ฝ่ายไทท้าวเจ้าพิภพจบจังหวัด | โองการตรัสโดยในพระทัยหวัง |
ให้ตั้งการพิธีที่ในวัง | จะแต่งตั้งอภิเษกเอกอนงค์ |
ขุนนางน้อมพร้อมพรั่งมาสั่งหมาย | โดยภิปรายข้อรับสั่งดั่งประสงค์ |
ทั้งเสนาข้าบาทพระญาติวงศ์ | โดยจำนงช่วยในงานการวิวาห์ |
มีครบถ้วนที่ในงานการภิเษก | อดิเรกปรากฏด้วยยศถา |
ทั้งเครื่องเล่นต่างต่างข้างชวา | ตามบรรดาศักดิ์ท้าวเจ้านคร |
ถึงวันดีอภิเษกเอกฉัตร | สืบกษัตริย์กับอนงค์องค์สมร |
ตามประเพณีท้าวเจ้านคร | แต่ปางก่อนโดยเรื่องเบื้องบุราณ ฯ |