วินิจฉัยเรื่องยุทธภัยระวางยี่ปุ่นกับอังกฤษ

(สำเนา)

​เรื่องที่ลือกันว่ายี่ปุ่นกับอังกฤษรบกันนั้น ดูมัน Silly เสียจริงๆ แต่ปลาดอยู่ที่ข่าวลือนี้เปนการเกิดขึ้นในเมืองไทยแห่งเดียว ดูตกอกตกใจกันได้เปนหนักหนา จะมีใครคิดปลูกคำลือให้เกิดขึ้นเพื่อประโยชน์ของตัวเขาอย่างหนึ่งอย่างใดดอกกระมัง

เรื่องยี่ปุ่นกับอังกฤษนี้ได้สังเกตอยู่เสมอ มูลเหตุร้าวรานกันมันเกิดขึ้นด้วยยี่ปุ่นสามารถทำสินค้าขายลดราคาแข่งอังกฤษได้ในเครื่องเสื้อผ้าเปนอาทิ แรกเกิดเปนปากเสียงกันในอินเดีย ด้วยยี่ปุ่นส่งสินค้าผ้าเข้าไปขายจนสินค้าผ้า Manchester ของอังกฤษตกต่ำ ทางอินเดียขึ้นภาษีผ้ายี่ปุ่นแรงจนยี่ปุ่นบอยค๊อตไม่ซื้อฝ้ายอินเดีย แต่ต่อมามีการปรึกษาปรองดองกันได้ด้วยใช้วิธี Quota คือยี่ปุ่นสัญญาจะรับซื้อฝ้ายอินเดียมีประมาณปีละเท่านั้น ฝ่ายอินเดียจะยอมให้ยี่ปุ่นส่งผ้าเข้าไปขายได้ในอินเดียโดยมิต้องเสียภาษีแรง จำกัดประมาณปีละเท่านั้นหลา ผลของการที่ตกลงกันได้ในอินเดียนั้นชวนให้รัฐบาลทั้งสองฝ่าย จัดให้พวกทอผ้ายี่ปุ่นกับพวกทอผ้าอังกฤษไปประชุมปรึกษากันในประเทศอังกฤษ การประชุมไม่ตกลงปรองดองกันได้ ด้วยพวกพ่อค้าอังกฤษจะให้ยี่ปุ่นกำหนด Quota ผ้าที่ขายแข่งอังกฤษทั่วทั่งโลก ฝ่ายยี่ปุ่นจะยอมรับ Quota แต่ในเมืองขึ้นของอังกฤษ ถึงต้องเลิกการปรึกษาด้วยขัดใจกันทั้งสองฝ่าย แต่รัฐบาลทั้งสองฝ่ายก็ยังคิดหาทางที่จะตกลงปรองดองกันอยู่ ถึงกระนั้นเหตุที่น่ากลัวจะเกิดสงครามทางตะวันออกนี้ก็น่ากลัวอยู่ ด้วยมีเหตุหลายอย่าง และหลายประเทศด้วยกัน ฐานะของยี่ปุ่นมันคล้ายเยอรมันเมื่อก่อนมหาสงคราม คือมีกำลังมากกว่าเพื่อนทางตะวันออกนี้ และสามารถเที่ยวค้าขายแข่งแย่งประโยชน์ของชาติอื่นได้ทั่วไป ชาติอื่น ๆ ที่เสื่อมเสียประโยชน์เพราะยี่ปุ่นแข่งขัน หรือเพราะมีดินแดนอยู่ใกล้เงื้อมมือยี่ปุ่นพากันรังเกียจเกลียดยี่ปุ่นอยู่ด้วยกันทั้งนั้น ฝ่ายยี่ปุ่นก็รู้อยู่แต่ยี่ปุ่นจะทำอย่างไร นี่เปนตัวปัญหา

ถ้าว่าตามทางยุทธศาสตร์ ที่ฝรั่งชาติใดชาติหนึ่งจะเปนอเมริกันหรืออังกฤษหรือฝรั่งเศสหรือรัสเซีย ที่จะไปย่ำยีประเทศยี่ปุ่นนั้น ไม่สามารถจะทำได้ ยี่ปุ่นเปนต่ออยู่ข้อนี้ ถ้าหากำไรแต่พอประมาณ ไม่กำเริบก่อเหตุให้รุนแรงก็จะไม่มีภัยอันใดจากชาติอื่น แต่ยี่ปุ่นแกก็กำเริบคิดจะเปนใหญ่อยู่ในตะวันออก และในรัฐบาลยี่ปุ่นพวกฝ่ายทหารมีแรงอาจจะรั้งพวกพลเรือนให้ไปตาม แกอาจจะเที่ยวเบียดเบียนประเทศอื่นด้วยประสงค์จะหาดินแดนให้กว้างขวาง ส่วนประเทศอื่นจะยกไว้กล่าวแต่ประเทศอังกฤษซึ่งมีดินแดนที่ยี่ปุ่นพึงปราร์ถนาอยู่หลายแห่ง คือ

​๑. ฮ่องกง

๒. สิงคโปร์

๓. ออสเตรเลีย

๔. นิวซีแลนด์

ถ้ายี่ปุ่นปราร์ถนาจะเอาแห่งใดจำต้องส่งกองทัพเรือไปตี อาจจะจู่ไปตีได้ ด้วยกำลังทัพเรืออังกฤษที่มีอยู่ทางนี้เปนแต่สาขาอ่อนกว่ากำลังกองทัพเรือของยี่ปุ่น แต่เมื่อยี่ปุ่นตีได้แล้ว จะรักษาไว้ได้หรือไม่ นั่นเปนอีกปัญหาหนึ่งต่างหาก เพราะอังกฤษอาจจะรวบรวมกำลังกองทัพเรือมาระดมและชาติอื่นซึ่งมีดินแดนของตนอยู่ทางนี้ด้วยกัน กล่าวคือ อเมริกัน และฝรั่งเศส อาจจะช่วยอังกฤษระดมรบยี่ปุ่นด้วยกันทั้ง ๓ ชาติ ก็จะทำให้ยี่ปุ่นลำบากอยู่ ด้วยเหตุนี้การที่ยี่ปุ่นจะตีเมืองขึ้นของอังกฤษจะต้องคิดหลายหน และต้องเตรียมการยืดยาว เห็นจะไม่ผลีผลามทำจู่ลู่ดังลือกันในกรุงเทพฯ ต่างว่ายี่ปุ่นให้กองทัพเรือมาตีแดนอังกฤษทาง Strait-Settlement นี้ ก็คงหมายตีเมืองสิงคโปร์เปนสำคัญ เพราะเปนฐานทัพของอังกฤษ เกาะปีนังอยู่ปลายอ้อปลายแขมไม่มีกำลังที่จะต่อสู้ และไม่มีเพ็ชรนิลจินดาที่จะมาริบ เขาคงไม่ส่งกองทัพมาตีให้หย่อนกำลังของเขาทางสิงคโปร์ ต่างว่าถ้ามาตีก็ไม่มีใครสู้ สู้หรือไม่สู้เราเปนคนกลางก็ไม่เกี่ยวข้องอะไรด้วย เพราะฉะนั้นไม่มีอันตรายอย่างใด

แต่การลือในกรุงเทพฯ ดูเจริญรุ่งเรืองมาก เนื่องในเรื่องที่ว่ายี่ปุ่นรบกับอังกฤษนี้ ข่าวลือมาจากเมืองไทย ได้ยินทีหลังที่สุดว่าถึงรัฐบาลให้นายทหารออกมาตรวจตราที่เมืองสงขลา ด้วยได้ยินว่ายี่ปุ่นจะเอากองทัพบกมาขึ้นที่นั้นเดินลงไปตีเมืองสิงคโปร์ ดูมันช่างลือแปลกปลาดเสียจริง ๆ ฟังข่าวลือเกือบจะเหมือนดูหนังตลก ผิดกันแต่ดูหนังตลกมันสนุก แต่ฟังข่าวลือมันเบื่อ.