วันที่ ๖ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ ดร

​บ้านซินนามอน ปีนัง

วันที่ ๖ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๘๒

ทูล สมเด็จกรมพระนริศ ฯ

ในคราวเมล์มาเมื่อวันอาทิตย์ที่ ๒ เมษายนนี้ ไม่มีพระหัตถ์เวรตามเคย หม่อมฉันออกนึกวิตกเกรงว่าจะไม่ทรงสบายหรืออย่างไร แต่มาคิดดูเห็นว่าน่าจะทรงเหน็ดเหนื่อยด้วยการงานต่างๆ เมื่อใกล้สิ้นปี และถูกคนไปถวายน้ำสงกรานต์ ต่อมาพระมหามุกข์ที่เขาเชิญมาสอนศาสนา เข้าไปถวายพระเพลิงสมเด็จพระสังฆราชกลับมาจากกรุงเทพฯ ก็ไม่ได้บอกข่าวว่าพระองค์ท่านประช่ำประชวรอย่างไร จึงเชื่อว่าคงจะทรงพระสำราญดีอยู่ หม่อมฉันมีโอกาสฝากส้มจั๊ฟฟาไปถวายเมื่อวันจันทร์นี้อีก ๘ ผล เข้าใจว่าจะไปถึงโดยเรียบร้อย

หม่อมฉันแต่งเรียงประวัติเจ้าพระยายมราชอยู่ กว่าเดือนเพิ่งแล้วได้ส่งไปให้พระยาสุขุมเมื่อวันเสาร์ที่ ๑ อยู่ข้างเหนื่อยถึงต้องพัก ด้วยเรื่องเพียงในรัชกาลที่ ๕ เท่านั้น กว่า ๗๐ หน้า ได้ยินว่าพระองค์ธานีรับแต่งภาครัชกาลที่ ๖ รัชกาลที่ ๗ และพระองค์อาทิตย์รับแต่งรัชกาลที่ ๘ เจ้าภาพเขาได้ไปว่ากับโรงพิมพ์รับว่าจะพิมพ์ให้แล้วทันแจกในวันพระราชทานเพลิงศพ

​หม่อมฉันได้พบเรื่องแปลกเรื่อง ๑ คือ เรื่องวิธีค้าสำเภาในรัชกาลที่ ๓ มิชชันนารีอเมริกันแต่งไว้ หม่อมฉันอ่านแล้วตั้งใจจะแปลถวายประดับพระปรีชาญาณพระองค์ท่าน แต่ติดแต่งประวัติเจ้าจอบมารดาทับทิมและประวัติเจ้าพระยายมราช จึงต้องรอมาพอพักหายเหนื่อยแล้วก็ลงมือเขียนเมื่อวานนี้ แต่ยังแล้วไม่ทันส่งในคราวเมล์นี้

เมื่อวันปีใหม่หม่อมฉันได้ทำบุญใส่บาตร แล้วไปบูชาพระรัตนไตรที่วัดศรีสว่างอารมณ์ กลางวันเลี้ยงข้าวแช่ญาติและมิตร ขอถวายส่วนกุศลด้วย

หมู่นี้มีข่าวแปลกประหลาดที่ปีนัง ด้วยหนังสือพิมพ์ลงว่าเสือว่ายน้ำข้ามมาอยู่ที่เขาตัวหนึ่ง แรกจีนชาวไร่ไปพบทางข้างใต้ในตำบลอายะอิตัม ที่ทำทางรถรางขึ้นเขา ทีหลังต่อมามีไปพบอีกว่าเสือนั้นมาทางข้างสวนลิง ดูเหมือนโปลิศกำลังตามอยู่ เรื่องเสือว่ายน้ำข้ามมาปีนังหม่อมฉันเคยได้ยินเขาเล่ากันมาแต่ก่อน แต่เงียบไปช้านาน ตั้งแต่หม่อมฉันมาอยู่ก็ไม่ได้ยินว่ามีอีก จนลือกันคราวนี้ จึงอาจจะเป็นความจริงหรือความเท็จก็ได้ทั้ง ๒ อย่าง

​เวลานี้ที่ปีนังตั้งต้นฤดูร้อน แต่ก็ยังไม่ร้อนนักกลางคืนตอนดึกยังต้องห่มผ้า หม่อมฉันขอยืมบ้านบนเขาของพระยารัตนเศรษฐีไว้ นึกว่าตอนกลางเดือนจะแปรสถานขึ้นไปอยู่บนเขาสัก ๒ สัปดาหะ ยังรอหญิงมารยาตรอยู่ เธอว่าจะออกมาเปลี่ยนอากาศ เธอมาถึงเมื่อใด จึงจะกะโปรแกรมเป็นยุติ.

ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด