๑๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๘๑ น

ตำหนักปลายเนิน คลองเตย

วันที่ ๑๓ มิถุนายน ๒๔๘๑

พระยาอนุมานราชธน

หนังสือของท่านลงวันที่ ๗ ได้รับแล้ว

เสียง ง กับ ห กลับกันนั้นอยู่ข้างประหลาด จะเปนด้วยเหตุใด ยกไว้ให้ท่านพิจารณา ฉันเองเปนแต่เอาใจใส่ไว้เผินๆ

คำ หับ กับ งับ เราโกยเอามาไว้ทั้งสองคำ เช่น หับทวาร งับประตู

คำ พงัว ฉันกลัวจะเปนสองคำ พ จะเปน พระ หรือพ่อ ก็ได้ งัว เปนห้าแน่นอน คำที่มี พ นำหน้ามีมาก เช่น พนักงาน พนาย เปนต้น ฉันเข้าใจว่าเปน พ่อนักงาน พ่อนาย ส่วน พณหัวเจ้า นั้นเปน พระณหัวเจ้า หรือจะเปน พ่อณหัวเจ้า ก็ได้เหมือนกัน เปนชั้นที่เรียกผู้ครองเมืองว่า พ่อเมือง

คำ หงส์ พบในภาษาจีนเรียก ฮอง ก็มี เช่นในเรื่อง สามก๊ก เรียกว่า อาจารย์ ฮกหลง ฮองซู ว่าหมายถึงมังกรกับหงส์ จะเปนภาษาจีนอะไรก็ไม่ทราบ

ที่ว่าพระพุทธเจ้าไม่มีผ้าพาดเปนพระชินะนั้นเห็นจะถูก เพราะพระชินะแก้ผ้า พระพุทธรูปของเราที่ทำแต่ริมผ้าไว้พอเห็นเปนว่าครองผ้า ฉันก็สงสัยว่าจะแก้ไขมาจากรูปพระชินะ ผิดกันกับพระพุทธรูปอินเดียทางภาคเหนือ ซึ่งเขาทำห่มผ้ามีรอยย่นเปนกลีบทีเดียว ศาสนาพุทธะกับชินะใกล้กันมากจนเราหลงเอาเปนองค์เดียวกัน เช่น ถวายพระนามพระชินศรี เปนต้น

คำ ปั้นหย่า เห็นจะเปนพูดว่าโรงพระปั้นหย่าก่อน โรง นั้นทำหลังคาล้มเข้าหากันไม่มีจั่ว จึงเปนตัวอย่างว่าหลังคาอย่างโรงพระปั้นหย่า แล้วก็ตัดสั้นตามสดวกปาก ว่าหลังคาปั้นหย่าและเรือนปั้นหย่า

คำ กะเต ถูกลากเอาไปเข้าคำ กฎี นั้นก็ควรแล้ว เพราะคำ กะเต เลือนมาเข้าใจกันเปนตัวเรือนไปเสียแล้ว ลักษณก็ใกล้กับกฎี ชื่อก็ใกล้กับกฎี เราคุ้นเคยกับคำ กฎี คำกะเต จึงถูกลากมาเปน กฎี ขอให้สังเกตว่า ไม่ใช่มีแต่กฎีเจ้าเซน ซ้ำมี กฎีจีน ต่อไปอีก ออกจะแปลยาก ดูไม่มีจีนอยู่ที่นั่นเลย

สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ