๑๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๘๐ น

N.V. Hotel Montagne

Magelang

วันที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๔๘๐

พระยาอนุมานราชธน

หนังสือของท่าน ลงวันที่ ๖ กรกฎาคม ได้รับแล้ว

ท่านจะหาหลักฐานเรื่อง รามเกียรติ์ ทางชะวา เห็นจะยาก ลางทีหนังสือเก่าจะเปนหลักได้จริง แต่หากมีแปลก็จะต้องเปนภาษาวิลันดา ซึ่งไม่เปนประโยชน์แก่เราเลย ส่วนที่ชะวาเขาเล่นหนัง หุ่น โขน ละคอน กันอยู่นั้นเหลว เล่นเรื่องเก่ากันอยู่ ๒ เรื่อง เรียกว่า วายังปูรวา คือเรื่องมหาภารตยุทธ กับรามายณ แต่เอาปะปนกัน เช่น อานุมานรบกับอารชุน (กษัตริย์ปาณฑว) ก็ได้ ชื่อเสียงล้วนเรียกเฉโกโว้เว้เอาศัพท์ไม่ได้

ชาวชะวาเรียกวิลันดาว่า ยะลันดา เรียกอังกฤษว่า อิงกริส

เภตรา สงสัยว่าเปนคำเขมร ควรตรวจทางเขมร ส่วนทางชะวามะลายูเรียกเรือใบใหญ่ว่า กาปัล (กำปั่น) แล้วก็ลามไปเปนเรือกลไฟใหญ่ด้วย

นังกะ เปนขนุนหนัง ถูกอย่างท่านสงสัยแล้ว จำปาดะ เขียนจำปาดัก จริง ๆ แต่ไม่อ่านตัว ก หมายถึงขนุนจำปาดะก็ได้ ขนุนละมุดก็ได้

อุหรับ สืบไม่ได้เรื่อง เห็นจะไม่ใช่คำทางชะวามะลายู

อาน นึกถึงที่เคยเห็นใช้ได้ ๓ อย่าง

(๑) เครื่องอานพานพระศรี

(๒) อานม้า อานช้าง (คำนี้มีคนคิดว่า อาส์น)

(๓) อาวุธเว้นอานขัด

​ดูเหมือนได้เคยพบพจนานุกรมทางเขมร เขาจำหน่ายว่าเปนคำญวน ท่านจงค้นดูเถิด ทางชะวามะลายูค้นไม่พบ

สะพัง กะพัง ตะพัง ตระพัง เคยสอบให้พระสารประเสริฐ ได้ความว่าเปนที่ขังน้ำ เห็นจะไม่ได้มาแต่คำ Subang

กำพู เชื่อว่า กัมพุช เขียนตกตัว ช กำพูฉัตร คือ กำพุชฉัตร ไม่ได้มาแต่ Krabu เหมือนกัน