๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๒ ยส

​กรมศิลปากร

วันที่ ๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๒

ขอประทานกราบทูล ทรงทราบใต้ฝ่าพระบาท

ข้าพระพุทธเจ้าได้รับลายพระหัตถ์ลงวันที่ ๒๐ เมษายน ประทานข้อสันนิษฐานในเรื่องคำลางคำ เป็นประโยชน์และข้อคิดนึกแก่ข้าพระพุทธเจ้ามากที่สุด พระเดชพระคุณล้นเกล้า ฯ หาที่สุดมิได้

ข้าพระพุทธเจ้าได้ขออนุญาตถอนลายดวงพระตราต่างๆ ด้วยชาดได้หลายสิบดวง แต่ลายที่ถอนขึ้นไว้นี้ ลางดวงติดไม่ชัด เพราะต้องทำลวกๆ ไม่มีโอกาศจะถอนลายได้หมดจด ข้าพระพุทธเจ้าขอถวายลายพระตราเหล่านี้มาเพื่อทอดพระเนตร ลายดวงที่ ๔๒ ถึง ๔๕ คือ ลายพระตราเป็นหนังสือจีน ซึ่งข้าพระพุทธเจ้าได้เคยกราบทูลถามไป ยังมีพระตราอยู่อีกหมู่หนึ่ง เก็บรักษาไว้ในพระที่นั่งเทพสถานพิลาศ ซึ่งข้าพระพุทธเจ้ายังไม่มีโอกาศจะถอนลายไว้ได้

พระนามพระที่นั่งเทพสถานพิลาศ ข้าพระพุทธเจ้าเคยได้ยินเรียกพระที่นั่งอีกองค์หนึ่ง ซึ่งคู่กันว่า เทพสอาดพิไล ครั้นได้ไปเห็นป้ายบอกพระนามพระที่นั่งองค์นี้ จึงปรากฏว่าเป็น เทพอาศน์พิไล โดยเหตุที่องค์แรกเป็น เทพสถานพิลาศ องค์หลังก็เพี้ยนเป็น เทพสอาดพิไล เพราะเสียง ส ในคำ สถาน เป็นเหตุลากเอาคำ อาศน์ เป็น สอาด ไป เพื่อถ่วงเสียงให้เท่ากัน อย่างคำในจำพวก ตะหมูกตะปาก ขะโมยขโจร คิดด้วยเกล้าฯ ว่า คำที่เพี้ยนไปในทำนองนี้คงมีอยู่หลายคำ เมื่อแยกใช้แต่คำเดียวก็ยากที่จะสาวหาเหตุได้

ควรมิควรแล้วแต่จะโปรดเกล้าฯ

ข้าพระพุทธเจ้า