หมายกำหนดการ เรื่อง มหาอุปราชาภิเษก จ.ศ. ๑๑๖๘

ด้วยเจ้าพระยามหาเสนา[๑] รับสั่งใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมสั่งว่า จะได้ตั้งการพระราชพิธีพระมหาอุปราชาภิเษก สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิสระสุนทร เป็นพระมหาอุปราชกรมพระราชวังบวรฯ[๒] ตามอย่างครั้งเจ้าฟ้ากรมขุนพรพินิจเป็นกรมพระราชวังบวรฯ นั้น และหลวงโลกทีปโหรมีชื่อถวายพระฤกษ์จะได้จารึกพระนามลงพระสุพรรณบัฏ ณ พระอุโบสวัดพระศรีสรรเพชญ์ ณ วัน ๔ เดือน ๒ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีขาลอัฐศก เพลาเช้า ๔ โมง ๖ บาท ครั้นถึง ณ วันเดือนยี่ ขึ้น ๗, ๘, ๙, ค่ำ จะได้ตั้งพระราชพิธีสงฆ์ พิธีพราหมณ์พร้อมกัน และพระสงฆ์ราชาคณะ อธิการพระสงฆ์สมถะ รวม ๕๐ รูป เจริญพระปริตร ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทและเสด็จทรงเครื่อง ณ พลับพลาตรงประตูราชสำราญ ทรงพระสนับเพลาเชิงงอน พระภูษาลายจีบโจงหางหงส์ พระรัตกัมพลหนามขนุน ทรงฉลองพระองค์กรองทอง ทรงพระมาลาพระเส้าสูงสีกุหร่า ทรงพระราชยานแห่เครื่องสูง ๓ ชั้น มาถึงพลับพลาหยุดเปลื้องเครื่องทรงพระภูษาลายขาว สมปักครุยกรองทองฟังสวดพระพุทธมนต์ ทรงพระมงคลทั้ง ๓ วัน ครั้นรุ่งขึ้น ณ วันเดือนยี่ ขึ้น ๘, ๙, ๑๐, ค่ำ เพลาเช้าจะเสด็จมาทรงศีลประเคนสำรับพระสงฆ์ และในวัน ๑ เดือน ๒ ขึ้น ๑๐ ค่ำนั้น พระฤกษ์เสด็จลงไปที่สร้างสหการเพลาเช้า ๔ โมง ๕ บาท ชาวพระภูษามาลาถวายเครื่องพระมุรธาภิเษก แก่พระราชาคณะ อธิการ สมถะ รดน้ำพระเต้าเงิน พระเต้าทอง พระเต้านาก พระเต้าสัมฤทธิ์ พราหมณ์ถวายน้ำกลศ น้ำสังข์ สะเดาะพระเคราะห์ แล้วทรงพระภูษาลายเขียนทองจีบโจงหางหงส์ ฉลองพระองค์กรองทอง

ด้วยพระยาอภัยรณฤทธิ์[๓] รับสั่งใส่เกล้าฯ ด้วยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่าฉัตรเงิน ฉัตรทอง ฉัตรเบญจรงค์ ๕ ชั้น กับราชวัติซึ่งเกณฑ์ข้าทูลละอองทำตั้งในการอภิเษกครั้งนี้ ให้พระสัสดีหมายบอกผู้ซึ่งได้ทำให้พิทักษ์รักษาไว้อย่าให้ลายเขียนและตัวฉัตรราชวัติเศร้าหมองชำรุดได้ ห้ามอย่าให้เอาไปตั้งการศพและการสิ่งใดๆ เป็นอันขาดทีเดียว ถ้าจะเรียกเอาเมื่อใดให้ได้เมื่อนั้น อย่าให้ขัดข้องได้ ตามรับสั่ง

ด้วยพระยารักษมณเฑียร รับสั่งใส่เกล้าฯ ด้วยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่าจะได้ผูกพระอุโบสถวัด ฤกษ์ ณ วันเดือนยี่ ข้างแรม ท่านข้างในต้องการข้าวสารเป็นตัวข้าวดีสำหรับจะได้ใส่กระจาดเลี้ยงพระสงฆ์ ขุนนาง เป็นอันมากนั้น ให้พระประชาชีพกรมนาเอาข้าวเปลือกแล้วประสกสีซ้อมให้ขาวร่อนคัดเอาที่เป็นตัวดีให้ได้ ๓ เกวียนข้าวเปลือก ให้เตรียมไว้จะได้เรียกเมื่อใดให้ได้เมื่อนั้น อย่าให้ขาดได้ ตามรับสั่ง

ด้วยเจ้าพระยาศรีธรรมาธิราช รับสั่งใส่เกล้าฯ ด้วยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า ท่านข้างในจะต้องการมีดแกะรูปสัตว์ประดับเครื่องบายศรี จึงให้ตัวอย่างออกมาให้หมื่นโลห์ช่างแสงเบิกเหล็กเทศที่กล้าดี ตีมีดแกะให้เหมือนตัวอย่าง ๑๒ เล่ม ตอกเหล็กสำหรับเหลาโกลนมะละกอ ฟักทอง รวม ๕ เล่ม ให้ทำตำหนิให้ด้วย แต่มีดตอกนั้นให้ทำรูปตามควร ให้มีปลอกสุดแต่ดี ให้เอาไปส่งให้เสมียนตรากรมวัง ๆ จะได้ส่งให้ผู้รับสั่ง ๆ จะได้ส่งให้ท่านข้างในให้เร่งเอามาส่งแต่ ณ วันเดือน ๒ ขึ้น ๑๓ ค่ำ ตามรับสั่ง

(คัดจากหมายรับสั่ง ร. ๑ จ.ศ. ๑๑๖๘ เลขที่ ๑)



[๑] เจ้าพระยามหาเสนา (บุญมา)

[๒] ดูพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๒ ประกอบ

[๓] เดิมเป็นขุนกลาง ครั้นถึงรัชกาลที่ ๑ ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นพระยาอภัยรณฤทธิ์

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ