๑๖ มกราคม พ.ศ. ๒๔๘๔ น

​ตำหนักปลายเนิน คลองเตย

วันที่ ๑๖ มกราคม ๒๔๘๔

พระยาอนุมานราชธน

หนังสือของท่านลงวันที่ ๓๑ เดือนก่อน ได้รับแล้ว

เรื่องพระนอนนั้นเปนความคิดคาดของฉัน เมื่อท่านเห็นด้วยก็พาใจให้รู้สึกขึงขังขึ้น แต่ความจริงจะถูกหรือไม่ก็ไม่แน่ การคิดและสอบสวนอะไรนั้นเปนการเล่นของเรา ได้เค้าก็มีความสุขใจ ถ้าไม่ได้ก็อึดอัด ธรรมดาจะต้องเปนเช่นนี้อยู่เอง

รูปที่ท่านคัดไปให้ดูเปนที่รูปฉลัก เหนจะเปนประเพณีทมิฬที่เก่าแก่ ซึ่งคนเดี๋ยวนี้ที่ไม่ได้สนใจในทางโบราณคดีจะรู้ไม่ได้ ถ้าว่าตามทางช่างแล้ว พระศพท้าวทศรถก็เอาไปตั้งพิงไว้กับถัง หรือไม่เช่นนั้นถังก็เปนแก้ว แต่คงเปนไปไม่ได้เพราะใหม่นัก ทมิฬคนที่บอกท่านถึงการศพพวกช่างทอง เขาก็นึกเหนเปนเอาพระศพท้าวทศรถไปตั้งพิงไว้ข้างถัง มะพร้าวนั้นเกี่ยวกับศพแน่ การเผาศพของเราก็ต้องเอามะพร้าวแก้ว (ปอกเอาออกจนกลาเหลือแต่เนื้อ) ล้างหน้าศพก่อน ฉันไปติดใจรูปชาย ๒ คนข้างขวา ดูทีคนหนึ่งเปนเจ้า เอาอะไรส่งให้อมาตย์ไม่ทราบ ถ้าไขออกได้ลางทีก็จะไขเรื่องพระศพออกได้ด้วย

ขอบใจท่านที่มีใจเมตตาให้พรปีใหม่ ขอให้เปนไปสมพรปากเถิด ท่านมีใจอารีให้พรฉันใด ก็ขอพรคงเปนไปแก่ท่านฉันนั้นเหมือนกันเถิด

ฉันได้โปสตก๊าดทางภาคอีศานมาใบหนึ่ง มีหนังสืออย่างชาวอีศานอยู่ในนั้น แต่อ่านติดอยู่สองแห่ง แห่งหนึ่งว่า เราบต้องกานจะลบเลากันเอง ติดคำ ลบเลา ความควรเปน รบรา หรือจะเปน รบเร้า อีกแห่งหนึ่งว่า เรสให้พี่น้องเราบาสเจ็บหลายคน คำ เรส นั้นติด ไม่ได้ความ ช่วยปรึกษานายสุดดูด้วย ได้ส่งก๊าดมาให้นี้แล้ว ผู้เรียงหนังสือนั้นเห็นจะ​เปนชาวใต้ แต่ชาวอีศานเขียนเปนหนังสือทางอีศาน แก้คำบ้าง คำที่ว่า เขียนยกเอ้ยกพินทุ์ เพิ่งมาเข้าใจบัดนี้ว่าเขียนอย่างชาวเหนือ กับลางแห่งในก๊าดอีศานนั้น เขาเขียน ห นำติดกับตัวที่ต้องการ ดีอยู่ ฉันนึกไม่สบายใจอยู่แล้วที่เราเขียน ห นำลอยตัว แต่ไม่อ่าน

นึกคำขึ้นได้อีกคำหนึ่ง ขำ ดูจะเปนคำเดียวกันกับ ขัน ซึ่งทำให้หัวเราะนั้นเอง เติมคงเขียน ขํ หากอ่านต่างกันไป แล้วเขียนก็พลอยต่างกันไปด้วย

คำว่า ครัน นั้นน่าสงสัยอยู่มาก จะหมายเปน คพฺภ ครฺภ หรือมิใช่