คำนำ (เล่ม ๒)

เนื้อความตามลำดับเรื่องในไซอิ๋วเล่ม ๒ นี้ ดำเนินวัจนเบื้องต้นตั้งแต่โป๊ยก่ายหลงกลพระโพธิสัตว์ โดยเหตุโป๊ยก่ายเปนผู้หนาแลหนักอยู่ในเรื่องกามคุณตามนิไสยของโป๊ยก่าย

ที่สุดความในเล่ม ๒ นี้ไปหมดเพียงเห้งเจียรบแก่นางล่อซัว ซึ่งเปนภรรยาของงู่ม่ออ๋อง ตามนิทานในท้องเรื่องของเล่ม ๒ นี้มีรูปภาพ ๒๔ รูป ประจำตามชุด เพื่อให้ท่านผู้อ่านผู้ฟัง เมื่อทราบเรื่องแล้วจะได้เห็นรูปด้วย

แต่ลักษณแลกิริยาของรูปภาพ คงแสดงให้ผู้เห็นถือเอาความได้ว่า ผู้เรียงความเรื่องไซอิ๋วไว้แต่โบราณนั้นเปนจีนแท้ เพราะฉะนั้น ที่สุดแต่ชั้นพระนามของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แลพระอะระหันต์ หรือพระโพธิสัตว์ แลชฎิณดาวบศนักพรตนักบุญจึงมีสำเนียงเปนภาษาจีนไปทั้งสิ้น ที่สุดจนชั้นวัดวาอารามแม่น้ำภูเขาก็พลอยหมุนความมีกิริยาแลชื่อเสียงเปนภาษาจีนไปทั้งสิ้นด้วย จึงกระทำให้ผู้เรียงภาษาไทยในชั้นนี้ รู้ศึกได้ในความจริงแลความเท็จทุกประการ แต่จะอย่างไรก็ดี คงเกี่ยวหนักในเรื่องพระพุทธสาสนา เพราะฉะนั้นถ้าเข้าที่ยากแลขัดข้องในที่สำคัญด้วยประการใดๆ คราวไร เทพยดามารพรหมหรือใครๆ ที่มีอำนาจแลบุญฤทธิ์ ก็ต้องช่วยเปนธุระให้สำเร็จาตลอดไปได้ทุกๆ ครั้ง โดยอำนาจที่พระถังซัมจั๋งแลเห้งเจียกระทำการเพื่อประโยชน์จะแผ่พระพุทธสาสนาในทิศตวันออก พาให้ท่านผู้มีปัญญาเกิดศรัทธาเลื่อมไสยสูงขึ้นอีกส่วนหนึ่ง