ตอนที่ ๑๒๔ นรินทร์รัตน์ขอราเมศมาเป็นอุปราชกรุงรัตนา

๏ ฝ่ายพระจอมธิบดินทร์นรินทร์รัตน์ โองการตรัสให้อาลักษณ์แต่งอักษร
ไปทูลองค์พระเจ้าอาดั่งอาวรณ์ ขอภูธรเมตตาได้ปรานี
จะขอน้องราเมศมาไว้ด้วย จะได้ช่วยบำรุงซึ่งกรุงศรี
พอเป็นเพื่อนชีวาอยู่ธานี ขอภูมีโปรดปรานประทานมา
อาลักษณ์เขียนเรื่องสารลงลานเสร็จ พระสั่งเจ็ดเสนีมียศถา
ให้รีบรัดจัดกันลงเภตรา ไปพารากำพลเพชรให้เสร็จการ
ขุนเสนีรับสารไปกำปั่น ต่างเร่งกันต้นหนพลทหาร
ออกแล่นล่องไปในท้องนทีธาร ลมบันดาลพัดพาให้คลาไคล
สิบแปดวันบรรลุกำพลเพชร เสนาเจ็ดขึ้นไปแจ้งแถลงไข
กับขุนด่านธารท่าชลาลัย รีบขึ้นไปทูลองค์พระทรงธรรม์ ฯ
๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานราราช ตรัสประภาษปรีดิ์เปรมเกษมสันต์
สั่งให้แห่สาราขึ้นมาพลัน พระทรงธรรม์ออกนั่งบัลลังก์ทอง
เจ็ดเสนามาบังคมบรมบาท ตรัสประภาษถึงเวียงชัยปราศรัยสนอง
เสวกากราบประมูลทูลละออง พระผู้ครองสวรรยาเจ้าธานี
ทรงทศพิธที่ในกิจการตัดสิน ชาวบุรินทร์ปรีดิ์เปรมเกษมศรี
ประชาชนในจังหวัดปัถพี ก็เป็นที่สุโขมโหฬาร
พระทรงฟังยินดีแล้วมิช้า ให้ขุนอาลักษณ์กวีเร่งคลี่สาร
แถลงเรื่องคำไขที่ในลาน ศุภสารศรีสวัสดิ์พระนัดดา
ขอบังคมสมเด็จพระทรงภพ อันเลิศลบธิบดินทร์ปิ่นมหา
กำพลเพชรปิ่นเกล้าพระเจ้าอา ให้ทราบฝ่าบาทบงสุ์พระทรงธรรม์
ด้วยรัตนาธานินทร์บุรินทร์รัตน์ เขตจังหวัดใหญ่ยิ่งทุกสิ่งสรรพ์
จะขอน้องไปไว้ด้วยได้ช่วยกัน บำรุงขัณฑเสมาในธานี
ขอพระองค์ทรงโปรดให้ราเมศ เหมือนปกเกศหลานรักเป็นศักดิ์ศรี
พออุ่นใจในนิเวศน์เขตบุรี ได้เป็นที่ปรึกษาว่าราชการ
ด้วยเปลี่ยวเปล่าเศร้าใจไม่มีญาติ ฝ่าพระบาทกรุณาเมตตาหลาน
มาเป็นที่อุปราชว่าราชการ พอสำราญเห็นกันทุกวันคืน ฯ
๏ พอจบสารพระผู้ผ่านนคเรศ แสนเทวษด้วยหลานยาเหลือฝ่าฝืน
ตัวคนเดียวเปลี่ยวใจไหนจะยืน ไม่มีพื้นเผ่าพงศ์ในวงศ์วาน
จึ่งเอื้อนอรรถตรัสว่าเจ้าราเมศ พี่เขาเจตนาให้ไปสถาน
รัตนาธานีที่สำราญ ช่วยว่าการนคราให้ถาวร
แม้นมิไปก็ไม่ตรงต่อวงศ์ญาติ เหมือนเด็ดขาดไม่เป็นที่สโมสร
เขาก็ตัวคนเดียวแท้ไม่แง่งอน มาอ้อนวอนเจ้าจะเห็นเป็นอย่างไร ฯ
๏ พระราเมศสุริย์วงศ์พงศ์กษัตริย์ ไม่อาจขัดทูลแจ้งแถลงไข
แม้นพระองค์โปรดปรานสถานใด ก็ต้องไปตามรับสั่งจึ่งบังควร
ฝ่ายทรงฤทธิ์บิดาปรีชาเฉลิม ก็พูนเพิ่มปรีดิ์เปรมเกษมสรวล
แม้นมิไปช่วยพี่ก็มิควร ตามกระบวนรักใคร่เป็นไมตรี
แล้วพระองค์ทรงสั่งให้จัดสรร พวกกำนัลกับเหล่านางสาวศรี
ทั้งเครื่องใช้ต่างต่างที่อย่างดี ทั้งมนตรีเหล่าทหารชาญณรงค์
กับเครื่องต้นตามอย่างทั้งพระแสง เธอจัดแจงของดีที่ประสงค์
กับนารีรูปร่างสำอางองค์ ร้อยอนงค์กับกำนัลกัลยา
แล้วพระองค์ทรงสั่งให้เขียนสาร ไปทูลการกับสมเด็จพระเชษฐา
ในกรุงไกรนครังเมืองลังกา ว่าหลานยามาขอหน่อนรินทร์
เจ้าราเมศน้องชายไปไว้ด้วย พอชูช่วยรักษาวังดังถวิล
เป็นเพื่อนกันพี่น้องครองแผ่นดิน พระภูมินทร์จะโปรดปรานสถานใด
พอทำสารเสร็จให้ใช้กำปั่น ไปให้ทันข้ามมหาชลาไหล
เสนารับสั่งพลันในทันใด ก็รีบใช้ใบมาในสาคร
ขอตัดความวารินกระสินธุ์สมุทร ไม่ยั้งหยุดถึงลังกาหน้าสิงขร
ขึ้นหาพวกขุนด่านชานนคร เป็นการร้อนถือสารามาบังคม
ขุนด่านแจ้งบอกเข้าไปในนิเวศน์ ให้ทราบเหตุเหมือนทุกครั้งอย่างประถม
พอเสร็จออกข้าเฝ้าเข้าบังคม พระบรมกษัตริย์ขัตติยา
แล้วกราบทูลเรื่องยุบลกำพลเพชร ขุนนางทั้งเจ็ดมาประนมก้มเกศา
กับราชสารพระผู้ผ่านนครา มาเฝ้าฝ่าบาทบงสุ์พระทรงชัย ฯ
๏ ฝ่ายพระจอมลังกามหากษัตริย์ โองการตรัสสั่งเสนาอัชฌาสัย
ให้ไปรับราชสารมาทันใด ต่างก็ไปจัดกระบวนถ้วนทุกนาย
แล้วออกจากธานินทร์บุรินทร์รัตน์ เร่งกัณฐัศว์จรจรัลให้ผันผาย
เชิญราชสารขึ้นรถาเสนานาย รีบผันผายแห่มาถึงหน้าวัง
แล้วเชิญสารมาจากรถมีกลดกั้น ขุนนางนั้นตามไปต่อภายหลัง
แล้วพากันเข้าไปถึงในวัง เอาพานตั้งบนบัลลังก์ที่นั่งรอง ฯ
๏ ฝ่ายพระจอมลังกามหากษัตริย์ ออกแท่นรัตน์ขุนนางเข้าเฝ้าสนอง
บังคมคัลวันทาฝ่าละออง ที่ในท้องพระโรงคัลมิทันนาน ฯ
๏ ป่างพระจอมนครินทร์ปิ่นกษัตริย์ โองการตรัสสั่งเสนีให้คลี่สาร
อาลักษณ์กราบบังคมแล้วก้มกราน พลางอ่านสารถวายพลันด้วยทันที
ศุภลักษณ์อักขรานุชาราช บังคมบาทบงกชบทศรี
พระเชษฐานรารักษ์ด้วยภักดี พระหลานมีสารไปในกำพล
ขอราเมศน้องชายไปไว้ด้วย จะได้ช่วยในจังหวัดพิพัฒน์ผล
ว่าเปลี่ยวเปล่าเหงาใจในมณฑล มีแต่คนอื่นใช่วงศ์พงศ์ประยูร
จะโปรดเกล้าอย่างไรจะได้จัด ขอทราบอรรถในพระปิ่นบดินทร์สูร
พอจบสารมังคลาให้มาทูล พระเพิ่มพูนโสมนัสดำรัสพลัน
ว่าดีแล้วอนุชาให้มาแจ้ง ถูกตำแหน่งคิดไว้ในใจฉัน
พระจึ่งสั่งเครื่องประทานสังวาลวัลย์ ให้ครบครันทั้งมงกุฎบุษรา
พระแสงอาญาสิทธิ์ฤทธิ์รุทร เครื่องอาวุธครบอย่างทั้งมหา
มาลาเบี่ยงตามเยี่ยงอย่างกันมา กับดวงตราทองคำอันจำรูญ
ให้อาลักษณ์ลงแผ่นสุพรรณบัฏ ตามกษัตริย์ธิบดินทร์ปิ่นไอศูรย์
ให้พระหลานราเมศเกศประยูร รับบัณฑูรฝ่ายหน้าพาราเดิม
แล้วสั่งให้ตอบสารกำพลเพชร ครั้นสรรพเสร็จแห่แต่ดึกเสียงฮึกเหิม
อีกข้าวของอย่างดีมีเพิ่มเติม ข้าหลวงเดิมจัดให้ไปในเภตรา
ขุนเสนีทูลลามากำปั่น พระรางวัลทั่วหมดตามยศถา
แล้วชวนกันลงไปในเภตรา ออกนาวาแล่นไปหมายกำพล ฯ
๏ ขอยกเรื่องราวทางกลางสมุทร แล้วรีบรุดพร้อมพรั่งทั้งพหล
สองเดือนครึ่งมาถึงเพชรกำพล ช่วยกันขนของประทานขึ้นด่านพลัน
พวกม้าใช้รีบไปในจังหวัด เฝ้ากษัตริย์จอมวังนรังสรรค์
ทูลแถลงแจ้งตามเนื้อความพลัน ว่ากำปั่นกลับมาถึงธานี
พระทรงฟังสั่งให้ไปรับสาร มาสถานนคเรศบุรีศรี
พวกเสนารับโองการไปทันที จรลีลงกำปั่นมิทันนาน
กระบวนแห่แตรสังข์มาคั่งคับ สำหรับรับยานมาศใส่ราชสาร
แล้วเชิญให้ขุนอาลักษณ์พนักงาน เชิญเอาพานทองตั้งบัลลังก์ทอง
เดินกระบวนทวนธงมยุรฉัตร เข้าจังหวัดชูเชิดระเหิดระหง
ถึงทวารเวียงชัยดั่งใจจง พอพระองค์ออกนั่งยังพระโรง
ขุนอาลักษณ์เชิญพานสารอักษร บทจรขึ้นไปตั้งบัลลังก์โถง
พวกเสนาคลานเข้าไปในพระโรง ล้วนโอ่โถงแต่งกายละม้ายกัน ฯ
๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานรารัตน์ โองการตรัสปรีดิ์เปรมเกษมสันต์
แล้วให้อ่านสารองค์พระทรงธรรม์ อาลักษณ์นั้นกราบงามลงสามที
หยิบลานทองเปิดกล่องอ่านถวาย ตามภิปรายบทกลอนอักษรศรี
สารสมเด็จลังกาปิ่นธานี จำเริญราชไมตรีพระอนุชา
เมื่อแรกเริ่มเดิมจิตก็คิดไว้ แต่เกรงใจน้องรักเป็นหนักหนา
หวังจะขอหน่อกษัตริย์พระนัดดา ไปรัตนาโดยจำนงตามพงศ์พันธุ์
แต่ตัวพี่ผู้ใหญ่ไม่บังคับ นี่ลูกกับหลานร้อนเขาผ่อนผัน
ก็สมกับใจจริงทุกสิ่งอัน ขอเชิญขวัญอนุชาพาเอาไป
ภิเษกหลานฉันให้เป็นอุปราช ให้สิทธิ์ขาดฝ่ายหน้าอัชฌาสัย
ทั้งข้าวของกับมหาเสนาใน พี่จัดให้ไปทุกอย่างอย่าหมางเมิน
อันตัวพี่นี้จะไปต่อภายหลัง พ่อไปตั้งเสียให้สุขกันฉุกเฉิน
จงรีบไปรัตนาให้จำเริญ ให้หลานเพลินวายวิตกในอกใจ ฯ
๏ พอจบสารพระผู้ผ่านกำพลเพชร เห็นสิ้นเสร็จการพะวงไม่สงสัย
จึ่งสั่งพวกเสนาจะคลาไคล ไปกรุงไกรจังหวัดรัตนา
จัดกำปั่นตามที่สักสี่ร้อย เครื่องใช้สอยบรรทุกไปให้หนักหนา
จะได้เลี้ยงในงานการพารา เร็วอย่าช้าจัดให้เสร็จในเจ็ดวัน
ขุนเสนีที่รับสั่งมาตั้งหมาย ให้จับจ่ายเหล่าพหลพลขันธ์
เครื่องใช้สอยเงินทองของสำคัญ เอาลงบรรทุกเสร็จสำเร็จดี
ตั้งต้นหนคนการชำนาญยุทธ์ เครื่องอาวุธแต่บรรดากะลาสี
ลงประจำลำเภตราอย่าช้าที คอยภูมีนคเรศเพชรกำพล ฯ
๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานราราช ยุรยาตรแวดล้อมพร้อมพหล
ตั้งราเมศพวกมหาประชาชน จรดลลงกำปั่นด้วยทันที
พระเทวสินธุ์เทพจินดาทั้งสอง อยู่ปกครองบำรุงซึ่งกรุงศรี
แต่ไปส่งจอมกษัตริย์สวัสดี แล้วจรลีกลับหลังเข้าวังเวียง ฯ
๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานรารัตน์ ออกล่องลัดจากอ่าวแล่นก้าวเฉียง
โห่สนั่นลั่นฆ้องซ้องสำเนียง ออกแล่นเรียงตามกันมิทันนาน
ล่วงประเทศเขตชวาพาราสุหรัด ลมก็พัดใบสะบัดแล่นฉัดฉาน
พวกสาวสาวเหล่านางพนักงาน ทำเครื่องอานสารพัดจัดประจง
มาตามทางกลางมหาชลาสินธุ์ จอมนรินทร์สองกษัตริย์ราชหงส์
ปรนนิบัติกษัตรานราพงศ์ ทั้งสององค์มาในทางกลางทะเล
ข้ามละเมาะเกาะแก่งทุกแห่งหน ประชาชนทั้งกระบวนต่างสรวลเส
ไม่ลำบากยากใจในทะเล หมายคะเนรัตนากรุงธานินทร์
เรื่องชมเกาะชมปลาว่ามามาก จะซ้ำซากบทกลอนอาวรณ์ถวิล
ขอตัดรอนรีบมาถึงธานินทร์ ประเทศถิ่นรัตนาพาราเดิม
เรือที่มาพากันเข้าทอดด่าน แสนสำราญก้องกึกเสียงฮึกเหิม
ฝ่ายข้าเก่าเหล่าประชาข้าหลวงเดิม ต่างฮึกเหิมดีใจใครจะปาน
รีบไปทูลเจ้าแผ่นดินนรินทร์รัตน์ จอมกษัตริย์ปรีดิ์เปรมเกษมศานต์
จึ่งสั่งพวกเสนาข้าราชการ พนักงานตามตำแหน่งแต่งโยธี
เราจะไปรับพระอานุชาราช ให้จัดราชยานทองละอองศรี
ทั้งรถรัตน์จัดมาเทียมพาชี สารถีขับรถบทจร ฯ
๏ ฝ่ายพระจอมธิบดินทร์นรินทร์รัตน์ หน่อกษัตริย์สุริย์วงศ์พระทรงศร
เสด็จทรงกัณฐัศร์อัสดร แล้วรีบจรลงไปเฝ้าพระเจ้าอา
เชิญเสด็จประเวศวังเข้าจังหวัด ขึ้นรถรัตน์แห่แหนมาแน่นหนา
กับทั้งราเมศพระอนุชา เข้าพาราพร้อมวงศ์พงศ์ประยูร ฯ
๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลานราราช ตรัสประภาษปราศรัยเจ้าไอศูรย์
พ่อมีสารไปถึงอาหาประยูร อาไปทูลพระเชษฐาสุดสาคร
เธอยินดีปรีดาด้วยราเมศ พระทรงเดชบพิตรอดิศร
แล้วประทานเครื่องทรงอลงกรณ์ พระแสงศรคู่กษัตริย์ขัตติยา
กับทหารชาญณรงค์เครื่องยงยุทธ์ พร้อมอาวุธสองหมื่นทั้งปืนผา
กับอนงค์สาวสรรค์กัลยา แล้วให้อากับเจ้าเสกเผ่าพงศ์
เป็นอุปราชฝ่ายหน้าเหมือนว่าขาน อันการงานที่พ่อปองต้องประสงค์
ก็สมเจตนาคิดดั่งจิตจง จะประสงค์ฤกษ์พาเวลาใด
แล้วแต่หลานจะทำการภิเษกน้อง จะปรองดองตามชอบอัชฌาสัย
อาก็มอบให้เป็นสิทธิ์ตามจิตใจ ชอบอย่างไรแล้วแต่พ่อหน่อนรินทร์ ฯ
๏ ฝ่ายพระองค์ผู้ดำรงค์บุรีรัตน์ ประสานหัตถ์ชื่นชมสมถวิล
จึ่งเอื้อนอรรถตรัสถามท่านพรหมินทร์ การฟ้าดินฤกษ์พาเวลาใด
จะเสกน้องครองวังกึ่งจังหวัด เป็นกษัตริย์ฝ่ายหน้าอัชฌาสัย
ท่านพฤฒาหาฤกษ์ไปทันใด ดูที่ในตำราพยากรณ์
แล้วจึงตั้งดิถีในปีนั้น พุธกับจันทร์จรถึงศุกร์สโมสร
อังคารเสาร์เข้าตำราพยากรณ์ ราหูจรมาเป็นอุตม์สุดจะดี
ขึ้นเก้าค่ำเดือนสี่นั้นมีโชค ต้องโฉลกอดิเรกภิเษกศรี
ควรจะใช้ในงานการพิธี เฉลิมศรีจัตุรงค์วันธงชัย
แล้วกราบทูลแก่พระองค์ผู้ทรงเดช ฤกษ์วิเศษในตำหรับฉบับไข
ควรจะตั้งแต่งการงานเวียงชัย เสวยไอศวรรยาครองธานี
พระจึ่งสั่งเสนาพฤฒามาตย์ ให้หมายบาดการดิเรกภิเษกศรี
เครื่องแห่แหนทางจังหวัดปัถพี ตั้งให้มีครบอย่างทางบุราณ ฯ
๏ ฝ่ายพระมิ่งมังคลาปรีชาเฉลิม ให้เพิ่มเติมเครื่องเสบียงเลี้ยงทหาร
ตั้งโรงใหญ่ในวังอลังการ ทำคาวหวานเป็ดไก่ใช้พ่อครัว
พวกผู้หญิงจัดแจงแต่งสำรับ ทั้งคั่วสับเลี้ยงเหล่าพวกเจ้าสัว
สุกรแกะแพะพะแนงแกงเนื้อวัว ให้พ่อครัวแขกชวาเข้ามาทำ
มัสมั่นข้าวกาหรี่เสียงมี่ฉาว แกงเกาเหลาตับเล็กเจ๊กไหหลำ
แม่ครัว่ไทยไก่พะแนงแกงต้มยำ จะแต่งร่ำเรื่องกับข้าวจะยาวไป
ถึงวันดีมีฤกษ์ให้ตั้งแห่ ทั้งสังข์แตรธงทิวปลิวไสว
มยุรฉัตรพัดโบกเป็นหลั่นไป บังสุริย์ใสกลดทองละอองตา
อภิรุมชุมสายรายระยับ เดินคั่งคับทหารหมื่นถือปืนผา
ฝ่ายโฉมยงองค์พระมิ่งมังคลา ให้ลูกยาทรงเครื่องเรืองจำรูญ
คาดปั้นเหน่งเปล่งเม็ดเพชรรัตน์ อย่างกษัตริย์เจ้าแผ่นดินปิ่นไอศูรย์
ทรงภูษาค่าเมืองเรืองจำรูญ สนับเพลารูปอสูรเครือสุวรรณ
เจียระบาดตาดปักเป็นรักร้อย ชายแครงห้อยพรอยพรายสายกระสัน
ฉลององค์โหมดเทศกระหนกพัน เฟื่องกุดั่นฝังทับทิมดูพริ้มพราย
ทรงมาลาค่าเมืองเรืองจำรัส เพชรรัตน์พรายเพริศดูเฉิดฉาย
ปักขนนกวายุภักษ์จำหลักลาย เสร็จผันผายจากวังอลังกรณ์
ขึ้นทรงยานุมาศทองเสียงฆ้องลั่น โห่สนั่นจากเวียงชัยดั่งไกรสร
กระบวนแห่แลสะพรั่งทั้งนิกร เป่าแตรงอนแตรฝรั่งตีกังสดาล
แห่ไปยังวังราชปราสาทใหม่ ประทับไพชยนต์มาศราชฐาน
ประโรหิตโหราพฤฒาจารย์ ถวายพานเครื่องต้นสุคนธา
พราหมณ์ถวายน้ำสังข์ตั้งภิเษก เป็นองค์เอกอุปราชตามวาสนา
ผ่ายพระจอมนครินทร์ปิ่นรัตนา กับพระอาพลางช่วยอำนวยพร
ให้อายุยาวยืนหมื่นพรรษา มีเดชาโตใหญ่ดั่งไกรสร
ให้ลือเลื่องเมืองแมนแดนนคร ฤทธิรอนเฟื่องฟุ้งบำรุงกัน ฯ
๏ พระราเมศสุริย์วงศ์ทรงสดับ น้อมคำนับบิตุเรศเจ้าเขตขัณฑ์
พระเชษฐาก็ประทานสังวาลวัลย์ กับเครื่องราชกกุธภัณฑ์อันบรรจง
มอบนิเวศน์เขตแคว้นแดนจังหวัด ตามกษัตริย์สืบสกุลประยูรหงส์
แล้วประทานนารีสิบสี่อนงค์ พระแสงทรงอัษฎาค่าบุรินทร์ ฯ
๏ ฝ่ายราเมศสุริย์วงศ์ทรงสวัสดิ์ ประสานหัตถ์ขึ้นบังคมสมถวิล
พระเชษฐามอบประเทศเขตบุรินทร์ ก็เพิ่มภิญโญยศปรากฏนาม
แล้วตั้งกองเลี้ยงดูหมู่พหล ประชาชนพวกบำรุงกรุงสยาม
ทั้งตระกูลเสนาพฤฒาพราหมณ์ คำรบสามวันเสร็จเจ็ดเวลา ฯ
๏ ฝ่ายพระองค์ผู้ดำรงกำพลเพชร ครั้นการเสร็จสมมาดปรารถนา
จึ่งว่าพ่อนรินทร์รัตน์กษัตรา อาจะลาไปนิเวศน์เพชรกำพล
จงปกป้องครองบุรีทั้งพี่น้อง แม้นขัดข้องสิ่งไรใช้พหล
ไปให้รู้ถึงประเทศเพชรกำพล อาจะขวนขวายมาอย่าอาดูร
สองกษัตริย์กราบก้มบังคมบาท นราราชภพไกรเจ้าไอศูรย์
แล้วสั่งพวกพลไกรอันไพบูลย์ ให้พร้อมมูลส่งเสด็จไปเขตคัน
ขุนเสนามาจัดกระบวนเสร็จ ส่งเสด็จจอมวังนรังสรรค์
สองพระองค์ตามส่งเสด็จพลัน ถึงกำปั่นลำที่นั่งอลังกรณ์
ฝ่ายพระมิ่งมังคลานราราช พร้อมอำมาตย์กับทหารชาญสมร
ให้ใช้ใบแล่นมาในสาคร ข้ามสิงขรแหลมสุหรัตจังหวัดตรง ฯ
๏ ฝ่ายพระจอมนรินทร์รัตน์กับราเมศ กลับนิเวศน์เวียงวังดั่งประสงค์
เสด็จเข้าปรางค์ทองทั้งสององค์ เสด็จดำรงไพร่ฟ้าประชาชี
ทั้งสององค์ปลงจิตไม่ผิดผัน ดั่งร่วมครรภ์รักใคร่ไม่หน่ายหนี
เหมือนสุริยันจันทราหมดราคี สว่างศรีอิ่มใจทั้งไพร่พล ฯ
๏ จะกล่าวข้างกำปั่นสุวรรณมาศ แล่นลีลาศล่วงทางมากลางหน
สองเดือนครึ่งก็ถึงเพชรกำพล ภูวดลเข้าเขตนิเวศน์วัง
ขึ้นมนเทียรวิเชียรรัตน์ตรัสประภาษ ทั้งสองนาฏยินดีเป็นที่หวัง
กับพระจอมนคเรศนิเวศน์วัง ไปแต่งตั้งหน่อเนื้อเป็นเยื่อใย ฯ
๏ จะกล่าวกลับจับเรื่องเมืองเหมราช คิดหวั่นหวาดเศร้าหมองไม่ผ่องใส
ด้วยข้าศึกล้อมรอบขอบเวียงชัย องค์ท้าวไทกัมพลรัตน์อัดอุรา
ออกสู้รบสองครั้งไพร่ทั้งหลาย ก็ล้มตายชุลมุนวุ่นหนักหนา
แต่ยังไม่ปลกเปลี้ยเสียพารา ศึกก็กล้าโรมรุกขึ้นทุกที
มาร้องท้าหน้าประตูบูรพทิศ จะไม่คิดรบร้าพากันหนี
หรือจะคิดแยบยลหาคนดี มาต่อตีก็ให้ว่าอย่าช้าการ
แม้นไม่สู้ก็ออกมาสามิภักดิ์ เอานงลักษณ์มาถ่ายเขตประเทศสถาน
จึ่งจะพ้นอาญาอย่าช้าการ จะรอนราญก็ให้บอกยกออกมา ฯ
๏ ฝ่ายเสนีเข้าประมูลทูลฉลอง พระตรึกตรองเห็นข้าศึกฮึกหนักหนา
จำจะยกออกไปสู้ดูศักดา เหวยเสนาเกณฑ์พหลพลไกร
พระสั่งพลางทางเสด็จยุรยาตร ขุนอำมาตย์เกณฑ์กันเสียงหวั่นไหว
พลรบครบสรรพทุกทัพชัย มาเตรียมไว้หน้าพระลานชานชลา ฯ
๏ ฝ่ายพระจอมภูวดลกัมพลรัตน์ จอมกษัตริย์แต่งองค์ทรงภูษา
เสด็จขึ้นนั่งยังคอไอยรา ขุนเสนารีบเดินดำเนินพล
เปิดประตูกรูออกนอกนิเวศน์ พระทรงเดชตรวจทัพขับพหล
จัตุรงค์แสนยาพลาพล เข้าประจญศัตรูหมู่อรินทร์ ฯ
๏ ฝ่ายไทท้าวเจ้าบุรีทั้งเจ็ดทัพ เข้ารบรับทีละเหล่าอย่างกล่าวถวิล
แม้นกองไหนได้นิเวศน์เขตบุรินทร์ ทั้งยุพินก็จะได้ดั่งใจจง
เป็นศึกสู้คู่แข่งแย่งผู้หญิง หมายจะชิงให้กระจุยเป็นผุยผง
พลางขับพวกเกณฑ์หัดจัตุรงค์ ให้โบกธงปืนผาดาประดัง ฯ
๏ ฝ่ายไทท้าวเจ้าพาราเห็นข้าศึก เหี้ยมหาญฮึกขับโยธาทั้งหน้าหลัง
ให้ยิงปืนครื้นครั่นสนั่นดัง ทหารทั้งสองข้างต่างราวี
พลง้าวต่อง้าวก้าวถลัน เข้าฟอนฟันยับย่อยไม่ถอยหนี
พลทวนต่อทวนเอาทวนตี เข้าราวีล้มตายลงก่ายกอง
ขุนเสนานายทัพขับสินธพ เข้ารุกรบฟาดฟันผันผยอง
กษัตริย์ข้างข้าศึกฮึกลำพอง พลางก็ร้องเยาะหยันจำนรรจา
เหวยเสนีที่มารบจงนบนอบ การผิดชอบกูจะงดอดโทษา
แม้นรักตัวกลัวตายวายชีวา ให้พระยาออกมาง้อขออภัย
เพราะประมาทอาจองทะนงศักดิ์ พูดหาญหักถือดีจะมีไหน
ถึงเองก็อย่าฮึกอย่านึกไป จะบรรลัยแหลกป่นไม่ทนทาน
ว่าพลางทางขับอาชาชาติ เผ่นผงาดออกมาหน้าทหาร
เข้าถาโถมโรมรันประจัญบาน เสนาชาญชัยขยับเข้ารับรอง
เอาทวนฟาดฉาดฉับต่างรับรบ ม้าเข้าขบผัดผันกันทั้งสอง
ฝ่ายเสนาคนรู้ดูทำนอง ทั้งแคล่วคล่องอาวุธยุทธนา
สู้กับท้าวจักรวรรดิไม่พลาดเพลี่ยง ต่างหลบเลี่ยงแคล่วคล่องว่องหนักหนา
ท้าวจักรวรรดิตีต้อนอ่อนระอา เห็นเสนาคนนี้มันดีครัน
จำจะต้องเลิกทัพกลับขยาย หาอุบายเข่นฆ่าให้อาสัญ
เสวกาคนนี้มันดีครัน ขืนโรมรันเล่าก็เห็นจะเป็นรอง
แล้วร้องว่าฮ้าเฮ้ยจวนจะพลบ เราเลิกรบโรมรันกันทั้งสอง
พรุ่งนี้เช้าจึ่งค่อยกลับมารับรอง ทัพทั้งสองเลิกไปมิได้นาน ฯ
๏ ฝ่ายพระองค์ผู้ดำรงอาณาเขต เข้านิเวศน์เวียงชัยอันไพศาล
ให้เลี้ยงดูหมู่พหลคนชำนาญ ที่ไปการสงครามตามสบาย
ฝ่ายกษัตริย์พวกที่มาเป็นข้าศึก ให้เหิมฮึกสมจิตที่คิดหมาย
ประชุมพร้อมทั้งบรรดาเสนานาย คิดอุบายจะปลอมเข้าเผาบุรี ฯ
๏ ฝ่ายพระจอมนคเรศเกศกษัตริย์ ให้อั้นอัดร้อนจิตดั่งพิษฝี
ด้วยศัตรูหมู่พาลามายายี ออกต่อตีเล่าก็ยับอัปรา
จึ่งสั่งพวกมนตรีสี่ทหาร ให้ตั้งศาลเทวฤทธิ์ทุกทิศา
ตั้งเครื่องอานบัดพลีที่บูชา ให้เทวดาคุ้มครองช่วยป้องกัน
แล้วหาพวกคนทรงมาลงเจ้า ถามมดท้าวเรื่องกรุงไกรไอศวรรย์
หรือจะเสียนคเรศขอบเขตคัน จงพากันไปตามเอาความจริง ฯ
๏ ฝ่ายเสนามาจัดตามรับสั่ง แล้วไปยังศาลเจ้าท้าวผีสิง
ให้พาพวกมดท้าวที่เข้าจริง อย่าแอบอิงมีรับสั่งจะฟังการ
อียายท้าวเอาผ้าแดงมานุ่ง ทาแป้งปรุงห่มชมพูขึ้นอยู่ศาล
ถือธูปเทียนสารภาพพลางกราบกราน พวกตีนศาลตีโทนโยนเป็นเพลง
ประเดี๋ยวใจยายท้าวก็สั่นงก มือตบอกหลับตาว่าข่มเหง
ไปทูลท้าวเจ้าอยู่หัวอย่ากลัวเกรง มาข่มเหงยกตัวกลัวมันไย
ขุนเสนาว่าจะคิดอย่างไรเล่า ขอเชิญเจ้าชี้แจงแถลงไข
จะรบสู้กู้เมืองสถานใด ท่านบอกให้จะได้ทำไปตามการ
อียายมดผีสิงนิ่งสดับ แล้วบังคับพูดจาพลางว่าขาน
อย่าทุกข์ร้อนคงจะเปลื้องเรื่องรำคาญ ไม่ช้านานพวกตระกูลจะหนุนนำ
จะมาช่วยกำจัดพวกสัตว์บาป ให้ราบคาบดั่งช่วยชุบอุปถัมภ์
จงรักษาวังเวียงอย่าเพลี่ยงพล้ำ มันจะทำอย่างไรทั้งไพร่พล
ก็ไม่ได้พาราอย่าเป็นทุกข์ ไม่บุกรุกได้ดอกหนาอย่าฉงน
แต่ระวังฟืนไฟในมณฑล เรือนไพร่พลจากคาอย่าให้มี
พอบอกเสร็จดิ้นเทาเทาเจ้าก็ออก นัยน์ตากลอกหายวับไปกับที่
อียายท้าวหอบฮักตักวารี เสียงอู้อี้ดื่มน้ำร่ำเอาพอ
พวกเสนามาทูลพระทรงเดช ให้ทราบเหตุเรื่องราวยายท้าวหมอ
แกทายว่าจะมีเจ้าในเหล่ากอ เป็นเนื้อหน่อสุริย์วงศ์คงจะมา
ช่วยดับร้อนผ่อนผันอย่าหวั่นหวาด ภูวนาทจะดับทุกข์ให้สุขา
พระทรงฟังเจ้าผีค่อยปรีดา แม้นเหมือนว่าจะตั้งสรวงเครื่องบวงบน
พระตรัสพลางทางปรึกษากับข้าเฝ้า อันตัวเราคิดเช่นไม่เห็นหน
ใครจะมาช่วยเราเมื่อคราวจน ไม่เห็นหนว่าผู้ใดใครจะมา
พระตรัสเสร็จแล้วเสด็จยุรยาตร ขึ้นปราสาทมีแต่ทุกข์ไม่สุขา
พระตรึกตรองหมองพระทัยในอุรา จนนิทราม่อยหลับระงับไป
ทรงสุบินว่าแผ่นดินรองปราสาท กัมปนาทโลกาสุธาไหว
แล้วบังเกิดลมแดงเป็นแสงไฟ ทั่วทั้งไพชยนต์เขตนิเวศน์เวียง
แล้วมีหงส์เหมรามาทั้งคู่ บินมาสู่ปรางค์สุวรรณชั้นเฉลียง
ลงจับที่บรรยงก์ส่งสำเนียง ดั่งจำเรียงดีดสีปี่ชวา
แล้วกางปีกโบกปัดพัดที่ร้อน อมสาครพ่นไปในทิศา
ทั้งเปลวไฟหายวับไปกับตา พื้นสุธาหวั่นไหวก็หายพลัน
พอรุ่งรางสางแสงพระสุริเยศ พระลืมเนตรขึ้นดูรู้ว่าฝัน
เสด็จจากปรางค์ทองห้องสุวรรณ ก็ผายผันโสรจสรงพระคงคา
น้ำกุหลาบอาบอบตลบกลิ่น ระรื่นรินรสสุคนธ์ปนบุปผา
แล้วทรงเครื่องเยื้องย่างจากปรางค์ปรา ออกเสนาพระโรงรัตน์ชัชวาล
จึ่งเอื้อนอรรถตรัสเรียกโหราเฒ่า พระตรัสเล่าเรื่องฝันแล้วบรรหาร
ตั้งแต่ต้นจนปลายให้อาจารย์ จงตรองการช่วยทำนายร้ายหรือดี ฯ
๏ โหราเฒ่าเอาประนินทินออกสอบ ตามระบอบลัคนาในราศี
อาทิตย์จรถึงพฤหัสสวัสดี จะเปรมปรีดิ์วายร้อนผ่อนสบาย
จึ่งกราบทูลทำนายทายนิมิต ซึ่งทรงฤทธิ์สุบินนี้ดีใจหาย
ว่าแผ่นดินไหวกล้าตำราทาย ต้องวุ่นวายเพราะศึกล้อมป้อมปราการ
ที่เพลิงแดงแสงสว่างในปรางค์มาศ ร้อนฉกาจกล้าแข็งสีแดงฉาน
ได้แก่พวกที่มาหวังอหังการ ต้องรอนราญร้อนใจทั้งไพร่พล
ซึ่งมีหงส์เหมราบินมาจับ แล้วร้องรับเอาปีกบังกำลังขน
ช่วยโบกปัดพัดพาอมสาชล มาเป่าพ่นช่วยระงับดับอัคคี
คือตระกูลประยูรวงศ์ที่องค์เอก อดิเรกจักรพรรดิกษัตริย์ศรี
จะมาช่วยกำราบปราบไพรี ถ้าแม้นมิเหมือนคำข้าทำนาย
ในเจ็ดวันนั่นแหละจะรู้ข่าว ไม่เหมือนกล่าวคำข้อขอถวาย
ชีวิตข้าโหราผู้ทำนาย ข้างต้นร้ายปลายดีบริบูรณ์
พระทรงฟังพฤฒาโหรากล่าว ในเรื่องราวเขาทำนายเรื่องไอศูรย์
ค่อยเสื่อมสร่างในอุราที่อาดูร พระเพิ่มพูนปราศรัยให้รางวัล ฯ

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ