๘๑. งานพระเมรุเจ้าฟ้ากรมหลวงเทพวดี

เมื่อ เดือน ๙ แรม ๗ ค่ำ ปีมแมเบญจศก จุลศักราช ๑๑๘๕ พ.ศ. ๒๓๖๖ สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงเทพวดี ซึ่งเปนสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอร่วมพระชนนีเหลืออยู่แต่พระองค์เดียวสิ้นพระชนม์ โปรดให้สร้างพระเมรุที่ท้องสนามหลวง แลชักพระศพออกสู่พระเมรุ เมื่อเดือน ๖ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีวอกฉศก พระราชทานเพลิงเมื่อวันขึ้น ๑๓ ค่ำ

ในงานพระเมรุคราวนี้ เกิดเหตุอันน่าเกลียดขึ้นเรื่อง ๑ คือ[๑] เมื่องานพระเมรุนั้น เจ้าพระยามหาเสนา (บุญสัง) กับเจ้าพระยาอภัยภูธร เกิดวิวาทกันขึ้น ด้วยเจ้าพระยามหาเสนาพาภรรยาน้อยไปดูงานที่พลับพลามวย ครั้นเวลาค่ำเลิกดอกไม้เสด็จกลับเข้าพระราชวังแล้ว เจ้านายแลขุนนางก็พากันกลับ เจ้าพระยามพาเสนาก็พาภรรยาน้อยตามหลังแคร่มา แล้วจึงถึงทนายถือเครื่องยศตามหลังหม่อม ๆ มาถึงมุมวังกรมหมื่นเทพพลภักดิ์[๒] จะเข้าประตูวิเศษไชยศรี มาออกประตูรัตนพิศาล มาลงเรือที่ท่าขุนนาง ที่ประตูวิเศษไชยศรีนั้นคั่งกันอยู่ แคร่เจ้าพระยามหาเสนาจะเข้าไปยังไม่ได้ พอแคร่เจ้าพระยาอภัยภูธรที่สมุหนายกตามมาข้างหลังก็บุกรุกเข้าไป พวกทนายห้ามก็ไม่ฟัง เกิดตีกันขึ้น พวกทนายเจ้าพระยามหาเสนาแย่งเอากระบี่เครื่องยศฝักทองของเจ้าพระยาอภัยภูธรไว้ได้ แต่พวกภรรยาน้อยเจ้าพระยามหาเสนานั้นยับเยินเต็มที ครั้นรวบรวมกันเข้าได้แล้วก็พากันไปลงเรือ ฝ่ายบุตรหลานเจ้าพระยาอภัยภูธร เปนเจ้ากรมปลัดกรมพระตำรวจอยู่หลายนาย ครั้นส่งเสด็จขึ้นพระมหามณเฑียรแล้วก็พากันกลับออกมา พบเจ้าพระยาอภัยภูธรที่ทางจะเลี้ยวไปน่าศาลาลูกขุน เจ้าพระยาอภัยภูธรก็เล่าความซึ่งวิวาทกันนั้นให้ฟัง พวกบุตรหลานญาติพี่น้องเจ้าพระยาอภัยภูธรแจ้งดังนั้น ก็พากันวิ่งตามเจ้าพระยามหาเสนาลงมาทันที่ท่าเรือ แย่งชิงเอากระบี่คืนไปได้ เวลานั้นเกิดวิวาทกันอิกครั้ง ๑ เจ้าพระยามหาเสนาก็ลงเรือข้ามไปบ้าน เจ้าพระยาอภัยภูธรบุตรหลานก็พากันข้ามไปบ้าน ครั้นงานพระศพแล้ว เจ้าพระยามหาเสนาก็กราบบังคมทูลกล่าวโทษเจ้าพระยาอภัยภูธร จึงโปรดให้พระเจ้าลูกยาเธอกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นศักดิพลเสพ เปนตระลาการชำระ การที่ชำระกันนั้นก็เปนแต่ล้อเจ้าพระยามหาเสนาเล่น ด้วยท่านทำผิดธรรมเนียมหลงไปด้วยมาตุคาม ความยังไม่ทันแล้ว ก็พอช้างเผือกล้มแลสิ้นแผ่นดิน ต้องด้วยคำโบราณ ว่าท่านเสนาบดีผู้ใหญ่วิวาทกันเปนอุบาทว์ มักเกิดเหตุใหญ่ต่างๆ[๓]



[๑] ความที่กล่าวต่อไปในเรื่องนี้ ข้าพเจ้าลงเต็มตามที่กล่าวไว้ในหนังสือพระราชพงษาวดาร ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงษ์ ไม่ได้แก้ไข

[๒] คือที่ภายหลังเปนวังสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยาบำราบปรปักษ์ แลกรมหมื่นปราบปรปักษ์เสด็จอยู่ต่อมานั้น

[๓] ข้าพเจ้าลงเรื่องนี้ไว้เต็มสำเนา เพื่อจะให้เห็นว่าท่านแต่ก่อนท่านถือกันอย่างไร

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ