๖๓. ฉลองวัดอรุณราชวราราม

เมื่อครั้งเจ้าตากสินตั้งกรุงธนบุรีเปนราชธานี สร้างพระราชวังที่มุมเมืองริมป้อมวิไชยประสิทธิ ที่บริเวณพระราชวังคับแคบ ด้วยติดเขตรวัดแจ้งอยู่ข้างเหนือ วัดท้ายตลาดอยู่ข้างตวันตก จึงขยายเขตรพระราชวังกั้นเอาที่วัดทั้ง ๒ นั้นไว้ในพระราชวัง ครั้นเมื่อสร้างกรุงรัตนโกสินทร ย้ายพระราชวังข้ามมาอยู่ฝั่งตวันออก พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก โปรดให้พระสงฆ์มาอยู่วัดแจ้งแลวัดท้ายตลาดอย่างเดิมทั้ง ๒ วัด ครั้นเมื่อโปรดให้พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาไลยเสด็จไปประทับอยู่ที่พระราชวังเดิมนั้น จึงมีรับสั่งให้ทรงรับน่าที่ในการปฏิสังขรณ์วัดแจ้งแลวัดท้ายตลาดด้วย ส่วนวัดท้ายตลาดได้ทรงสร้างพระอุโบสถใหม่ แต่จะสร้างเมื่อในรัชกาลที่ ๑ หรือมาสร้างเมื่อในรัชกาลที่ ๒ ไม่พบจดหมายเหตุ ปรากฎแต่ว่า แต่แรกได้พระราชทานนามพระอารามว่า วัดพุทไธสวรรย์ แล้วจึงมาเปลี่ยนเปนวัดโมฬีโลก ส่วนวัดแจ้งนั้นทรงสร้างพระอุโบสถใหม่ มีพระรเบียงล้อมรอบ พระประธานในพระอุโบสถเมื่อปั้นหุ่น พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาไลยทรงปั้นด้วยฝีพระหัดถ์ แลสร้างพระวิหารด้วย ส่วนกุฎีพระสงฆ์นั้น ที่สร้างครั้งรัชกาลที่ ๑ รีบทำแต่พอให้พระสงฆ์มาอยู่ได้ ยังไม่เรียบร้อย จึงโปรดให้ขอแรงพระราชวงษานุวงษ์แลข้าราชการช่วยทำกุฎีพระสงฆ์เปนตึกขัดแตะถือปูน ครั้นการสำเร็จจึงได้มีงานฉลองในปีมโรงโทศกนี้ เล่นลครหลวงโรงเล็ก เล่นเรื่องรามเกียรติ์ตอนบุศลพ ซึ่งทรงพระราชนิพนธ์บทขึ้นใหม่ พระราชทานนามพระอารามเปลี่ยนใหม่ว่า วัดอรุณราชวราราม[๑]