วันที่ ๓๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๖ น

หาดใหญ่ สงขลา

วันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๔๗๖

กราบทูล สมเด็จกรมพระยาดำรง ทราบฝ่าพระบาท

ลายพระหัตถ์ลงวันที่ ๒๕ นายแฉล้มนำเข้าไปส่ง ได้รับประทานแล้ว เปนพระเดชพระคุณหาที่สุดมิได้ เกล้ากระหม่อมกับทั้งบุตรภรรยาต้องจากฝ่าพระบาทและพระธิดาอยู่ที่หาดใหญ่ รู้สึกหงอยเหงาด้วยกันทุกคน

เมื่อวันที่ ๒๗ สนุกกันใหญ่ เวลาประมาณบ่าย ๓ โมงครึ่ง ถาวรกับแม่คลองมาหา ถาวรนั่งพูดอยู่กับเกล้ากระหม่อมในห้องรับแขก แม่คลองเข้าไปนอนกินกุ้งแห้งซึ่งแม่โตทำขึ้นใหม่อยู่กับหญิงอามในห้องแม่โต ครู่หนึ่งถาวรบอกว่าจะไปหานายอำเภอสักประเดี๋ยว แล้วก็ขึ้นรถไปทิ้งแม่คลองไว้นอนกินกุ้งอยู่ เกล้ากระหม่อมก็นอนอ่านหนังสือพิมพ์วางอารมณเรื่อยอยู่ เวลาประมาณบ่าย ๔ โมงครึ่ง ได้ยินเสียงรถยนต์เข้ามาจอดหน้าเรือน คิดว่าถาวรกลับมารับแม่คลอง ลุกเดินใส่เกือกคีบมีแต่เสื้อชั้นในกรุยเตอะออกไปหา กลายเป็นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกับสมเด็จพระบรมราชินีเสด็จมา ตกใจเหลือประมาณ ไม่ได้ตระเตรียมรับเสด็จเลย แปลว่าเสด็จมาทอดพระเนตรคอกสัตวแล้วเสดจแวะมา พากันลุกขึ้นวิ่งวุ่นจัดการต้อนรับเสด็จ เปนธรรมดาที่จะต้องบกพร่องอย่างเอก ทั้งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระบรมราชินีเกือบจะว่าไม่ได้ทรงรับการปฏิบัติอะไรซึ่งผิดกว่าพวกเราที่อยู่ในบ้าน พวกเราจัดแจงตั้งเครื่องว่าง ให้ไปซื้อบะหมี่ พระยาอิศราธิราชตามออกไปด้วย ไปพบเจ้าบะหมี่รถเข็นเข้า เลยพาเข็นเข้ามาในบ้าน เสด็จลงที่ลานบ้าน ขนโต๊ะเก้าอี้ออกตั้งถวายเปนที่ประทับกันชุลมุน ทอดพระเนตรเจ๊กผัดบะหมี่เสวยพวกข้าราชบริพารก็ล้อมกินกันแน่น เราเจ้าของบ้านก็หาอะไรต่ออะไรตั้งเครื่องและเลี้ยงดูทั้งหวานคาวตามแต่จะหาได้ สังเกตว่าทรงรู้สึกสนุกเปนการพอพระราชหฤทัยเปนอันมาก ประทับอยู่จนเกือบทุ่มหนึ่งจึงเสด็จกลับ ใจคอไม่ค่อยดี แต่คิดว่าคงต้องพระราชประสงค์ที่จะทอดพระเนตรความโกลาหลเช่นนี้ จึ่งมิได้ตรัสสั่งให้บอกล่วงหน้ามา

ได้เขียนหนังสือถวายส่งทางไปรษณีย์มาสองฉะบับ ลงวันที่ ๒๓ ฉะบับหนึ่ง ลงวันที่ ๒๖ ฉะบับหนึ่ง จะมาถึงหรือไม่ถึงยังไม่ได้ทราบข่าว

เมื่อวานนี้ไปเที่ยวสวนตูน สวนเขาใหญ่โตมาก มีมะพร้าวมากมาย พื้นที่ก็งาม เปนลูกเนินมีน้ำตก เที่ยวเดินเสียเหื่อไหล พอใจเปนอันมาก แต่ไม่ได้พบใครเลย

ระลึกถึงฝ่าพระบาทกับทั้งหลานๆเปนอันมาก หวังว่าจะสบายหมดด้วยกัน

ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงนริศรานุวัดติวงศ์

  1. ๑. หม่อมเจ้าถาวรมงคล ไชยันต์

  2. ๒. หม่อมหลวงคลอง สนิทวงศ์

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ