มัชฌิมาปฏิปทา

ต้นวิถีรัฐประศาสน์เมื่อยาตรา พระราชาทางอำนาจสิทธิ์ขาดก่อน
บำเพ็ญโพธิสมภารอันบวร ราษฎรพึ่งพระบารมี
หน่อกษัตริย์สืบรัชทายาท ดีก็เอกร้ายก็อาจให้ป่นปี้
จึงเกิดรัฐธรรมนูญหมุนวิธี เป็นดิม็อคระซีสาวก้าวมา
อันประชาธิปัตย์จัดส่วนรวม เสรีท่วมเลยเถิดเกิดเป็นบ้า
รวมสมบัติรวมอาหารรวมภรรยา รวมไร่นาไหนไม่ไหวเลยไม่รวม
สุดโต่งไปใช้วิธีปฏิวัติ ให้อุบัติทั่วพิภพประสพสรวม
เกิดละบองหนองกรมโลกบ่มบวม ที่สุดน่วมแพทย์แก้แผลเยียวยา
แผนบงการขนาดเก่าเอามาใช้ เปลี่ยนเป็นไพร่แทนกษัตริย์ชัดนักหนา
เทเสรีที่ท่วมรวมประชา เป็นเอกฉันท์หันหน้าเข้าหากัน
กลับทวนถึงโต่งเก่าเข้านั่นเอง เลยเล่นเพลงบาตรใหญ่ไม่ไหวหวั่น[๑]
เข้าต้านต่อบอลเชวิก[๒]พลิกโลกพลัน ใครจะบรรลุชัยไม่แน่นัก[๓]
สุดโต่งสองปองโซชัลลิสม์ ต่างใช้อำนาจหาญบงการหนัก
ต่างแต่ส่วนรวมหรือบุคลิกลักษณ์[๔] กับแผนหลักสังคมะประชาคม
อันดิม็อคระซีนี้หว่างกลาง โต่งทั้งคู่คนละข้างเอ่ยอ้างสม
กลางพอดี[๕]ได้ยากมากอบรม มักงงงมเฉเฉียงเลี่ยงพัลวัน
ทุกทุกสีมีได้ทั้งร้ายดี เช่นเยี่ยงอย่างเคยมีมาแล้วนั่น
ทำเพื่อชาติหรือเพื่อตนผลผิดกัน[๖] เป็นอุดมคติอันตัดสินเอา
มัชฌิมาปฏิปทาท่านว่าเลิศ แต่ความยากอยู่ที่เกิดเกินขาดเข้า
กลางพอดีได้ลำบากยากไม่เบา ต้องกล่อมเกลาศึกษาฝ่าฟันไป
สองสุดโต่งโยงเส้นเห็นเป็นทาง แต่จุดกลางแท้นี้อยู่ที่ไหน
อุปมาที่ว่านี้ฉันใด อุปไมยฉันนั้นดังบรรยาย
เราเข้าทางกลางแล้วไม่แคล้วคลาศ จึงเล็งกราดให้ดีถูกที่หมาย
รัฐธรรมนูญหนุนเทอดให้เพริศพราย จะเฉิดฉายชูสยามงามโลกเอย

พฤศจิก. ๗๙



[๑] ......หวั่น อิตาลีตีอบิสสิเนียทั้งๆ ที่สันนิบาตชาติประณาม

[๒] ......บอลเชวิก ฮิตเลอร์ ในนามแห่งเยอรมนี ได้ประกาศว่าแผนนาซีต้องปราบแผนบอลเชวิก คือคอมมูนิค

[๓] ......นัก รุสเซียทั้งในยุโรปและเอเชียใหญ่โตมาก มีกำลังราวกับเป็นทวีป ถ้าจัดสำเร็จก็ยากที่จะปราบได้ ยังประเทศเช่นฝรั่งเศสก็เข้ามาสมทบด้วยอีกโดยร่วมสัญญากัน

[๔] ......ลักษณ์ แผนคอมมูนิคบงการในนามคณะ คือคอมมิสแสร์ แต่แผนดิกเตเตอร์บงการในนามบุทคล

[๕] กลางพอดี มัชฌิมาปฏิปทา ปฏิบัติทางกลาง ไม่หย่อนไม่ตึง พระพุทธเจ้าของเราทรงปฏิบัติมาแล้ว แต่จุดกลางนี้เราหายากนัก มักจะค่อนไปทางสุดโต่งโน้น หรือสุดโต่งนี้เสียมาก

[๖] ......กัน พระเจ้าจักรพรรดิทำการใหญ่สำเร็จก็เพราะทรงทำเพื่อชาติ กษัตริย์ที่ทรงหมกมุ่นอยู่แต่เพื่อพระองค์ บ้านเมืองของท่านเจริญไม่ได้มีแต่ทรุด รัฐบุรุษก็ทำนองเดียวกัน

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ