กถาศึกษาของเก่า

สุ. จิ. ปุ. ลิ. วินิมุตฺโต
สุ. จิ. ปุ. ลิ. วินิมุตฺโต

กถํ โส ปณฺฑิโต ภเว
ผู้เว้นจาก สุ. จิ. ปุ. ลิ. นั้น

เว้น วิจารณ์ว่างเว้น	สดับฟัง
เว้น ที่ถามอันยัง	ไป่รู้
เว้น เล่าลิขิตสัง-	เกตว่าง เว้นนอ
เว้น ดั่งกล่าวว่าผู้	ปราชญ์ได้ฤๅมี

โคลงเก่า

สุ. = สุต ฟัง

๑ กาลก่อนบห่อนใช้	หนังสือ
เพื่อศึกษาฝึกปรือ	ท่านใช้
ฟังบอกเล่าหารือ	ท่องบ่น จำแล
ท่องสู่กันฟังได้	เที่ยงแท้กุศล
๒. มากคนท่องจึ่งคล้าย	มากฉะบับ พิมพ์พ่อ!
ธรรมและวิชาสรรพ	อยู่ได้
สมัยนี้สมุดพิมพ์นับ	ว่าแพร่ หลายแล้ว
นอกจากฟังจึ่งให้	อ่านไว้ทุกวัน
๓ เลือกสรรอ่านแต่ล้วน	เรื่องดี ดีเทอญ
เรื่องเปล่าประโยชน์มี	โทษซ้ำ
ฟังบัณฑิตเป็นศรี	พาลสดับ เสนียดนอ
เชิญอ่านและตรับล้ำ	เลิศข้างทางกุศล

จิ. = จินต์ คิด

๔ คนมิใช่นกแก้ว	ควรคิด เป็นบ้าง
อ่าน, สดับ, รับรู้, จิตต์	หยั่งได้
ดี, ชั่ว, ถูก, ฤๅผิด	จงตริ ตรองดู
รู้ตรึกลึกซึ้งได้	แจ่มแจ้งวิจารณ์ญาณ
๕ การอ่านต้องยิ่งใช้	ความคิด มากขึ้น
สมุดบ่บอกพาลบัณฑิต	ท่านได้
ครั้นทราบว่าไม่ผิด	พึงอ่าน แล้วแล
ยังจะต้องตรึกให้	แจ่มแจ้งใจความ

ปุ. = ปุจฉา ถาม

๖ ถึงยามเมื่อเกิดข้อ	สงสัย
ถามสมุดเล่มสมุดไฉน	ตอบได้ ?
จำต้องเที่ยวถามใคร	ผู้ฉลาด รู้จริง
เว้นเที่ยวถามย่อมไร้	รอบรู้วิชา

ลิ. = ลิขิต เขียน

๗ หาความรู้เร่งให้	แม่นยำ
ลืมย่อมแก้ด้วยจำ	จดไว้
จำมากนักจักทำ	ตนดุจ ห้องสมุด
การจดจึ่งต้องให้	ชอบใช้ชาญเขียน

ตุล. ๗๑.

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ