- คำนำ
- พระประวัติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- ปรารภเรื่อง
- ฉันท์วรรณพฤติ
- ๑. ชื่อตะนุมัชฌาฉันท์
- ๒. ชื่อกุมาระลฬิตาฉันท์
- ๓. ชื่อจิตรปทาฉันท์
- ๔. ชื่อวิชชุมมาลาฉันท์
- ๕. ชื่อมาณะวะกะฉันท์
- ๖. ชื่อหละมุขีฉันท์
- ๗. ชื่อรุมะวดีฉันท์
- ๘. ชื่ออุปัฐฐิตาฉันท์
- ๙. ชื่ออินทวิเชียรฉันท์
- ๑๐. ชื่ออุเปนทวิเชียรฉันท์
- ๑๑. ชื่ออุปชาติฉันท์
- ๑๒. ชื่อสุมุขีฉันท์
- ๑๓. ชื่อโทธะกะฉันท์
- ๑๔. ชื่อสาลินีฉันท์
- ๑๕. ชื่อธาตุมมิสสาฉันท์
- ๑๖. ชื่อสุรสะสิรีฉันท์
- ๑๗. ชื่อรโธทธตาฉันท์
- ๑๘. ชื่อสวาคตาฉันท์
- ๑๙. ชื่อภัททิกาฉันท์
- ๒๐. ชื่อวังสัฐะฉันท์
- ๒๑. ชื่ออินทวงษฉันท์
- ๒๒. ชื่อโตฏกฉันท์
- ๒๓. ชื่อทุตะวิลัมพิตะมาลาฉันท์
- ๒๔. ชื่อปุฏะฉันท์
- ๒๕. ชื่อกุสุมะวิจิตรฉันท์
- ๒๖. ชื่อภุชงคปยาตฉันท์
- ๒๗. ชื่อปิยังวทาฉันท์
- ๒๘. ชื่อลลิตาฉันท์
- ๒๙. ชื่อปมิตักขราฉันท์
- ๓๐. ชื่ออุชลาฉันท์
- ๓๑. ชื่อเวศเทวีฉันท์
- ๓๒. ชื่อมรสังฉันท์
- ๓๓. ชื่อกมลฉันท์
- ๓๔. ชื่อปหาสินีฉันท์
- ๓๕. ชื่อรุจิราฉันท์
- ๓๖. ชื่อปราชิตฉันท์
- ๓๗. ชื่อปหรณะกุลิกาฉันท์
- ๓๘. ชื่อวสันตดิลกฉันท์
- ๓๙. ชื่อมาลีนีฉันท์
- ๔๐. ชื่อปภัททกะฉันท์
- ๔๑. ชื่อวาณินีฉันท์
- ๔๒. ชื่อศิขิริณีฉันท์
- ๔๓. ชื่อหรณีฉันท์
- ๔๔. ชื่อมันทักกันตาฉันท์
- ๔๕. ชื่อกุสุมิตะลดาเวลิตาฉันท์
- ๔๖. ชื่อเมฆวิบผุชะตาฉันท์
- ๔๗. ชื่อสัททัละวิกกีฬิตะฉันท์
- ๔๘. ชื่ออีทิสังฉันท์
- ๔๙. ชื่อสัทธราฉันท์
- ๕๐. ชื่อภัทกะฉันท์
- ฉันท์มาตราพฤติ
๓๘. ชื่อวสันตดิลกฉันท์
ต.
|
ภ.
|
ช.
|
ช.
|
ครุ | ||||||||||
ั | ั | ํ | ั | ํ | ํ | ํ | ั | ํ | ํ | ั | ํ | ั | ั | |
๓๘๏ | วุตฺ | ตา | ว | สนฺ | ต | ติ | ล | กา | ต | ภ | ชา | ช | คา | โค |
บาทหนึ่ง ๑๔ อักษร สองกลอนเปนบาทหนึ่ง สองบาทเปนบทหนึ่ง ชื่อวสันตดิลกฉันท์ ดั่งนี้ ๚ะ ๛
(แก้อัฏฐมคาถามงคล ๔ ประการ)
๏ เสนออรรถพิพัทธศุภม๘ง | คลลักษณ์ประจักควา๖๑๔ม |
ครบสี่และมียุบลตา๘ม | ชินราชประกาศแสด๖๑๔ง |
๏ ขันตีก็นีรมนะโทษ | ฤพิโรธร้ายแรง |
ออมอดทุพจน์ผรุษแถลง | ก็บตอบบต่อคำ |
๏ หนึ่งสดับและรับรศนุสาศน์ | คณะปราชเยงยำ |
สอนง่ายบหมายวิตกทำ | ทฤฐิมานะอาการ |
๏ หนึ่งทัศนาสมณเพศ | ก็พิเศศกุศลสาร |
เสวอยผลวิมลวิมุติญาณ | วิยอุลลุกาสกุณ |
๏ หนึ่งสนทนาวินยอรรถ | บรมรรถสูตร์สุน |
ธราธรรมคำภิรพิบุลย์ | ยุติกาลเวลา |
๏ เรืองรุ่งผดุงสติถกล | พลภาพปรีชา |
เฉลียวเลอศประเสรอฐคุณวรา | ธิกญาณยิ่งยง |
๏ ล้วนสิ่งสวัสดิ์วฒนถา | วรสาธุชนประสงค์ |
สิ่งสี่คดีอุดมมง | คลถ้วนประมวญหมาย |
๏ ปวงปราชและอาจประฏิบัดิ | ดุจวัจนบรรยาย |
จักเจรอญคุณานุหิตหลาย | อิธโลกยภูลผล |
๏ ภพหน้าอนาคตจะเสรจ์ | กิจเผด็จเกลศดล |
ด้วยเดชวิบากวิบุลย์ยล | ศิวโมกข์มไหศวรรย์ |
๏ พากย์นี้กระวีบุรพแสดง | กลแต่งฉบัพฉันท์ |
เสนอนามกรวรวสัน | ตติหลกบรรหาร |
๏ แสร้งซ้ำและร่ำพจนิพนธ์ | บทกลบุราณมาน |
ฉลองบาทบดีศรภิบาล | ภพเผ้าไผทไท ๚ะ ๛ |