๑. ชื่ออริยชาติฉันท์

ม.
น.
ม.
ส.
ม.
ช.
ภ.
ครุ
ฉฏ โฐ ขิ หุ โช รา ยุ ตาฺ ฉคฺ ณา โช วิ     เม
                         
๑๒ มาตรา ๑๘ มาตรา
ส.
ม.
ม.
ม.
ม.
ลหุ
ม.
ครุ
ริ ยา ยนฺ ตุทฺ เธ โล ฉฏฺ โฐนฺ เต โค ณา ฉญฺ เญ
             
๑๒ มาตรา ๑๕ มาตรา

มาตราพฤติ นับคณะละ ๔ มาตรา

ลหุมาตรา ๑ ครุ ๒ มาตรา

บาทหนึ่ง ๑๒ มาตรา บาทสอง ๑๘ มาตรา

บาทสาม ๑๒ มาตรา บาทสี่ ๑๕ มาตรา

และมีนะคณะก็ดีชะคณะก็ดีอยู่ที่คณะ ๖ ในบาท ๒

และชะคณะมีฉะเพาะแต่ที่คณะคู่ ในบาท ๔ นั้น

มีลหุตัว ๑ อยู่ที่อักษรคำรบ ๖ สี่บาทเปนบทหนึ่ง

ชื่ออริยชาติฉันท์ ดังนี้

ราชนิธิสาตร

   
ม.
น.
ม.
   
       
    สบ ส่ำ วิ วิ ยาธิ์ ทุกข์    
                 

๑๒ มาตรา

ส.
ม.
ช.
ภ.
ครุ.
นิ สิ่ง เขษม ศุข วัส ดิ อัน ธาญ
             

๑๘ มาตรา

   
ภ.
ช.
ม.
   
       
    เหตุ์ เพราะ ภิ ภุญ นา บาน    
                 

๑๒ มาตรา

 
ช.
ม.
ลหุ
ม.
ครุ    
     
  แล เหลือ ประ มาณ มัก จะ เกอด โร คา    
          ๒/    

๑๕ มาตรา

๏ หนึ่งเสพรศรติแรงรา๑๒ ก็จะเจรอญโรคมากบมีศุขสร่างหรรษ๑๘
อดกลั้นปสาวะแลอุจ๑๒ รก็เกิดคิลาอเนกะพรร๑๕
๏ ตื่นมากณะรัดติเวลา สยนนิจนิทราทิวาก็บมิเว้นวัน
สิ่งสี่มีโรคเนืองนรรต์ นรชาติปวงบัณฑิตยมละนิรา
๏ หนึ่งแม้ชนบริโภคโภชน์ ผิวะและรสโอชยังบซาบสกลกายา
พึงน่งงอย่าพึงสยนา จงบทลีลาร้อยก้าวดล
๏ ลำดับนั้นจึ่งไสเยศ โดยวามะประเทศจะวัฒนาพละตน
ทีฆายุศมจะเพญผล นฤโรคเจรอญชนมศุขเพ่อมภูล
๏ เบื้องว่านรชนจะประสงค์ ชิพิตรยืนยงแลจะบมิพลันสิ้นสูญ
สืบวงษถาวรตระกูล ผันภักตร์ ทิศบูรรพบริภุญชนา
๏ ผิวะประโยชน์ธนะศิริส่ำสรรพ์ ทักษิณภักตร์ผันเฉพาะณทิศห่อนคลาศคลา
บริโภคโภชนโดยปรา รพภอเนกภัณฑ์บรรลุกระมล
๏ แม้หวังวิบุลยยศศักดิ์ ปัจฉิมะผินภักตร์ฉะเพาะทิศตำบลยล
ภักษ์โภชนจะลุลาภผล ศิริศักดิ์จักดลประดุจจำนง
๏ อย่าผินภักตร์ภุกดากิจ ด้าวตำบลทิศอุดรบเปนศุภมง
คลโหดประโยชนปลดปลง โภคาบมิคงจะพินาศฤนาน
๏ ชื่อฉันทอริยชาติแสดง คณปราชญ์จงแจ้งกลบทบุพบรรหาร
มาตราพฤติคติโบราณ บัณฑิตยยลสารพิจารณกลอน

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ