๗. ชื่อมัตตาสมกะชาติฉันท์

 
 ลหุ
 
 ครุ
ั ั ํ ํ ั ํ ํ ั ั ั
มตฺ ตา ส ม กํ น ว โม ลฺคานฺ เต
        ๘ ๑     ๕ ๒

๑๖ มาตรา

​มีบทบังคับว่ามีมาตรา ๑๖ เสมอกันทัง ๔ บาท

แต่ฉะเพาะให้มีลหุตัว ๑ อยู่ที่คำรบ ๙ มาตรา

และมีครุอยู่ที่สุดทุกบาท

ชื่อมัตตาสมกะชาติฉันท์ ดังนี้

ราชาธิราช

 
 
 ลหุ
 
          ๙          
  ั ั ั ั ํ ํ ั ํ ํ ั
  จัก ร่ำ เรื่อง รา ช ส วั ส ดิ วัต
        ๘ ๑         ๗

๑๖ มาตรา
 
 
 ลหุ
 
  
          ๙          
  ั ั ั ั ํ ั ํ ั ั  
  แสดง อรรถ โอ วาท ประ สาตร นุ สนฑ์ สอน  
        ๘ ๑       ๗  

๑๖ มาตรา
 
 
 ลหุ
 
  
          ๙          
  ั ั ั ั ํ ั ํ ั ั  
  สำ หรับ ผู้ เส ว กา จะ ถา วร  
        ๘ ๑       ๗  

๑๖ มาตรา
 
 ลหุ
 
  
          ๙          
ั ั ํ ํ ั ํ ั ํ ั ั  
ฤๅ หย่อน ย ศ ศัก ดิ อรร ค โภ คา  
        ๘ ๑       ๗  

๑๖ มาตรา

 

​๏ อย่าก่อกิจประทุจริตในนเรศ โดยเหตุ์ครุโทษฤโหดณะโทษา
อีกอาจหาญราญณรงค์ยุทธนา ชีวาถวายกายบย่อท้ออรินทร์
๏ หนึ่งมิได้ประหมาทณะราชบรรหาร สั่งสารสิ่งใดก็ได้บเสียสิ้น
มีศีละสัตย์ก็นิพัทธอาจิณ ภูมินทร์วางไว้พระไทยบเคลือบแคลง
๏ อย่าโอ่เล่นในฉนวนบควรเที่ยว คราเดียวดลราชทัณฑ์พลันสยบแสยง
เข้าเฝ้าท้าวอย่าประดับประดิษแสดง ตกแต่งภอถานประมาณศักดิ์ควร
๏ สำรวมรักษาทวารประการห้า นาสาเนตรโสตรแลโอฐกายถ้วน
อย่าถือโปรดนักก็มักจะลามลวน จวบจวนโทษเลมิดจะเกิดประไลยลาญ
๏ เฝ้าไท้อย่าใกล้แลไกลองค์กระษัตร พอชัดรับสั่งจะฟังตระหนักสาร
จงจองจิตร์เสน่ห์สนิจนราบาล สันดานซื่อสวามิภักดิ์ภูวไนย
๏ แม้เอาชลชำระบาทราดศิโรตม์ ห่อนโกรธเคียดข้องฤหมองกระมลไหม้
อย่าแสวงชอบชิดพนิตสนมไท ขานไขพจน์พร้องบพร้องระบอบบรรพ์
๏ นับครบขนบขนานประมาณะสิบเสร็จ โดยเขบ็จ์ราชสวัสดิวัตรธแสร้งสรรค์
ทำเนียบหมู่มาตยาสุภาสิตธรรม์ เกียจกรรสิ่งโทษประโยชนแจกแจง
๏ ฉันท์นี้บัณฑิตย์รจิตะสมญา มัตตาสมกะชาติประกาศกระทู้แถลง
เป็นคำเพลงลเบงบุราณวิถารแสดง ปราชญ์แจ้งจำฉบับประดับประดิษกลอน
๏ ล้วนโวหารการย์ผดุงฟุ้งพระยศ ปรากฎิเถกองกลนิพนธอักษร
ไว้เฉลิมแหล่งหล้าทวารานคร ถาวรเพิ่มพูนจรูญจิรังกาล

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ