- คำนำ
- พระประวัติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- ปรารภเรื่อง
- ฉันท์วรรณพฤติ
- ๑. ชื่อตะนุมัชฌาฉันท์
- ๒. ชื่อกุมาระลฬิตาฉันท์
- ๓. ชื่อจิตรปทาฉันท์
- ๔. ชื่อวิชชุมมาลาฉันท์
- ๕. ชื่อมาณะวะกะฉันท์
- ๖. ชื่อหละมุขีฉันท์
- ๗. ชื่อรุมะวดีฉันท์
- ๘. ชื่ออุปัฐฐิตาฉันท์
- ๙. ชื่ออินทวิเชียรฉันท์
- ๑๐. ชื่ออุเปนทวิเชียรฉันท์
- ๑๑. ชื่ออุปชาติฉันท์
- ๑๒. ชื่อสุมุขีฉันท์
- ๑๓. ชื่อโทธะกะฉันท์
- ๑๔. ชื่อสาลินีฉันท์
- ๑๕. ชื่อธาตุมมิสสาฉันท์
- ๑๖. ชื่อสุรสะสิรีฉันท์
- ๑๗. ชื่อรโธทธตาฉันท์
- ๑๘. ชื่อสวาคตาฉันท์
- ๑๙. ชื่อภัททิกาฉันท์
- ๒๐. ชื่อวังสัฐะฉันท์
- ๒๑. ชื่ออินทวงษฉันท์
- ๒๒. ชื่อโตฏกฉันท์
- ๒๓. ชื่อทุตะวิลัมพิตะมาลาฉันท์
- ๒๔. ชื่อปุฏะฉันท์
- ๒๕. ชื่อกุสุมะวิจิตรฉันท์
- ๒๖. ชื่อภุชงคปยาตฉันท์
- ๒๗. ชื่อปิยังวทาฉันท์
- ๒๘. ชื่อลลิตาฉันท์
- ๒๙. ชื่อปมิตักขราฉันท์
- ๓๐. ชื่ออุชลาฉันท์
- ๓๑. ชื่อเวศเทวีฉันท์
- ๓๒. ชื่อมรสังฉันท์
- ๓๓. ชื่อกมลฉันท์
- ๓๔. ชื่อปหาสินีฉันท์
- ๓๕. ชื่อรุจิราฉันท์
- ๓๖. ชื่อปราชิตฉันท์
- ๓๗. ชื่อปหรณะกุลิกาฉันท์
- ๓๘. ชื่อวสันตดิลกฉันท์
- ๓๙. ชื่อมาลีนีฉันท์
- ๔๐. ชื่อปภัททกะฉันท์
- ๔๑. ชื่อวาณินีฉันท์
- ๔๒. ชื่อศิขิริณีฉันท์
- ๔๓. ชื่อหรณีฉันท์
- ๔๔. ชื่อมันทักกันตาฉันท์
- ๔๕. ชื่อกุสุมิตะลดาเวลิตาฉันท์
- ๔๖. ชื่อเมฆวิบผุชะตาฉันท์
- ๔๗. ชื่อสัททัละวิกกีฬิตะฉันท์
- ๔๘. ชื่ออีทิสังฉันท์
- ๔๙. ชื่อสัทธราฉันท์
- ๕๐. ชื่อภัทกะฉันท์
- ฉันท์มาตราพฤติ
๒๘. ชื่อลลิตาฉันท์
ต.
|
ภ.
|
ช.
|
ร.
|
|||||||||
ั | ั | ํ | ั | ํ | ํ | ํ | ั | ํ | ั | ํ | ั | |
๒๘๏ | วุตฺ | ตา | สุ | ธี | หิ | ล | ลิ | ตา | ต | ภา | ช | รา |
บาทหนึ่ง ๑๒ อักษร สองกลอนเปนบาทหนึ่ง ๒ บาทเปนบทหนึ่ง ชื่อลลิตาฉันท์ ดั่งนี้ ๚ะ ๛
(มโนกรรม อภิชฌา)
๏ จักแถลงมโนกุศลธรร๘ม์ | ณะกรรมปถ๔๑๒า |
กำหนดประเภทะติภิธ๘า | พิธีธิบา๔๑๒ย |
๏ โดยพุทธภาษิตนุสาศน์ | ประภาษภิปราย |
เว้นบาปะจิตรมละวาย | วิบากะโทษ |
๏ มลายโลภะนามะอภิฌา | คุณาก็โหด |
บำราศพิพัฒนประโยชน์ | มโนทวาร |
๏ โสภาก็ปรากฎิดิเรก | อเนกวิถาร |
โดยอัษฎาวิธประการ | ประกอปกระมล |
๏ คือโสมนัศประยุตะจิตร | และทิษฐิกล |
เกอดเองและเกอดณะบรพล | ก็นับอุไภย |
๏ อีกโสมนัศวิคตะทิษ | ฐิจิตร์ชไมย |
เกอดตนแลเกอดบรพิไส | ยสองสถาน |
๏ แถลงท้งงอุเบกขยุตะจิตร | และทิษฐิสมาน |
สองดวงประดุจบุรพสาร | วิสัชนา |
๏ แดผดุงอุเบกขนฤทิษ | ฐจิตร์ทวา |
โดยแสดงนุสนฑ์กลกถา | ธิบายณะบรรพ์ |
๏ ครบอัษฎาลทมนัส | ธจัดธสรรค์ |
ล้วนโลภประกอปกระมลฉัน | ทจินตนา |
๏ เสนอองคโทวิธประกิจ | ประสิทธิวา |
จกเจรอญณะกรรมบถบา | ปบรรยาย |
๏ คือทรัพยของบรบุคล | ก็ยลก็หมาย |
ทราบเหตุ์ตระหนักกลมลาย | วิมัติมน |
๏ หนึ่งนึกจะน้อมบรธนา | และมาณะตน |
โดยมิจฉจิตรอกุศล | วิตกก็ตรอง |
๏ นับองคครบบทและถ้วน | ประมวญก็สอง |
เกิดกำมโทษมุทิละหมอง | วิบากอบาย |
๏ ปราชเว้นวิจารณะทุเหตุ | นิเทศมลาย |
เบื้องบาปพิบัติผลวาย | มโนมิฉา |
๏ ฉันท์นี้ก็ปรากฎิวิธี | คดีบุรา |
บรรหญัตินามะลลิตา | ประเภทะสาตร |
๏ เสนอเนื่องอเนกนรคณา | ธิราภิชาติ์ |
เฉลียวลักษณอักษรและฉลาด | วิจิตร์วจี ๚ะ ๛ |