- คำนำ
- พระประวัติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- ปรารภเรื่อง
- ฉันท์วรรณพฤติ
- ๑. ชื่อตะนุมัชฌาฉันท์
- ๒. ชื่อกุมาระลฬิตาฉันท์
- ๓. ชื่อจิตรปทาฉันท์
- ๔. ชื่อวิชชุมมาลาฉันท์
- ๕. ชื่อมาณะวะกะฉันท์
- ๖. ชื่อหละมุขีฉันท์
- ๗. ชื่อรุมะวดีฉันท์
- ๘. ชื่ออุปัฐฐิตาฉันท์
- ๙. ชื่ออินทวิเชียรฉันท์
- ๑๐. ชื่ออุเปนทวิเชียรฉันท์
- ๑๑. ชื่ออุปชาติฉันท์
- ๑๒. ชื่อสุมุขีฉันท์
- ๑๓. ชื่อโทธะกะฉันท์
- ๑๔. ชื่อสาลินีฉันท์
- ๑๕. ชื่อธาตุมมิสสาฉันท์
- ๑๖. ชื่อสุรสะสิรีฉันท์
- ๑๗. ชื่อรโธทธตาฉันท์
- ๑๘. ชื่อสวาคตาฉันท์
- ๑๙. ชื่อภัททิกาฉันท์
- ๒๐. ชื่อวังสัฐะฉันท์
- ๒๑. ชื่ออินทวงษฉันท์
- ๒๒. ชื่อโตฏกฉันท์
- ๒๓. ชื่อทุตะวิลัมพิตะมาลาฉันท์
- ๒๔. ชื่อปุฏะฉันท์
- ๒๕. ชื่อกุสุมะวิจิตรฉันท์
- ๒๖. ชื่อภุชงคปยาตฉันท์
- ๒๗. ชื่อปิยังวทาฉันท์
- ๒๘. ชื่อลลิตาฉันท์
- ๒๙. ชื่อปมิตักขราฉันท์
- ๓๐. ชื่ออุชลาฉันท์
- ๓๑. ชื่อเวศเทวีฉันท์
- ๓๒. ชื่อมรสังฉันท์
- ๓๓. ชื่อกมลฉันท์
- ๓๔. ชื่อปหาสินีฉันท์
- ๓๕. ชื่อรุจิราฉันท์
- ๓๖. ชื่อปราชิตฉันท์
- ๓๗. ชื่อปหรณะกุลิกาฉันท์
- ๓๘. ชื่อวสันตดิลกฉันท์
- ๓๙. ชื่อมาลีนีฉันท์
- ๔๐. ชื่อปภัททกะฉันท์
- ๔๑. ชื่อวาณินีฉันท์
- ๔๒. ชื่อศิขิริณีฉันท์
- ๔๓. ชื่อหรณีฉันท์
- ๔๔. ชื่อมันทักกันตาฉันท์
- ๔๕. ชื่อกุสุมิตะลดาเวลิตาฉันท์
- ๔๖. ชื่อเมฆวิบผุชะตาฉันท์
- ๔๗. ชื่อสัททัละวิกกีฬิตะฉันท์
- ๔๘. ชื่ออีทิสังฉันท์
- ๔๙. ชื่อสัทธราฉันท์
- ๕๐. ชื่อภัทกะฉันท์
- ฉันท์มาตราพฤติ
๑๖. ชื่อสุรสะสิรีฉันท์
ภ.
|
ต.
|
น.
|
ครุ | ||||||||
ั | ํ | ํ | ั | ั | ํ | ํ | ํ | ํ | ั | ั | |
๑๖๏ | ภา | ต | น | คา | โค | สุ | ร | ส | สิ | รี | สา |
บาทหนึ่ง ๑๑ อักษร สองกลอนเปนบาทหนึ่ง สองบาทเปนบทหนึ่ง ชื่อสุรสะสิรีฉันท์ ดั่งนี้ ๚ะ ๛
(อรรถอขายีมิตรมีลักษณคุณ ๔ ประการ)
๏ มิตรประเสรอฐส๕ม | มุติอนุกรม๖๑๑มี |
อรรถอขา๕ยี | อธิคุณโอฬา๖๑๑ร |
๏ กอปกุศลากิจ | กลสุจริตการย์ |
ล้วนศุภแก่นสาร | จตุรประมาณหมาย |
๏ คือจะกระทำบาป | ทุจริตหยาบคาย |
เผยพจน์บรรยาย | ธุระกิจบอกความ |
๏ ไปอนุญาตยอม | และบมิประนอมตาม |
เอื้อนอภิปรายปราม | อกุศลก่อกำม์ |
๏ ขานครุโทษทา | รุณผลอย่าทำ |
ทุกขพิบากนำ | นิริยะอบายดล |
๏ แม้วะประพฤทธิ์บุญ | สุจริตคุณขวน |
แถลงธุรทำงน | วิริยะกุศลแสดง |
๏ ปรามุทจิตรสา | ธุก็พจนาแถลง |
ยอมอนุญาตแจง | ผลอดิเรกเจรอญ |
๏ ในอิธโลกย์บัณ | ฑิตยจะสรรเสรอญ |
เบื้องบรภพเมอล | มุขมรุธาณินทร์ |
๏ หนึ่งรศธรรมใด | บุพผิวะไปยิน |
เสนอแนะประจักจิน | ตนะนิรสงกา |
๏ ปางพจนาวอน | กิจบทจรหา |
แห่งคณะเมธา | สมณะสดับธรรม์ |
๏ ทราบผลศีลทาน | พิบุลย์ตระการอัน |
เสวอยศิริส่ำสรรพ์ | ติวิธะมไหศูริย์ |
๏ หนึ่งก็จะแถลงลัก | ษณอริยมรรคมูล |
เกลศมละสูญ | ศิวศุขสมประสงค์ |
๏ กอปคุณะไพศาล | จตุรประการคง |
ควรมนะจำนง | อภิรติเสพย์แสวง |
๏ อรรถอขายี | ประดุจคติแสดง |
เถกองกิติดำแคง | สกลธราธาร |
๏ ฉันทพิธิมี | สุรสะสิริขนาน |
เลบงบทโบราณ | ก็รจิตะสมยา |
๏ ขานคณะเมธี | สุรพลปรีชา |
เชอญริะนิพนธ์ภา | ษิตรจนากลอน ๚ะ ๛ |