- คำนำ
- พระประวัติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- ปรารภเรื่อง
- ฉันท์วรรณพฤติ
- ๑. ชื่อตะนุมัชฌาฉันท์
- ๒. ชื่อกุมาระลฬิตาฉันท์
- ๓. ชื่อจิตรปทาฉันท์
- ๔. ชื่อวิชชุมมาลาฉันท์
- ๕. ชื่อมาณะวะกะฉันท์
- ๖. ชื่อหละมุขีฉันท์
- ๗. ชื่อรุมะวดีฉันท์
- ๘. ชื่ออุปัฐฐิตาฉันท์
- ๙. ชื่ออินทวิเชียรฉันท์
- ๑๐. ชื่ออุเปนทวิเชียรฉันท์
- ๑๑. ชื่ออุปชาติฉันท์
- ๑๒. ชื่อสุมุขีฉันท์
- ๑๓. ชื่อโทธะกะฉันท์
- ๑๔. ชื่อสาลินีฉันท์
- ๑๕. ชื่อธาตุมมิสสาฉันท์
- ๑๖. ชื่อสุรสะสิรีฉันท์
- ๑๗. ชื่อรโธทธตาฉันท์
- ๑๘. ชื่อสวาคตาฉันท์
- ๑๙. ชื่อภัททิกาฉันท์
- ๒๐. ชื่อวังสัฐะฉันท์
- ๒๑. ชื่ออินทวงษฉันท์
- ๒๒. ชื่อโตฏกฉันท์
- ๒๓. ชื่อทุตะวิลัมพิตะมาลาฉันท์
- ๒๔. ชื่อปุฏะฉันท์
- ๒๕. ชื่อกุสุมะวิจิตรฉันท์
- ๒๖. ชื่อภุชงคปยาตฉันท์
- ๒๗. ชื่อปิยังวทาฉันท์
- ๒๘. ชื่อลลิตาฉันท์
- ๒๙. ชื่อปมิตักขราฉันท์
- ๓๐. ชื่ออุชลาฉันท์
- ๓๑. ชื่อเวศเทวีฉันท์
- ๓๒. ชื่อมรสังฉันท์
- ๓๓. ชื่อกมลฉันท์
- ๓๔. ชื่อปหาสินีฉันท์
- ๓๕. ชื่อรุจิราฉันท์
- ๓๖. ชื่อปราชิตฉันท์
- ๓๗. ชื่อปหรณะกุลิกาฉันท์
- ๓๘. ชื่อวสันตดิลกฉันท์
- ๓๙. ชื่อมาลีนีฉันท์
- ๔๐. ชื่อปภัททกะฉันท์
- ๔๑. ชื่อวาณินีฉันท์
- ๔๒. ชื่อศิขิริณีฉันท์
- ๔๓. ชื่อหรณีฉันท์
- ๔๔. ชื่อมันทักกันตาฉันท์
- ๔๕. ชื่อกุสุมิตะลดาเวลิตาฉันท์
- ๔๖. ชื่อเมฆวิบผุชะตาฉันท์
- ๔๗. ชื่อสัททัละวิกกีฬิตะฉันท์
- ๔๘. ชื่ออีทิสังฉันท์
- ๔๙. ชื่อสัทธราฉันท์
- ๕๐. ชื่อภัทกะฉันท์
- ฉันท์มาตราพฤติ
๒. ชื่อกุมาระลฬิตาฉันท์
ช.
|
ส.
|
ครุ | |||||
ํ | ั | ํ | ํ | ํ | ั | ั | |
๒๏ | กุ | มา | ร | ล | ฬิ | ตา | ชฺสฺคา |
บาทหนึ่ง ๗ อักษร สี่บาทเปนบทหนึ่ง ชื่อกุมาระลฬิตาฉันท์ ดังนี้ ๚ะ ๛
(ภิริยาดี ๔ จำพวก)
๏ อนึ่งอนุชมี๗จิตร | สนิจกรุณะเปรม๗ปรี |
ดิสวามิมะนะภัก๗ดี | ภิบาลบมิอนา๗ทร |
๏ ประเล่หชนนีเสน่ | หบุตรปิยเสมอสมร |
ชเนตติสมะนามกร | ประกาศอธิกะคุณณา |
๏ อนึ่งอนุชอายกำม์ | กระทำมฤธุจรรยา |
บหยาบบมิอหังกา | รเคารพยสวามี |
๏ ประหนึ่งกนิฐอำรุง | ผดุงณะกตเวที |
ประกาสิตะภคีนี | สมาสมรสมัคสมาน |
๏ อนึ่งอนุชร่วมศุข | และทุกขบมิร้าวราญ |
ประเล่หมิตรสันดาน | แลซื่อและสัตยภรรดา |
๏ ประกาศสุคตวาที | สขีสะมะภิรียา |
ประเสรอฐคุณะอุฬารา | ธิการะผลแหลหลาย |
๏ อนึ่งอนุชเยงยำ | กระทำประพฤธิต่ำกาย |
สวามิศรหนึ่งนาย | บนึกประทุฐะโทษา |
๏ จะโกรธและจะประกอปโพย | จะโบยแลบริภาษนา |
บตอบและบมิโกรธา | ธิวาศน์ฤทยภักดี |
๏ มุนินทรธแสดงคุณ | วิบุลย์บวรนารี |
ธเรียกวณิตะทาษี | สมาสมรชายา |
๏ อนึ่งค์อนุชท้งงสี่ | ชิวีมรณะคลาศคลา |
คระไลยสุคติโลกา | ภิรมย์ทิพยไอศวรรย์ |
๏ นิพนธ์พจนสมยา | กุมาระละฬิตาฉันท์ |
ธิบายบทฉบัพบรรพ์ | ประกาศนิกรเมธา ๚ะ ๛ |