วันที่ ๑๑ พฤษภาคม ร.ศ. ๑๒๙

สวนดุสิต

วันที่ ๑๑ พฤษภาคม รัตนโกสินทรศก ๑๒๙

เจ้าพระยายมราช

ได้สังเกตฤๅไม่ว่า หนังสือพิมพ์ทั้งไทยทั้งฝรั่งลงไม่ใช่หนเดียวว่า มีพระราชโทรเลขถามข่าวกวีนอาเลกซานดรา^๑ทางฟอเรนศ์ออฟฟิศ เมื่อได้เห็นหนังสือนั้นจับเหตุผลได้ว่า น่าจะเกิดทางออฟฟิศ เพราะประวิตร^๒เป็นผู้ได้เกี่ยวข้องอยู่ในการนี้ จึงได้มีหนังสือถามประวิตรก็ไม่ได้ความว่าจะออกไปทางไร กลับหาฤๅมาว่าจะไปวานเจ้าพระยายมราชช่วยสืบ แลคอมเปลนด้วยการในออฟฟิศบางอย่าง

ข้อซึ่งจับได้ว่าออกจากออฟฟิศนั้น เพราะตั้งแต่เห็นหนังสือพิมพ์เวลากลางคืนบอกอาการประชวร ก็ได้ทายเสียแล้ว ว่าพรุ่งนี้จะได้ข่าวกิงเอดเวิต^๓ตาย พอรุ่งขึ้นได้โทรเลข ก็เขียนหนังสือไปถึงกรมหลวงเทววงษในทันที ด้วยเชื่อแน่ว่าเห็นความจริง สั่งว่าให้สืบดูที่สถานทูต ถ้าเขาได้ข่าวทางราชการแล้ว ให้​เธอเขียนพระราชโทรเลขถามข่าวกิงยอช^๔ฉบับหนึ่ง สั่งบวรเดชให้ไปช่วยงานพระศพฉบับหนึ่ง แต่ในคืนวันนั้นก็ไม่ได้ข่าวแน่มาทางทูต แต่ได้ข่าวจากพระยาวิสูตร เพราะเหตุที่ได้สั่งกรมหลวงเทววงษไว้ก่อนแล้ว จึงไม่ต้องสั่งอะไร เพราะฉนั้นเรื่องมีโทรเลขถึงเจ้าแผ่นดินจึงไม่มีปรากฎในออฟฟิศเหมือนอย่างกรมหลวงเทววงษถวายหนังสือมาแล้วก็ทรงนิ่งเท่านั้น

ครั้นเวลากลางคืนได้รับหนังสือประวิตรฉบับหนึ่ง ว่าได้ทูลหาฤๅกรมหลวงเทววงษ์ว่าที่กวีนอาเลกซานดราแลกวีนมอด^๕ จะควรมีพระราชโทรเลขฤๅไม่ กรมหลวงว่าควรมี ลืมไป ให้มีไปเสียก่อนแล้วจึงค่อยกราบทูลจะได้ไม่ช้า ประวิตรก็รีบตาลีตาลานเข้ามาในออฟฟิศ เอาโทรเลขที่ได้ร่างไว้เสร็จแล้วนั้นส่งให้มีไปสำเนาจึงได้มีเก็บอยู่ในออฟฟิศ

ถ้าหนังสือพิมพ์รู้จากกระทรวงต่างประเทศ คงรู้แต่พระราชโทรเลขถึงกิง ถ้ารู้จากกรมโทรเลขคงต้องรู้ทั้ง ๓ ฉบับ นี่ปรากฏว่ารู้แต่ถึงพระมเหษี ก็คือออกจากออฟฟิศนี่เอง แต่ข้อซึ่งว่ามีไปทางฟอเรนศ์ออฟฟิศนั้น เห็นจะเป็นด้วย ................................................................................................................................................................................. จึงกดลงไปให้มีใบบอกไปยังกระทรวงต่างประเทศ แต่ได้ความไปนั้นคงจะเป็นคนไทย​ที่เป็นเจ้าพนักงานในออฟฟิศชั้นต่ำๆ บอกเอดิเตอร์ไทยซึ่งเป็นคนชอบพอกัน เอดิเตอร์ไทยถึงไปบอกฝรั่งอีกต่อหนึ่ง

การเรื่องที่ถามข่าวเช่นนี้ไม่เป็นข้อที่ควรปิดบังอย่างหนึ่งอย่างใด เขาลงพิมพ์กันถมไป แต่ถ้ามีตัวผู้บอกๆ ความขาดๆ หวิ้นๆ แก่เอดิเตอร์หนังสือพิมพ์ ซึ่งไม่มีวิญญาณพอที่จะหยั่งรู้ชอบแลผิด อาจจะเอาอะไรต่ออะไรไปลงพิมพ์ให้ผิดไปจากความจริง เกิดตึงตังกาหลกันได้ จึงอยากรู้เสียว่าใครเป็นคอเรสปอนเดนต์ของหนังสือพิมพ์อยู่ในออฟฟิศ เมื่อเขาอยากรู้อะไรจะได้ให้เขารู้ดีขึ้นกว่านี้อีกสักหน่อย.

สยามินทร์