วันที่ ๑ กันยายน ร.ศ. ๑๒๘

เมืองราชบุรี

วันที่ ๑ กันยายน ร.ศ. ๑๒๘

เจ้าพระยายมราช

ได้รับหนังสือวันที่ ๓๐ การที่มายังไรแจ้งอยู่ในใบบอกถึงมกุฏราชกุมารนั้นแล้ว มาตามทางขัดข้องในเรื่องการกินไม่สู้สดวกบ้าง ข้อสำคัญนั้นขาดตัวผู้ซึ่งเคยปฏิบัติใช้สรอยอยู่ใกล้ๆ กล่าวคือชายอุรุพงษ^๑ เป็นอันขาดใหญ่ไม่มีที่แก้ ให้ได้ความรำคาญ แต่ครั้นเมื่อมาถึงนี่อาหารบริบูรณ พระยาไกรเพชร์^๒แลภรรยาเลี้ยงดูแข็งแรง เป็นคนที่ไม่คลั่งกิน หงษ สิงหโต มังกร เหลือเกิน เห็นจะสบายต่อไป ความปราถนาที่มาเที่ยวครั้งนี้อยากจะตีกินสักเดือนหนึ่ง แต่ก็พเอิญต้องเลื่อนเสียถึง ๒ ครั้ง ทำให้เวลาน้อยไปมาก การเฉลิมพระชนมพรรษาไม่มีอะไรที่ต้องจัดใหม่ จึงได้เลื่อนออกไปเสียให้เต็มเหยียด กลับไปบางทีจะเข้าอยู่ในพระบรมมหาราชวังทีเดียว คงจะมีเวลาทำงานที่พระที่นั่งอัมพรไปได้จนกระทั่งถึงวันที่ ๒๒ ขอให้สังเกตุไว้

อนึ่งมีความปราถนาอีกอย่างหนึ่ง ซึ่งคิดนักคิดหนาแต่ไม่รู้ที่ว่าจะทำยังไรเลยนิ่งอยู่จนเดี๋ยวนี้นั้น คืออยากมีครัวอยู่ใกล้ๆ ที่​เก็บของแล้วแลไปทำเองได้ ฤๅนั่งกินเข้าที่นั่นได้ด้วยซ้ำไปยิ่งดี ครัวนั้นอยู่กับพื้นแผ่นดินลงไปก็ลำบาก ผู้คนพลุกพล่าน ถ้าอยู่ได้ชั้นบนยิ่งดีแต่ไม่เห็นท่าที่จะแก้ไขอย่างใด มีชอบกลอยู่แห่งเดียวแต่ที่ดาดฟ้าชั้นกลาง รากโคนมันก็ไม่แน่นหนา จะทำกำมลออะไรขึ้นไปตั้งมันก็รุงรัง เดินไกลนักมันก็ไม่คอนวิเนียนประเดี๋ยวก็จะขี้เกียจเลยคิดไม่ตกอยู่จนกระทั่งเดี๋ยวนี้ นัยหนึ่งถึงคิดจะปลูกเรือนใหม่อีกหลังหนึ่ง ต่อทิมแถวนั้นไป ให้เป็นที่นั่งที่นอนได้ด้วย แต่ไปขัดข้องเสียด้วยจะโยงยังไร จึงจะมาติดกับชั้นบนได้ คิดไม่เห็น จึงได้เลยค้างอยู่ ลองบ่นด้วยเจ้าพระยายมราชดูสักที เผื่อจะนึกอะไรได้บ้าง

สยามินทร์