วันที่ ๑๒ มกราคม ร.ศ. ๑๒๗

สวนดุสิต

วันที่ ๑๒ มกราคม รัตนโกสินทร๔๑ศก ๑๒๗

เจ้าพระยายมราช

คำแปลหนังสือพิมพ์จีนนั้นอยากจะกล่าวว่าใช้ไม่ได้ ผู้แปลไม่เข้าใจภาษาไทย ฤๅอ่านภาษาจีนรัวๆ รางๆ ด้วยอีกซ้ำหนึ่ง ข้อ​ที่สงไสยอธิบายภาษาไทยก็ไม่พอ คำแปลหนังสือพิมพ์ที่โต้ตอบกัน ๒ ฉบับ ก็ไปไหนมาสามวาสองศอก แปลหนังสือฉบับหนึ่งว่าอย่างหนึ่ง แล้วแปลฉบับที่ออกตอบอ้างท้าวความถึงฉบับที่แปลมาแล้ว ดูเขาเข้าใจอย่างอื่นผิดกันกับที่แปลออก ถ้าไปเชื่อถือยึดเอาเป็นทางพิจารณา อาจจะเข้าใจผิดได้ไกลๆ จะหาคนที่รู้ภาษาดีกว่านี้ไม่ได้ฤๅ ถึงจะเสียเงินมากขึ้นก็จะเป็นไรไป โดยจะหาคนดีกว่านี้ไม่ได้ ตั้งเจ้าหน้าที่ผู้ที่จะตรวจคำแปลให้มีสติสมประฤๅดี สอบถามคนแปลให้ชี้ว่าคำที่เขาตอบเช่นนี้ เพราะหนังสือฉบับโน้นกล่าวว่าเช่นนั้น ถ้าจับใจความยันกันเข้า จะช่วยแรงคนแปลที่นึกภาษาไม่ออก เขียนลงไปตามบุญตามกรรมได้เป็นอันมาก ถ้าให้แต่เสมียนเหมือนเครื่องจักรคอยจดอยู่เท่านั้นเห็นจะไม่ได้ความ ที่แปลนี้เลวกว่าแปลภาษาฝรั่งที่เรียกว่าข่าวต่างประเทศเป็นอันมาก

สยามินทร์