วันที่ ๑๐ กันยายน ร.ศ. ๑๒๙

บ้านปืน เมืองเพ็ชรบุรี

วันที่ ๑๐ กันยายน ร.ศ. ๑๒๙

ถึง เจ้าพระยายมราช

เมื่อคืนนี้จะเขียนหนังสือก็ดึกเสียแล้ว แต่ครั้นจะไม่เขียน​เลยก็กลัวว่าหมอไฮเอตจะเกิดความอีก เหตุด้วยเวลานี้กำลังเกิดยาพิศม์ขึ้นในใบพลู ที่อินเดียห้ามไม่ให้ซื้อขายแลไม่ให้กินพลูกันทั่วไป โปลิศต้องเฝ้าร้านหมอกำลังทดลองอันนาไลส์หายาพิศม์ในใบพลูยังจับเค้าเงื่อนไม่ได้ เหตุฉนั้นจึงได้ประกาศให้หยุดกินพลูให้หมดก่อนกว่าจะค้นยาพิศม์ได้แน่

แต่ท่านนายอำเภออะไรคนหนึ่งมีความสงไสย ว่าจะไม่ได้เป็นด้วยใบพลู น่าจะเป็นด้วยลูกหมาก เพราะลูกหมากบางชนิดครึกครักอะไร กินเข้าไปแล้วเวียนศีรษะด้วยมีธาตุเมานาโปติกในนั้น เพราะธรรมดาคนที่จะกินพลูนั้นหาได้กินพลูเปล่าๆ ไม่ ย่อมเอาเนื้อลูกหมากนี้เจือลงด้วยกับเครื่องปรุงอื่นๆ จึงทำให้คนรู้สึกเมามึนศีรษะ ฤๅอีกนัยหนึ่งจะกินหมากที่ยังไม่ทันสุกดิบ ๆ อยู่ก็อาจจะให้บังเกิดวิงเวียนได้กระมัง แต่ยังไร ๆ ก็เห็นว่าห้ามไว้เสียก่อนนั้นดี ป้องกันอันตรายได้สดวก เห็นข้อความในหนังสือพิมพ์เช่นนี้ก็นึกคิดถึงหมอไฮเอต เห็นว่าควรจะห้ามในบางกอกเหมือนกัน เพราะน่ากลัวอันตรายอยู่ไม่ใช่ฤๅ จะเป็นด้วยพลูยันฤๅหมากยันก็ไม่รู้แน่ ขอให้หารือคุณหญิงตลับจะห้ามเสียจะเป็นอย่างไร.

สยามินทร์