สรรคที่ ๕

๏ อถ กาเล ศุเภ ป๎ราป์เต ๏ ครั้นคำณวนถึงกาล ศุภวารดฤถี ดีทั้งทางสูรย์จันทร์ เปนวันสรรพวิเศษ จึ่งภูธเรศร์ภีมราช ให้ป่าวประกาศทุกขอบขัณฑ์ อัญเชิญปวงมหิบาล มาในงานสยมพร ทราบสุนทรราชสาสน ปัถพีบาลทั้งน้อยใหญ่ หฤทัยต่างก็หรรษา เหตุว่าต่างผูกสมัค ต่างจงรักมารศรี ทมยันตีโฉมเฉลา ทวยลูกเจ้าทุกบ้านเมือง รู้เรื่องแล้วจึ่งรีบไป พร้อมอยู่ในพระโรงธาร อันตระการด้วยเสาล้อม พร้อมกนกสีสลับ รับคูหาเลิศสุวรรณ ลายล้วนสรรแต่ยอดงาม ยามนฤบาลทั้งหลาย เยื้องกรายเข้าสู่ที่ ล้วนแต่มีรูปสง่า ดังมหาสิงห์ทรงกำลัง ต่างองค์นั่งลงเหนืออาสน์ อันเขาได้ลาดเรียบร้อย คอยท่าทวยลูกเจ้า ผู้ผ่านเผ้าปัถพีทรง แต่ละองค์ทรงเครื่องบวร มาลยาภรณเพริศพรรณ กอบสุวรรณราชาวดี และมณีกุณฑลสล้าง ต่างกุมสรรพสาตรา อาวุธรุทร์คำแหง สมผู้แรงยุทธลำพอง เช่นตะบองคู่มือ บ้างก็ถือพระแสงทอง อันผุดผ่องกุดั่นวาม มีด้ามรูปแลเห็น เบญจศีร์ษะอุรค ภูมินายกยศยง แต่ละองค์งามเกศา ยาวสง่ามุ่นเหมาะดี มีนาสาสรวยสมทรง งามขนงก่งเพียงธนู ดูพระพักตร์ก็ผุดผ่อง ทั้งผองงามถนัด ราวนักษัตร์ในอากาศ อันวรราชมาฬกไซ้ร เต็มไปด้วยราชทั้งหลาย คล้ายนครโภควดี ที่เต็มไปด้วยนาคฉนั้น แน่นนันท์ด้วยนรพยัคฆ์ ผู้ทรงศักดิ์เกรียงไกร ดั่งคูหาในคิรีหลวง เต็มด้วยปวงพยัคฆ์ห้าว ทุกกษัตร์ทุกท้าวจิตพ้องต้องกัน ทั่วแล ฯ

๏ ทมยัน์ตี ตโต รังคัม์ ๏ ครานั้นทมยันตี มีพักตร์อันศรีสุภา เข้ามายังพระโรงรัตน์ อันแออัดด้วยทวยพญา ปวงราชาณที่นั้น ครั้นเห็นนางประภาผ่อง ต่างก็จ้องนางจนลืมพริบ ทิพยรูปนางนั้นถูกมนัส ทวยกษัตร์ต่างก็เพ่งพิศ ต่างพินิศสุรโฉม พึงประโลมจอดใจ จะหาที่ใดไม่มีติ ปวงสิริราชา ต่างตั้งตาเพ่งพิศวง แต่ละองค์ตลึงแล ดูนวลแขบ่วางตา ๏ ภารต ๏ ดูกรภารตเจ้า จงกำหนดเค้าพจนาท ๏ ตตห์ สํกีร๎ต๎ยมาเนษุ ๏ เมื่อเขาประกาศเกียรติคุณ และสุนทรนาม กษัตร์ทั้งหลาย ๏ ททร๎ศ ไภมี ๏ จึ่งโฉมฉายลักษณา ผู้สุดาภีมกษัตร์ เห็นบุรุษรัตน์ห้าองค์ ทั้งรูปทรงเหมือนกัน สรรพภูษณาภรณ รัตนบวรงามลม้าย คล้ายคลึงกันเปนแบบเดียว นางเฉลียวฉงนดู มองเปนครู่เปรียบกัน สนเท่ห์ครันเหลือใจ ไวทรรภีบ่แน่ลง องค์ไหนนลนฤปราช แม้นางนาฏแลดู องค์ใดอยู่ครู่ใหญ่ ๆ ใจก็แทบจะเชื่อมั่น ว่านั้นนลนฤบาล นงคราญนิ่งจินตัย ในหฤทัยก็ปั่นป่วน อนงค์นวลยืนดุษณี ตรองด้วยดีตริไตร ๏ กถํ หิ เทวาน์ ชานียาง ๏ ทำไฉนจะทราบถนัด รู้ชัดเทพฤทธิรงค์ น่าพะวงเหลือล้น ไหนหนอนลนฤบดี ๏ เอวํ สัญ์จิน์ตยัน์ตี สา ๏ ไวทรรภีบังอร เร่าร้อนรุมกลุ้มจิต ด้วยยิ่งคิดยิ่งยาก ดูยิ่งลำบากคับใจ นางไซ้รลองคำนึง ถึงเทวลิงค์ที่เคยฟัง ตั้งตามองดูลักษณ์ เผื่อจะประจักษ์แจ่มตา กัลยานึกในพระไทย เครื่องหมายใดผู้ใหญ่แถลง ไป่แจ้งเลยสักอัน ณเทวัญที่นี้ โอ้ใครจะช่วยชี้ ช่วยแก้สงไสย ได้นอ ฯ

๏ สา วินิศ๎จิต๎ย พหุธา วิจาร๎ย จ ปุนห์ ปุนห์
๏ ทรามไวยนิ่งวินิจ ขัดข้องจิตไป่แผ้ว
วิจารครั้งหนึ่งแล้ว อีกครั้งยังฉงน
ศรณัม์ ป๎รติ เทวานาม์ ป๎ราป์ตกาลัม๎ อมัน๎ยต
๏ นฤมลนึกถึงเทพ เสพสรณพระเจ้า
นางประณตนอบเกล้า กราบไหว้วันทา ฯ
วาจา จ มนสา ไจว นมัส๎การัม์ ป๎รยุช๎ย สา
๏ ด้วยวาจามนัสพร้อม นางนมัสกฤตน้อม
นอบก้มเกศี  
เทเวภ๎ยห์ ป๎ราญ์ชลิร์ ภูต๎วา เวปมาเนทัม์ อัพ๎รวีต์ ฯ  
๏ อัญชลีเทพไท้ กายสั่นราวกับไข้
โอษฐเอื้อนทูลวอน ฯ  
๏ หํสานาง วจนาง ศ๎รุต๎วา ยถา เม ไนษโธ ว๎ฤตห์  
๏ ฟังสุนทรถ้อยแห่ง พญาหงส์ แล้วนา
ข้าบาทจิตจอดตรง นิษัธเจ้า
ปติเต๎ว เตน สัต๎เยน เทวาส๎ ตัม์ ป๎รทิศัน์ตุ เม
ด้วยสัตยวาทยง ยืนมั่น
ขอเทพแถลงเค้า แจ่มแจ้งเจนตา
มนสา วจสา ไจว ยถา นาภิจราม๎ยหัม์
๏ วาจามนัสพร้อม มั่นคง
บ่มิขอคลาศองค์ ผ่านเผ้า
เตน สัต๎เยน วิพุธาส๎ ตัม์ เอว ป๎รทิศัน์ตุ เม
ด้วยสัตยวาทยง ยืนมั่น
ขอเทพแถลงเค้า แจ่มแจ้งเจนตา
ยถา เทไวห์ ส เม ภร๎ตา วิหิโต นิษธาธิปห์
๏ ภรรดาอันเทพเจ้า จำนง ให้นา
คือนิษัธราชทรง เทริดเกล้า
เตน สัต๎เยน เม เทวาส๎ ตัม์ เอว ป๎รทิศัน์ตุ เม
ด้วยสัตยวาทยง ยืนมั่น
ขอเทพแถลงเค้า แจ่มแจ้งเจนตา
ยเถทํ ว๎รตัม์ อารัพ์ธํ นลัส๎ยาราธเน มยา
๏ วาจาข้ากล่าวแล้ว แด่องค์
นลราชขอให้คง เช่นเว้า
เตน สัต๎เยน เม เทวาส๎ ตัม์ เอว ป๎รทิศัน์ตุ เม
ด้วยสัตยวาทยง ยืนมั่น
ขอเทพแถลงเค้า แจ่มแจ้งเจนตา
ส๎วํ ไจว รูปาง กุร๎วัน์ตุ โลกปาลา มเหศ๎วราห์
๏ โลกปาลาธิปไท้ เมตตา ข้อยเทอญ
แสดงรูปอย่างเคยมา แต่กี้
ยถาหัม์ อภิชานียาม์ ปุณ๎ยโศ๎ลกํ นราธิปัม์ ฯ
คงสังเกตราชา บุญโศลก ได้ดี
เหมือนเทพโปรดช่วยชี้ พระผู้พึงใจ ฯ

๏ นิศัม๎ย ตัต์ ๏ ฝ่ายสี่ไท้เทวินทร์ ได้ยินคำวิงวอน ๏ ทมยัน์ต๎ยาส๎ กรุณัม์ ปริเทวิตัม์ ๏ อันบังอรทัมยันตี พร่ำพาทีน่ากรุณา เปนที่น่าพิศวง ความมั่นคงจงรัก แห่งเยาวลักษณ์นารี อันมีแด่นิษัธราช ทั้งมโนสอาดวิสุทธิ์ พุทธิฉลาดแหลมหลัก ภักดีรักแน่นอน ในภูธรนิษัธบดี ๏ ยโถก์ตํ จัก๎ริเร เทวาห์ ๏ ฟังมารศรีรูป วิเศษ เทเวศร์ฤทธิกำแหง จึ่งสำแดงเทวลิงค์ ให้สิ้นกริ่งใจอนงค์ ต่างองค์เทพมหิมา กายาบ่มิชุ่มชื้น เนตร์แน่วตื่นบมิพริบ ไป่กระหยิบอย่างคน อันสกลภูษณาภรณ บ่มิเปื้อนปอนแปกฝุ่น สุนทรเทพต่างสถิต บ่มิติดพื้นพระโรงธาร ฝ่ายภูบาลไนษัธ แลเห็นถนัดผิดเทวา มีฉายาเปนคู่องค์ ผ้าทรงแปกเปื้อนธุลี มาลัยมีเหี่ยวบ้าง อีกสรรพางค์เสโทท่วม รวมทั้งเนตร์ก็พริบอยู่ ชี้ให้รู้ได้ถนัด จึ่งสุดารัตนไภมี แลดูสี่เทวราช แล้วนางนาฏนฤมล พิศพระนลบุญโศลก เห็นสิทธิโชคชุมนุมเนา เยาวนารีจึ่งสรร พระทรงธรรม์ไนษัธ เปนบดีรัตนภรรดา สุรกัญญาผู้งามเนตร์ ไปยังทรงเดชเกียรติขจาย จับชายพระสพักตร์ทรง ปัดพ้นองค์พอไม่ขวาง นางชูพวงมาลี อันสอดสีสอาดตา สรวมอังศาพระนล โศภนขัตติยราช ดังนั้นประกาศปรากฎชัด นารีรัตน์เลือกพระนล เปนบดีตนเสนหา ประจักษ์ตาทั่วกัน ครานั้นได้ยินเสียง สำเนียงโอ้โอ๋ครวญ ในหมู่มวลลูกเจ้า ต่างก็โศกเศร้าเสียใจ แต่เทพไทสรรคบดี และพระฤษีทั้งผอง ต่างตนซร้องสาธุการ ด้วยสะมานจิตปลื้มปรีดิ์ ต่างยินดีสรรเสริญ เยินยกเกียรติพระนล ด้วยกระมลมนัสให้พร อยู่แล ฯ

๏ เการว๎ย ๏ ดูกรเผ่าโกรพ ๏ วีรเสนสุโต น๎ฤปห์ ๏ จึ่งพระทรงภพนฤเบนทร์ ลูกวีรเสนจอมกษัตริย์ ตรัสแก่ทมยันตี ผู้มีรูปอันชวนชม เอวกล่อมกลมองค์อรชร พระกล่าวสุนทรอ่อนหวาน แด่เยาวมาลย์ผู้พึงใจ ๏ ยัต์ ต๎วัม์ ภชสิ กัล๎ยาณิ ๏ ว่าอรไทยกัลยาณี เลือกพี่เปนภรรดา ต่อหน้ากษัตร์ทรงศักดิ เฉภาะพระพักตร์อมรเทเวศร์ ขอเยาวเรศร์จงทราบไว้ ว่าพี่ไซ้รเปนภรรดา ฟังวาจาเจ้าบ่จาง ดูรานางผู้ช่างสำรวล อนงค์นวลจงเชื่อพี่ ตราบใดมีลมปราณ ขอนงคราญอย่าสงกา จะเสนหาน้องผู้เดียว บ่มิเหลียวดูหญิงอื่น ของามชื่นจงเชื่อพี่ วาทีนี้เปนความสัตย์ ๏ ทมยัน์ตี ตถา วาค๎ภิร์๏ ครั้นธตรัสเช่นนั้น แด่ทมยันตีวิไลย นางปลื้มใจเปรมกมล เปนเหลือล้นเหลือจะชั่ง ทั้งสองต่างก็หรรษา ด้วยเสนหาเกษมสันต์ จึ่งชวนกันไปอัญชลี ก้มเกศีอภิวาทน์ แห่งเทวราชทรงศักดิ์ อัคนิเจ้าเปนประธาน นบนมัสการอ่อนค้อม น้อมมโนบูชา พระผู้เจ้าสรณา นั้นแล ฯ

๏ ว๎ฤเต ตุ ไนษเธ ไภม๎ยา ๑๖ ครั้นเห็นภีมราชสุดา เลือกพระราชา ผู้ครองนิษัธไพศาล ๏ จึ่งไทเทวราชโลกบาล ผู้ฤทธิ์ตระการ วิจิตร์วิโรจน์รังสี ๏ ต่างองค์เทเวศร์ต่างมี มนัสยินดี ด้วยนลแกล้วไกรสมร ๏ ต่างองค์อำนวยอวยพร สี่องค์อมร รวมแปดประการขานไข ๏ พระอินทร์ผู้ครอบครองไตร ตรึงษาธิปตัย ผู้ผัวศจีศรีสมาน ๏ ให้ท้าวนลราชมหิบาล สัมฤทธิในการ พลีและบวงสรวงสวรรค์ ๏ อีกหนึ่งยามองค์ทรงธรรม์ ดำเนินผ่านพลัน ให้ชนนิยมบารมี ๏ ฝ่ายท้าวเทวราช อัคนี ประสาทรังสี แด่ไท้ทุกเมื่อปราถนา ๏ อีกหนึ่งให้ทั่วโลกา ผ่องด้วยประภา ด้วยเดชพระเทพหุตาสิน ๏ ฝ่ายทัณฑธรเทวินทร์ ให้รสดังถวิล และธรรมสถิตนิตย์ยง ๏ พระวรุณเจ้านํ้าฤทธิรงค์ ให้ฝนอันองค์ กษัตร์จะเรียกได้ดาย ๏ อีกให้มาลีหลากหลาย สุวคนธ์ขจาย บ่มีเวลาราโรย ๏ ดังนี้สี่เทพกอบโกย พระพรต่างโอย ต่างอวยให้องค์ละสอง ๏ เสร็จประสาทพรสรวงปวงปอง เทวฤทธิ์เรืองรอง ก็กลับณตรีทิพสถาน ฯ

๏ ปาร๎ถิวาศ๎จานุภุยาส๎ย วิวาหํ วิส๎มยาน์วิตห์
๏ ภูบาลอื่นอื่นผู้ หวังปรี ดิแฮ
เห็นวิวาห์พระนล ผ่องแผ้ว
ทมยัน์ต๎ยาศ จ มุทิตาห์ ป๎รติชัค๎มุร์ ยถาคตัม์ ฯ
ด้วยทมะยันตี ศรีสวัสดิ์
ต่างมุ่งจิตดีแล้ว กลับนคร ฯ
๏ คเตษุ ปาร๎ถเวน์เท๎รษุ ภีมห์ ป๎รีโต มหามนาห์
๏ ภูธรปวงกลับแล้ว สู่สถาน ตนนา
ภีมราชปลื้มปรีดี ไป่น้อย
วิวาหํ การยามาส ทมยัน์ต๎ยา นลัส๎ย จ ฯ
ให้แต่งวิวาหการ นลราช
กับสุดารัตน์สร้อย สุดสมร ฯ
๏ อุษ๎ย ตัต๎ร ยถากามํ ไนษโธ ท๎วิปทาง วรห์
๏ ภูธรไนษัธไท้ แรมอยู่วิทรรภได้
หน่อยแล้วควรกาล  
ภีเมน สมนุช๎ญาโต ชคาม นครํ ส๎วกัม์ ฯ
๏ ลาภูบาลภีมะท้าว เพื่อเสด็จประเวศด้าว
เขตแคว้นเมืองขวัญ ฯ  
๏ อวาป๎ย นารีรัต๎นํ ตุ ปุณ๎ยโศ๎ลโกปิ ปาร๎ถิวห์
๏ แต่วันบุญโศลกเจ้า ปัถพี
ได้รัตนนารี ยิ่งแก้ว
เรเม สห ตยา ราชัน์ ศจ๎เยว พลว๎ฤต๎รหา
ปานศักร์กับศจี สมคู่ กันนา
จิตบ่หมองหม่นแผ้ว ผ่องเพี้ยงจันทรา
อตีว มุทิตา ราชา ภ๎ราชมาโนงศุมาน์ อิว
๏ มุทิตาแสงจับไท้ ภูธร
ผ่องดั่งแสงทินกร อคร้าว
อรัญ์ชยัต์ ป๎รชา วีโร ธร๎เมณ ปริปาลยัน์
พระผดุงประชากร ธรรมฐิต เที่ยงแฮ
แสนสนุกทั่วด้าว แด่นนั้นเนาศานต์
อีเช จาป๎ยัศ๎วเมเธน ยยาติร์ อิว นาหุษห์
๏ งานอัศวเมธไซ้ร ราชา ประพฤติแฮ
อย่างยยาตินา หุษไท้
อัน๎ไยศ๎จ พหุภิร์ ธีมาน์ ก๎รตุภิศ๎จาป์ตทัก์ษิไณห์
อีกกอบกิจบูชา มงคลเลิศ ปวงเฮย
ทวยทวิชทั่วได้ รับพร้อมทักษิณา
ปุนัศ๎จ รมณีเยษุ วเนษูปวเนษุ จ
๏ ทุกทิวารัชนิล้วน รมณี
สราญรื่นในสวนศรี ใหญ่กว้าง
ทมยัน์ต๎ยา สห นโล วิชหารามโรปมห์
ด้วยทมะยันตี กลอยจิต พระเอย
สุขเสน่ห์แนบข้าง สุขแม้นอมรา
ชนยามาส จ นโล ทมยัน์ต๎ มหามนห์
๏ ไป่ช้านลราชเจ้า มีบุตร์
ด้วยอนงค์ปิยนุช นิ่มเนื้อ
อิน์ท๎รเสนํ สุตํ จาปิ อิน์ท๎รเสนาง จ กัน๎ยกาม์
คืออินทระเสนสุต กุมารรัตน์
อินทระเสนาเชื้อ ชาติแก้วกันยา
เอวํ ส ยชมานัศ๎จ วิหรํศ๎จ นราธิปห์
๏ พระนราธิปไท้ เธอหรรษ์
เนืองนิตย์ยัญญะกรรม์ เกรอกกลุ้ม
รรัก์ษ วสุสัม์ปูร๎ณาง วสุธาง วสุธาธิปห์ ฯ
สมบูรณ์สุขแสนสรรพ์ ทรัพย์มาก
พสุธาธิปคุ้ม ครอบพื้นพสุธาร ฯ

๏ เรื่องพระนลสรรคที่ ๕ ดังนี้ ฯ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ