สรรคที่ ๑๐

นล อุวาจ ๏ ภูบาลสดับถ้อย จึงตรัสตอบนุชน้อย
นิ่มเนื้อเสนหา ฯ  
๏ ยถา ราช๎ยํ ตว ปิตุส๎ ตถา มม น สํศยห์
๏ พระบิดาทรงราชย์เรื้อง มหาศาล
ก่อนนี้พี่มั่งมี เท่าไท้
น ตุ ตัต๎ร คมิษ๎ยามิ วิศมัส๎ถห์ กถัญ์จน
ถึงยามพี่กันดาร ทรัพย์หมด
พี่จะพึ่งเธอไซ้ร ไป่หวัง
กถํ สัม๎ฤท์โธ คัต๎วาหํ ตว หร๎ษวิวร๎ธนห์
๏ ครั้งก่อนอวดฤทธิ์ล้ำ มหิบาล อื่นแม่
เพื่อเพิ่มพูลหรรษา แห่งเจ้า
ปริจ๎ยุโต คมิษ๎ยามิ ตว โศกวิวร๎ธนห์ ฯ
ครั้งนี้จะไปปาน ยาจก แม่ฮือ
จักเพิ่มพูลโศกเศร้า แห่งสู ฯ
๏ อิติ พ๎รุวัน์ นโล ราชา ทมยัน์ตีม์ ปุนห์ ปุนห์
๏ ภูธรนลราชเจ้า เห็นนางบ่สร่างเศร้า
ตรัสซ้ำหลายหน
สาน์ต๎วยามาส กัล๎ยาณึ วาสโสร๎ท์เธน สํว๎ฤตาม์
๏ ปลอบนฤมลละห้อย มีแต่ผ้าห่มน้อย
หนึ่งนั้นคลุมองค์ เจ้าเอย  
ตาว์ เอกวัส๎ต๎รสํวีตาว์ อฏมานาว์ อิตัส๎ ตตห์
๏ ผ้าทรงผืนหนึ่งไซ้ร ปรกนางกับราชไท้
สู่ด้าวพนสถาน  
ก๎ษุต์ปิปาสาปริศ์ราน์เตา สภาง กาญ์จิท์ อุเปยตุห์ ฯ
๏ อดอาหารเหนื่อยล้า เคราะห์ดีพอถับหน้า
ทับน้อยในดง นั้นแล ฯ  

๏ ตาง สภาม์ อุปสัม์ป๎ราป๎ย

๏ ปางเมื่อองค์สองกษัตรา มาถึงซึ่งกระท่อมไซ้ร จึ่งภูวนัยนฤรัตน์ ผู้ปิ่นนิษัธนคร ชวนบังอรมหิษี ไวทรรภียอดเสนหา มาแม่มาเชิญแม่นั่ง ดินนี้แลเปนตั่งแห่งโฉมฉาย ผ้าจะปรกกายฤๅก็ขาด เครื่องปูลาดบ่มิได้มี อันอินทรีย์แห่งเธอทั้งสอง หม่นหมองด้วยโคลนและฝุ่น สุนทรราชนารี ทมยันตีเธอเมื่อยขบ ซบองค์ลงด้วยความอ่อน นางก็นอนหลับกับธรณี ทมยันตีนารีรัตน์ เหนื่อยถนัดนางจึ่งนิทรา โอ้อนิจจาน่าสงสาร นิ่มนงคราญสุกุมารชาติ ทั้งบ่เคยขาดการกุศล มาต้องทนทุกข์แสนสาหัส ๏ นโล ราชา ๏ ฝ่ายจอมกษัตร์นลบพิตร์ ยามมิ่งมิตร์เสนหา สนิทนิทราอยู่แล้วนั้น ราชันเธอบ่มินอน เหตุด้วยภูธรหวลคำนึง รำพึงด้วยพระทรวงโศก วิโยคยากจากบุเรศร์ จากนิเวศน์วังหลวง จากปวงชนผู้ชอบพระไทย มาเดินไพรทุเรศระอา ว้าเหว่จิตอ้างว้าง อยู่ในกลางป่าสงัด ๏ เปรก๎ษย จิน์ตาม์ อุเปยิวาน์ ๏ จอมนิษัธเปล่าหฤทัย จึ่งตรึกไตรวินิจอยู่ ดังนี้ ฯ

กึ นุ เม ส๎ยาท์ อิทํ ก๎ฤต๎วา  
๏ แม้กูทำกิจนั้น เกิดผล ดังฤๅ
กึ นุ เม ส๎ยาท์ อกุร๎วตห์  
ฤๅบ่ทำจักมี เหตุข้อง
กึ นุ เม มรณํ เศ๎รยห์  
แม้กูนิวายชนม์ จะสดวก ดีฤๅ
ปริต๎ยาค ชนัส๎ย วา  
ฤๅจะควรจากน้อง มิ่งขวัญ
มาม์ อิยํ ห๎ยนุรัก์ไตว  
๏ แจ่มจันทร์จงรักแท้ แด่กู
ทุห์ขัม์ป๎ราป์โนติ มัต์ก๎ฤเต  
หล่อนจึ่งต้องทนทุกข์ เทวศร้าว
มัท์วิหีนา ต๎วิยํ คัจ์เฉต์  
กูห่างเผื่อโฉมตรู จะกลับ
กทาจิต์ ส๎วชนัม์ ป๎รติ  
สู่นิเวศน์วังท้าว บิตุรงค์ ฯ
มยิ นิห์สํศยํ ทุห์ขํ อิยัม์ ป๎ราป์ส๎ยัต๎ยนุวร๎ตา
๏ แม้อนงค์จะติดต้อย ตามไป อีกแฮ
ไหนจะรอดทุกข์ทวี รอบข้าง
อุต์สร๎เค สํศยห์ ส๎ยาต์ ตุ วิน์เทตาปิ สุขํ ก๎วจิต์ ฯ
๏ แม้แม่แยกครรไล ต่างหาก กูนา
เผื่อจะมีสุขบ้าง กระมัง

๏ ส วินิศ๎จิต๎ย พหุธา วิจาร๎ย ปุนห์ ปุนห์ ๏ พระราชานั่งวินิจ ในดวงจิตเปนนาน ย้อนวิจารย์อีกเล่า เฝ้าไตร่ตรองเปนหลายหน แน่ฮือ ๏ อุต์สร๎คัม์ มัน๎ยเต เศ๎รโย ทมยัน์ต๎ยา นราธิปห์ ๏ พระภูวดลงวยงง จึ่งตกลงเห็นผิด คิดจะทิ้งทมยันตี ดีกว่าคงอยู่ด้วยกัน แน่นอ ฯ

๏ น ไจศา เตชสา ศัก๎ยา ไกศ๎จิท์ ธร๎ษยิตุม์ ปถิ  
๏ อันนางประกอบด้วย ดียง
ยงดั่งเกราะกันองค์ เอกแก้ว
ยศัส๎วินี มหาภาคา มัท์ภัก์เตยํ ปติว๎รตา
แก้วเอยอ่ายศทรง ศรีรักษ์
รักษ์ติดดวงจิตแล้ว แน่นแฟ้นฤๅจาง ฯ

๏ เอวํ ตัส๎ย ตทา พุท์ธิร์ ทมยัน์ต๎ยาง น๎วร๎ตต ๏ พระพลางคิดเช่นนี้ ด้วยฤดีเคลิบเคลิ้มหลง ถึงอนงค์ทมยันตี มหิษีผู้ทรามสวาท ๏ กลินา ทุษ๎ฏภาเวน ทมยัน์ต๎ยา วิสร๎ชเน ๏ ด้วยอำนาจท้าวกลี ผู้มีอานุภาพร้าย กลายบันดาลดลใจ ให้เธอจำนงทิ้งเมียขวัญ ๏ โสวัส๎ต๎รตาม์ อาต๎มนัศ๎จ ตัส๎ยัศ๎จาเป๎ยกวัส๎ต๎รตาม์ ๏ อันพระองค์เองไซ้ร ไร้ผ้าทรงปรกกาย ฝ่ายโฉมฉายมหิษี ฤๅก็มีผืนเดียวปิด ๏ จิน์ตยิต๎วาภ๎ยคาท์ ราชา วัส๎ต๎ราท์ธัส๎ยาวกร๎ตนัม์ ๏ คิดเช่นนั้นแล้วไส้ร จึ่งไปใกล้อนงค์น้อง ปองจะปันผ้าห่ม แห่งทรามชมผืนเดียวนั้น ๏ กถํ วาโส วิกร๎เตยํ น จ พุเธ๎ยต เม ป๎ริยา ๏ ราชันนึกในพระไทย ทำฉันใดจะปันผ้า โดยชายายอดรัก บ่มิต้องพักรู้สึกตน ๏ วิจิน์ไต๎ยวํ นโล ราชา สภาม์ ปร๎ยจรัต์ ตทา ๏ องค์พระนลท่านไท้ จินไตยพลางทางเดินด้อม ในทับกระท่อมดูที ผิวะจะมีเครื่องมือใช้ ๏ ปริธาวัน์ อถ นล อิตัศ๎เจตัศ๎จ ภารต ๏ ปางนั้นไซ้รนะภารต พระนลลดเลี้ยวมอง หาสิ่งปองปราถนา เพื่อตัดผ้าแห่งนฤมล ๏ อสสาท สโภท์เทโศ วิโกศํ ขัฑ๎คัม์ อุต์ตมัม์ ๏ เที่ยวค้นในทับนั้น มิช้าพลันพบดาบ อันคมปลาบเหล็กดี แต่จะมีฝักนั้นก็หามิได้ ๏ เตนาร๎ท์ธํ วาสสัศ๎ จิต์ต๎วา นิวัส๎ย จ ปรัน์ตปห์ ๏ ท้าวไทเธอเอาดาบนั้น ฟันผ้าห่มเปนสองท่อน ภูธรห่มภาคหนึ่ง ซึ่งพอปรกปิดพระกาย ๏ สุป์ตาม์ อุต์ส๎ฤช๎ย ไวทร๎ภีม์ ป๎ราท๎รวัท์ คตเจตนห์ ๏ เห็นโฉมฉายไวทรรภี หลับสนิทดีอยู่ไส้ร จึ่งท้าวไทผู้ใจหลง หนีจากองค์อรรคชายา ผู้เปนแก้วแววตา นั้นแล ฯ

๏ ตโต นิว๎ฤต์ตห๎ฤทยห์ ปุนร์ อาคัม๎ย ตาง สภาม์

๏ ราชาแม้เคลิ้มจิต หวลคิดถึงนิ่มเนื้อ อยากใคร่เห็นอีกเทื้อ กลับเข้าในทับ นั่นนา

ทมยันตึ ตทา ท๎ฤษ๎ฏ๎วา รุโรท นิษธาธิปห์ ฯ

๏ พิศงามสรรพสมรศรี ทมยันตีนิ่มน้อง จอมนิษัธรํ่าร้อง โรทไห้หวลครวญ ดังนี้ ฯ

๏ ยาง น วายุร์ น จาทิต๎ยห์ ปุรา ปัศ๎ยติ เม ป๎ริยัม์
๏ โฉมนวลนาเรศร์แก้ว กลอยใจ พี่อา
ลมแดดบ่เคยราญ นิ่มน้อง
เสยัม์ อัท๎ย สภามัเธ๎ย เศเต ภูมาว์ อนาถวัต์
จำนอนอยู่กลางไพร ดินต่าง เตียงแฮ
โอ้อนาถคลาศห้อง ห่างผัว
อิยํ วัส๎ต๎ราวกร๎เตน สํวีตา จารุหาสินี
๏ ตัวมีผ้าห่มหุ้ม เพียงกึ่ง เดียวนอ
แม่สิเคยยิ้มหัว ห่างเศร้า
อุน์มัต์เตว วราโรหา กถัม์ พุท์ธ๎วา ภวิษ๎ยติ
มาทุกข์แทบจะถึง เสียสติ เจียวแม่
ยามตื่นขึ้นแล้วเจ้า จักหมอง
กถัม์ เอกา สตี ไภมี มยา วิรหิตา ศุภา
๏ อาน้องแต่บัดนี้ จำอยู่ เดียวนา
ผัวสิทอดทิ้งไป ดุจแกล้ง
จริษ๎ยติ วเน โฆเร ม๎ฤคว๎ยาลนิเษวิเต
เดินทางหว่างไพรผลู พาลมฤค มากแฮ
จักตระหนักอกแห้ง เหี่ยวใจ
อาทิต๎ยา วสโว รุท๎รา อัศ๎วิเนา สมรุท์คเณา
๏ อ้าไท้อาทิตย์ทั้ง วสุยง ยศแฮ
รุทระแลอัศวิน แกว่นกล้า
รัก์ษัน์ตุ ต๎วาง มหาภาเค ธร๎เมณาสิ สมาว๎ฤตา ฯ
ทวยเทพประเสริฐทรง โลกรัก ษาแม่
ธรรมะอันหล่อนค้า ช่วยถนอม ฯ

๏ เอวัม์ อุก์ต๎วา ป๎ริยาม์ ภาร๎ยาง รูเปณาป๎รติมาม์ ภุวิ ๏ จอมกษัตร์ตรัสเช่นนั้น แด่แจ่มจันทร์ผู้ภรรยา อันหารูปนางใด ไม่เทียมเท่าในแดนดิน ๏ กลินาปห๎ฤตัช๎ญาโน นลห์ปราติษ๎ฐัท์ อุท๎ยตห์ ๏ แต่ภูมินทร์นลราช กลีผีกาจเข้าดลใจ จนคลั่งไคล้เวียนวิง ธจึ่งทอดทิ้งชายา ฯ

คัต๎วา คัต๎วา นเล ราชา  
๏ ราชาไปพ้นกลบ เวียนวน กลับแฮ
ปุนร์ เอติ สภาม์ มุหุห์  
วนกลับดูนฤมล อีกเทื้อ
อาก๎ฤษ๎ยมาณห์ กลินา  
เทื้อใดกลีดล ใจหาก ไปนา
เสาห๎ฤเทนาวก๎ฤษ๎ยเต  
หากรักชักดุจเชื้อ ท่านไท้ คืนคง ฯ

๏ ท๎วิเธว ห๎ฤทยํ ตัส๎ย ทุห์ขิตัส๎ยาภวัต์ ตทา ๏ งวยงงเพื่อทุกข์ใหญ่ ปั่นป่วนไปบ่มิหยุดหย่อน อกภูธรราวกับแยก แตกเปนสองภาคแพร่ง ๏ โทเลว มุหุร์ อายาติ ยาติ ไจว สภาม์ ป๎รติ ๏ แกว่งไกวอยู่เช่นชิงช้า พาให้จรจากทับ แล้วหวลกลับคืนไป เปนได้หลายหนฉนี้ ฯ

๏ อวก๎ฤษ๎ฏัส๎ ตุ กลินา  
๏ กลีผีร้ายคร่าห์ พระนล ท่านนา
โมหิตห์ ป๎ราท๎รวัน์ นลห์  
นลราชโมหะดล จึ่งลี้
สุป์ตาม์ อุต๎ส๎ฤช๎ย ตาม์ ภาร๎ยาง  
ลี้จากภริยายล ยังหลับ อยู่แม่
วิลัป๎ย กรุณัม์ พหุ  
หลับแต่ทุกข์จ่อจี้ นาฎน้อยครวญคราง
นัษ๎ฏาต๎มา กลินา ส๎ฤษ๎ฏัส๎  
๏ ปางนั้นกะลิร้าย จูงใจ พระเอย
ตัต์ ตัท์ วิคณยัน์ น๎ฤปห์  
ใจกลับหวลคนึงใน ละห้อย
ชคาไมกาง วเน ศูณ๎เย  
ละห้อยจู่เข้าไพร ไกลจาก ทับแฮ
ภาร๎ยาม์ อุต์ส๎ฤช๎ย ทุห์ขิตห์ ฯ  
จากอนุชแน่งน้อย นึกเศร้าทรวงศัลย์ ฯ

๏ เรื่องพระนลสรรคที่ ๑๐ ดังนี้ ฯ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ