คำนำของผู้จัดพิมพ์

หนังสือชุด ผสมผสาน คือพระนิพนธ์ของกรมหมื่นพิทยาลงกรณ (น.ม.ส.) สำนักพิมพ์บำรุงสาส์น ได้รับอนุญาตจากท่านเจ้าของลิขสิทธิ์ให้จัดพิมพ์ออกเผยแพร่ทั้งหมดรวม ๓ เล่มด้วยกัน คือเล่ม ๑ เล่ม ๒ และ เล่ม ๓ เป็นพระนิพนธ์เบ็ดเตล็ดต่าง ๆ ที่ทรงนิพนธ์ลงเป็นประจำในหนังสือพิมพ์ประมวญมารค และประมวญวัน เป็นเวลาประมาณ ๑๐ ปี มีเรื่องที่เป็นสาระน่ารู้น่าศึกษามาก ในสมัยที่นำลงในหนังสือพิมพ์ประมวญวันนั้น เป็นที่รู้กันโดยทั่ว ๆ ไปว่า ในหน้า ๕ ของหนังสือพิมพ์ นักอ่านจะเว้นการอ่านเสียไม่ได้เลย เพราะเป็นเรื่องที่พระองค์ท่านทรงนิพนธ์ไว้

กรมหมื่นพิทยาลงกรณ เป็นทั้งกวีและนักประพันธ์เอกของไทย ทรงใช้นามปากกาว่า น.ม.ส. พระนามเดิมคือ พระองค์เจ้ารัชนีแจ่มจรัส เสด็จไปศึกษาวิชา ณ ประเทศอังกฤษ ในสมัยรัชกาลที่ ๕ ในขณะศึกษาปรากฏว่าทรงเชี่ยวชาญในอักษรศาสตร์เป็นอันมาก เมื่อเสด็จกลับถึงเมืองไทยแล้ว พระนิพนธ์เรื่องแรกที่ทรงเขียนลงในหนังสือวชิรญาณคือ เรื่องของนักเรียนเมืองอังกฤษ ทรงเล่าถึงประวัติการศึกษาของพระองค์ในเมืองอังกฤษ, การเล่าเรียนในมหาวิทยาลัย การเดินทาง และชีวิตทั่ว ๆ ไปของนักเรียนเมืองอังกฤษ อ่านได้เพลิดเพลิน และมีประโยชน์ เป็นที่สนใจในวงการของนักอ่านในสมัยนั้น

ในลำดับต่อ ๆ มาพระองค์ก็ได้รับผลสำเร็จในงานประพันธ์อีกมากเรื่อง มีทั้งกาพย์กลอนและร้อยแก้ว, ผสมผสานชุดนี้ ก็นับเป็นผลงานที่ดีเด่นอีกชุดหนึ่งในประเภทความเรียงร้อยแก้ว ซึ่งผู้สนใจในการประพันธ์จะควรอ่านให้ได้ เพราะสำนวนของ น.ม.ส. ชาวไทยเรายกให้เป็นสำนวนชั้นครู คือ สำนวนที่มีเสน่ห์ มีรสอันตรึงใจ เต็มไปด้วยโวหารคมคายไพเราะ และแทรกสาระข้อสังเกตเรื่องที่คนเรามักจะมองเลยไปหรือไม่ทันสังเกตนั้นมาให้ผู้อ่านได้รู้ได้เห็นไว้ในเรื่องด้วย

สำนักพิมพ์บำรุงสาส์น