บทที่ ๓๓

สมันกลับมาทูลมะดีหวี

ต่อบทร้อง “ทูลแจ้งกิจจาทันใด” หน้า ๖๒

มะดีหวี เอ็งเห็นเอ็งไปเอ็งหรือถามใคร บอกไปตามจริงอย่าโกหก
สมัน พิจ้ะข้าขอรับ กระหม่อมฉันกราบทูลตามจริง ทีแรกหม่อมฉันเห็นเอง ที่พักอิเหนานั้นเงียบ หม่อมฉันก็นึกว่าคงปะธม เอ ทีหลังมีความคิดมาว่า ไม่ได้ปะธมเหมือนกะนึก จะเอาอะไรเป็นพยาน การเพ็ดการทูลจะทำเล่นง่ายง่ายได้หรือ ทีนั้นก็ตรองการว่าจะทำอย่างไรดี จึงจะได้มีทางพยานให้ปรากฎ ว่าอิเหนาจะปะธมหรือเสด็จไปข้างไหน ครั้นจะกรากเข้าไปหรือก็_
มะดีหวี เฮ้ยเอาแต่ใจความเถอะวะ กูถามว่ามึงเห็นเองหรือใครบอก ว่าอิเหนานอนเงียบ แลจรกาเล่นหัวกันอึงอยู่
สมัน พิจ้ะค่ะ พิจ้ะค่ะใจความ กะนั้นที่ข้อรับสั่งว่าเห็นเองหรือข้อนี้ เดิมหม่อมฉันเดินไป หมายจะไปตามรับสั่งใช้ไปที่ค่ายอิเหนา หมายว่าจะรีบไปให้ถึงเร็ว มันยิ่งเห็นช้า ยิ่งสาวตีนไปมันยิ่งล้า
มะดีหวี ฮะ กูถามว่ามึงเห็นแก่ตาหรือ
สมัน พิจ้ะค่ะ ยังไปไม่ถึง ปะเดี๋ยวก็จะถึง ที่ทูลนี้ยังเป็นกลางทาง จับความ กะหม่อมฉันก็เดินไปสักครู่หนึ่งใหญ่ใหญ่ วิ่งเต็มเหนื่อยทีเดียวเกือบจะขาดใจ ต้องนั่งลงหอบหายใจอยู่กลางทาง
มะดีหวี กูถามว่าทำไมมึงถึงรู้ว่าเขานอนต่างหาก รำคาญใจนัก อ้ายคนพูดมาก
สมัน พิจ้ะค่ะ ทูลอยู่เดี๋ยวนี้ ว่าหม่อมฉันทำยังไงถึงได้รู้ว่าปะธมหลับ หม่อมฉันนั่งหยุดหายเหนื่อยอยู่ครู่หนึ่ง ก็ลุกขึ้นจะไปอิก พอลุกขึ้นก็หน้ามืด
มะดีหวี เฮ้ยพูดแต่คำเดียวว่าเห็นเองหรือถามใค จึงรู้ว่าเขานอนหลับ
สมัน ถ้ายังงั้นก็ต้องปด ทูลจริงไม่ได้ เพราะหม่อมฉันไม่ได้เห็นเอง แลไม่ได้ถามใค จะกราบทูลยังไง ถึงจะทูลก็ไม่มีประโยชน์อะไร เป็นแต่รับสั่งให้ว่าก็ว่าไป ยังงี้กับจะไม่ว่าจะผิดอะไร เพราะทรงทราบอยู่แล้ว
มะดีหวี อ้ายนี่เห็นจะบ้า ไม่ได้การแน่ละ
สมัน หามิได้ ด้วยกระหม่อมฉันไม่ได้เห็นเอง ไม่ได้ถามใคร จะกราบทูลว่ายังงั้นอย่างไรได้ หม่อมฉัน_
มะดีหวี ก็ทำไมมึงถึงว่าเขานอนเงียบล่ะ
สมัน นั่นนั่น ที่หม่อมฉันจะเล่าถวายรับสั่งห้ามเสีย หม่อมฉันไปพอถึงค่าย_
มะดีหวี ตัดเสียทีเถอะวะไอ้ไปน่ะ
สมัน พิจ้ะค่ะ ถึง ถึงก็เห็นเงียบ หม่อมฉันตรงเข้าไป
มะดีหวี เอาอิกละอ้ายนี่
สมัน พิจ้ะค่ะไม่ใช่ หม่อมฉันตรงเข้าไป เขาก็ห้ามว่าปะธมอยู่ เข้าไปไม่ได้ หม่อมฉันจึงทราบ
มะดีหวี เท่านั้นเถอะ เองดีเกนที่ข้าจะต้องซักไซ้ต่อไป เปลืองเวลา แฮ้บาหยันเห็นยังไงใจเจ้า จรกาทำยังงี้ก็ทำได้ อนิจา อนิจา
บาหยัน เพคะนะกะนะกะหม่อม หม่อมฉันนี่กลัวก็เหลือกลัว แต่ความกลัวไม่อาจจะล้างความคิด ที่จะมีผิดถึงตัว
มะดีหวี ความคิดอะไรที่กล้าคิด จนรู้ว่าผิดแล้วยังไม่กลัว
บาหยัน เพคะนะกะนะกะหม่อม คิดจะผิดก็เพราะคิดถึงผิด ผิดที่ไม่รู้จะทำยังไง คำบุราณว่าไว้ได้ฟังมา ก็ฟังไปปะเดี๋ยว จำใจพูดเล่นปะเดี๋ยวหนึ่ง หม่อมฉันพึ่งเห็นจริงเข้าไปในหัวใจคราวนี้ คำที่เขาว่าปลูกเรือนผิดคิดจนเรือนทะลาย มีพันนี้ผิดคิดจนตัวตาย
ปะเสหรัน แม่บาหยันอย่าเพ่อเพ้อเจ้อไปให้มากนักเลยหล่อน ไอ้หนังสือทิ้งยังงี้ ใครจะกล้าว่าให้แน่ว่าเป็นใคร มันเป็นของที่เขาทำเพื่อจะให้คนเห็นสงสัยกันเท่านั้น ไม่ได้ประสงค์อะไร จะมาเอาเป็นอารมณ์ ว่าคนนี้แหละคนนั้นละ มันก็อ้ายเรื่องสงสัย สมความคิดคนที่ทิ้งทั้งนั้นแหละ มันไม่เป็นเรื่องดอกหล่อน จำไม่ได้หรือคำพระอาจารย์ใบรอนท่านว่า “ว่าความกินแหนงสงสัยน่ะมันเหมือนกับเกราะที่หนักนัก ผู้ใส่ต้องทนความหนักลำบากมากกว่าได้ความป้องกัน” จริงนะหล่อนใครจะทิ้งก็ชั่ง เราไม่ถือไม่เอาใจใส่ละก็เปล่าไปทั้งนั้น
มะดีหวี จนออกแดงยังงี้ละแม่นักปราชญ์ยังไม่สงสัย ยังก็แต่มาแลบลิ้นกินเข้าไป
ส้าเหง็ด แม่ปะเสหรันหล่อนเป็นคนสาสนาพระศรีอาริย์ หล่อนสำเร็จคอยท่าพระจะมาตรัส หล่อนจึงเป็นสัตว์ไม่มีรำคาญ
ปะลาหงัน จริงนะ ฉันเคยช่วยนึกเอาใจช่วย ว่าขอให้เป็นขนุน ถึงนอกจะไม่ใสก็ในมีราคา เอาสิคราวนี้มาแตกออกให้เหม็นเหียน ราวกะทุเรียนปลาร้า
มลาหรอ ยังไงล่ะเจ้าคะคุณท้าว ผู้หญิงหรือมิใช่
ท้าวอิ่ม (นิ่ง)
ยาหยา แม่มลาหรอนี่ไปต่อว่าท่านทำไม
ปะหนัน ฉันก็อยากรู้เหมือนกันและหล่อน ว่านี่ผู้หญิงหรือมิใช่
ท้าวอิ่ม โอ นางเหล่านี้มาล้อใคฮะ
มลาหรอ อีฉันไม่ได้ล้อท่าน อีฉันถามท่านจริงจริง
ท้าวอิ่ม เออพวกเจ้าละ นางตัวดี ไปไหนก็เที่ยวแต่กรอ กรอกันไป อยู่คนเดียวก็ไม่ได้ละ มันไม่สบาย มันไม่หาย พอออกจากไอ้นั่นเล่นไพ่ละ นั่งทิ้งดังแฉะแฉะ การงานอะไรก็ไม่ได้ อาไรนี่ มีอย่างหรือ มาตามเสด็จเร็ดทุ่ง (แลไปเห็นนางกำนัลสองคนสามคนพูดกระซิบกัน) นั่นกระซิบอะไรกันล่ะ พาวพาว จะมานั่งนินทาข้าทำไม้ ข้าผิดร้ายอะไรก็ไปฟ้องร้องเอาเถิดซิ อ้าวยังจะ_
ท้าวเปลี่ยน คุณ อย่าให้มันเลอะเทอะกันไปเลย
ท้าวอิ่ม ฮ้าย อีฉันเลอะเทอะอะไรนี่หนา ก็เมื่อมันว่าฉันอยู่เดี๋ยวนี้นี่ ตาคุณบอดหรือ คุณถึงไม่เห็น
ท้าวเปลี่ยน มิได้ดอกคุณ ฉันห้ามว่าอย่าอึงไป ท่านรับสั่งรับเสียอยู่
ท้าวอิ่ม คุณเข้ากับอีเหล่านี้ก็แล้วไปน่ะซิ (ลุกขึ้นเดินบ่นไป แล้วไปนั่งลงเสียให้ห่าง) อาไร มีอย่างหรือ มาตามเสด็จเร็ดทุ่ง มีแต่ลอยหน้า สบ๊ายสบาย นั่งไหนกระซิบกันพาวพาว เมื่อแต่ก่อนนี้น่ะเป็นไรล่ะ นี่เมื่อไหร่จะกลับกันหือ มีแต่ทูลเลอะเทอะกันอยู่ยังงี้ จนจะค่ำจะมืดแล้ว (ตะโกนเรียกท้าวเปลี่ยน) คุณ คุณ นี่ไปสั่งไปเสียเขาแล้วหรือ เย็นแล้วนะ เย็นแล้ว
ท้าวเปลี่ยน จ๊า ฉันสั่งเขาแล้ว
บาหยัน นั่นคุณท้าวอึงอะไรอิกล่ะ
มลาหรอ อีฉันต่อว่า ท่านพาลโกรธอีฉันเจ้าค่ะ
บาหยัน ฮุ้ย ชั่งท่านเถอะ เจ้าละก็อยากไปยั่ว ว่าแต่ฉันและหล่อน แม่ปะลา
  หงัน ครั้งนี้สิ้นคิดจริงจริง จะหนีพ้นความคับแค้นได้ก็แต่ผูกคอตาย
ปะเสหรัน แม่บาหยันเอ๋ย อะไรล่ะ ฉันรำคาญนัก ทำไมน่ะ จะมาคับแค้นจนถึงตาย ทำอวดฉลาดคาดตัวดีกว่าเจ้า แก้วในดวงพระเนตรของท่าน ท่านไม่ทรงคิดจนสุดพระปัญญาท่านก็หาจัดหาทำไม่ดอกหล่อนเอ๊ย ถึงจะเป็นไม้เว็จไม้ฐาน ถ้าเอามาแกะเป็นพระหล่อนจะไม่ไหว้หรือ พูดดีดีนิกลับโกรธ ถึงหล่อนจะโกรธก็คงโกรธได้แต่เดี๋ยวนี้ คอยดูสักหน่อยก็จะชมป้อ ว่าแม่ปะเสหรันหล่อนดี
บาหยัน อุ๊ย ดีเรื่องอื่นฉันเห็นจะดีด้วยได้ แต่ดีอย่างงี้ร้อยชาติก็ไม่ยอมได้ แก้วในลูกตา ท่านจะควักของฉันไปให้นกให้กา ยังจะให้กลับชมว่าดี ตายแน่แน่ ดียังงี้
มะดีหวี ข้าเอง ข้าไม่เข้าใครออกใคร เมื่อยังไม่รู้ไม่เห็นก็พอนิ่งได้ ครั้นมาได้ยินด้วยหู เห็นด้วยลูกตา ว่ามันไม่ใช่จรกา มันอีกา ดำทั้งนอกดำทั้งใน หยาบคายร้ายกาจเสียกว่าอีกาไป ยังงี้อกนางบาหยันมันจะไม่แตกยังไงได้ จริงนะ ปะเสหรัน เจ้าว่าก็เป็นธรรม แต่เวลานี้ข้าต้องยอมเป็นสัตว์มีกรรม ไอ้เรื่องนี้เจ้าดีกว่าบาหยันจริงจริง เพราะเจ้ารู้หน้ารู้หลัง จึงรู้จักนั่งนิ่ง
บาหยัน เพคะนะกะนะกะหม่อม หม่อมฉันแล้วให้ลงพระอาญา ถ้าดียังงี้ขึ้นมาเมื่อไรอย่าทรงเอาไว้ เอาไปฆ่าเสียเถอะนะกะนะกะหม่อม
มะดีหวี ฮือ พูดมาพูดไป มันก็มีแต่จะทำความคิดให้ผิดมากไป หยุดเสียที ไว้กาลน่ากาลหลัง ปะเสหรัน เจ้าเป็นคนเจ้าปัญญา ข้าวานหน่อย วานคิดว่าไอ้การเดี๋ยวนี้ ว่าระเด่นมนตรีหรือจรกา
ปะเสหรัน หม่อมฉันว่าแล้วว่าคิดไม่ได้ เพราะเป็นบัตรสนเท่ห์เขาทำจะให้สงสัย
มะดีหวี ยังงั้นเจ้าสงสัยหรือเปล่าว่าเป็นจรกา
ปะเสหรัน สงสัยตะพายบาปเขาย่อมว่า
มะดีหวี เองสบถได้หรือว่าไม่ใช่จรกา
ปะเสหรัน หม่อมฉันไม่รู้จะเอาอะไรมาว่า
มะดีหวี จริงละ จริงละ มันไม่ใช่เป็นจรกา เพราะความคิดยังงี้ ความคิดคนดีหรือคนบ้า ทั้งนั้นทั้งนี้ก็เพราะเป็นขี้ข้า พูดมากป่วยการมาไป ไปมัวฟังเทศน์นางปะเสหรันจนตวันลงไรไร

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ