- เมษายน
- พฤษภาคม
- มิถุนายน
- วันที่ ๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๑๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๑๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๑๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๑๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๒๐ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- —ตัวอย่างคำใช้วรรณยุต ของมหาฉ่ำ
- —(คำที่ใช้ “ห” นำ) ของมหาฉ่ำถวาย
- วันที่ ๒๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- กรกฎาคม
- สิงหาคม
- กันยายน
- ตุลาคม
- พฤศจิกายน
- ธันวาคม
- มกราคม
- กุมภาพันธ์
- วันที่ ๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๑๐ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๑๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๑๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- —คำแถลงการของพุทธมามกสมาคม
- —คำกราบทูลสมเด็จพระสังฆราชเจ้า
- —พระดำรัสตอบของสมเด็จพระสังฆราชเจ้า
- —ทะเบียนสมาคม
- —ข้อบังคับของพุทธมามกสมาคม
- —รายนามผู้เริ่มตั้งพุทธมามกสมาคม
- วันที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- มีนาคม
- วันที่ ๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ น (๒)
- วันที่ ๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๘ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๑๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๑๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๒๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๒๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๒๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๒๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ น
- วันที่ ๓๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
- วันที่ ๓๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร (๒)
วันที่ ๒๕ เมษายน พ.ศ. ๒๔๗๕ ดร
วังวรดิศ
วันที่ ๒๕ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๗๕
ทูล สมเด็จกรมพระนริศ ฯ
เรื่อง เรือกิ่ง หม่อมฉันได้พิจารณาดูในบทเห่เรือของเจ้าฟ้ากุ้ง กำหนดเรือกระบวรแห่เสด็จเปน ๓ จำพวก คือ
๑. เรือต้น เปนเรือกิ่งออกชื่อไว้ ๔ ลำ คือ เรือครุฑ ๑ เรือหงส์ ๑ เรือศรีสมรรถชัย ๑ เรือไกรสรมุข ๑ ข้อนี้พึงเห็นว่าเรือกิ่งนั้น มิใช่แต่เรือจำหลักลายเปนหัวเหรามีหงอน เพราะนับเรือครุฑ เรือหงส์ อยู่ในพวกเรือกิ่งเหมือนกัน
๒. เรือชัย มีกระทุงเส้า ตรงกับเรือดั้งที่แห่นำเสด็จนั่นเอง แต่ในครั้งนั้นจะเปนเรือเขียนทองลายเหรามีหงอน เหมือนกับเรือชัยเหินหาว หลาวทอง ทุกวันนี้ทั้งหมดหรืออย่างไร
๓. เรือเหล่าแสนยากร เปนเรือรูปสัตว์ ระบุชื่อไว้ว่า
ราชสีห์ (ใหญ่) | สมุหนายก |
คชสีห์ (ใหญ่) | สมุหพระกลาโหม |
ราชสีห์ (น้อย) | พระยามหาอำมาตย์ |
คชสีห์ (น้อย) | พระยาธรรมไตรโลก |
ม้า | พระยาราชนกุล |
สิงห์ | ตรงตราตำแหน่งยมราช (แต่ทำไมเกณฑ์เอาไปตามเสด็จพระบาท ไม่อยู่เฝ้าพระนคร สงสัยอยู่) |
นาค | ตรงตราตำแหน่ง-พลเทพ |
มังกร | สำหรับตำแหน่งไหนยังคิดไม่เห็น (บางทีจะเปนกรมท่า) |
เลียงผา | พระยาเทพอรชุน |
นกอินทรี | ไม่ตรงกับตำแหน่งไหนอีก (หรือจะเปนกรมวัง อาเทศ มาจน นนทรี) |
ขอให้ทรงพิจารณาดูที่เคลื่อนคลาด
๔. เรือริ้ว ในบทเห่ว่า ปักธง ดูแปลกอยู่ น่าจะตรงกับเรือที่เอามาใช้เปนเรือดั้งทุกวันนี้ ในสมัยนั้นใช้เปนเรือแซง จึงเรียกว่า เรือริ้ว ความที่กล่าวนี้ขอได้โปรดทรงพิจารณาด้วย.
ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด