คำกราบทูลสมเด็จพระสังฆราชเจ้า

​(สำเนา)

วันที่ ๒๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๕

ขอประทานกราบทูล พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ทรงทราบใต้ฝ่าพระบาท

ด้วยข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลายปรารภกันว่า พระพุทธศาสนาซึ่งเจริญแพร่หลายในนานาประเทศ เช่น ลังกา อินเดีย จีน ญี่ปุ่น และอเมริกา ในประเทศนั้น ๆ ย่อม มีสมาคมช่วยกิจการของพระพุทธศาสนาทุกแห่งทุกประเทศ ส่วนประเทศสยามนี้แม้มีพุทธมามกอยู่มากหลาย แต่ยังไม่ได้ร่วมกันตั้งสมาคมช่วยกิจการของพระพุทธศาสนาขึ้นดุจในประเทศทั้งหลาย ส่วนพวกฆริสเตียนและอิสลาม ต่างก็ได้ตั้งสมาคมของตนขึ้นแล้ว

อีกประการหนึ่ง ข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลายเห็นว่ากุลบุตรกุลธิดาสมัยใหม่เป็นอันมาก ย่อมไม่เอาใจฝักใฝ่ในพระพุทธศาสนา ซึ่งเป็นเหตุให้เหิรห่างจากศาสนาของตนยิ่งขึ้น เพราะฉะนั้น ข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลายจึงคิดจะตั้งสมาคมแห่งพวกพุทธมามกขึ้น เพื่อเกื้อกูลแก่พระพุทธศาสนาในทางโลกอีกส่วนหนึ่ง โดยมีวัตถุที่ประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑ เพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนา ๒ เพื่อส่งเสริมการศึกษา ๓ เพื่อบำรุงสัมมาปฏิบัติ ซึ่งเป็นวัตถุที่ประสงค์ของคณะสงฆ์และบ้านเมืองอยู่แล้ว

เพื่อจะให้สำเร็จประโยชน์ตามวัตถุที่ประสงค์นี้ จำเป็นต้องอาศัยความรู้ความสามารถของฝ่ายบรรพชิตช่วยเกื้อกูล และเพื่อให้เป็นที่เชื่อถือไว้วางใจของประชาชน สมาคมนี้จึงควรมีสมาชิกทั้งบรรพชิตและคฤหัสถ์ และควรมีกรรมการฝ่ายบรรพชิตด้วย ถ้ามิฉะนั้น สมาคมจะไม่สามารถดำเนิรกิจการให้เต็มตามวัตถุที่ประสงศได้ อาศัยเหตุนี้ ข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลายจึงกราบทูลขอพระบารมีเป็นที่พึ่ง เพื่อทรงพระกรุณาโปรดประทานฉันทานุมัติ ให้บรรพชิตมีส่วนเป็นสมาชิกและกรรมการของสมาคมนี้ เพื่อได้เป็นพยานแห่งความสามัคคีในเหล่าพุทธบริษัท

​อนึ่ง ข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลายปรารถนาจะตั้งชื่อของสมาคมนี้ว่า “พุทธมามกสมาคม” แต่เกรงว่าจะไม่เป็นสิริมงคลนาม จึงขอพระดำริทรงพระกรุณาโปรดประทานชื่อของสมาคมนี้ เพื่อเป็นสิริมงคลสืบไป

ควรมิควรแล้วแต่จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ

ข้าพระพุทธเจ้า

(ลงนาม) พระยาศรีราชอักษร

(ลงนาม) พระยาสุรเกษตรโศภน

(ลงนาม) พระพิมลเสนี

(ลงนาม) หลวงสมรรคนันทพล