- คำนำ
- ประวัติท้าวนารีวรคณารักษ์
- นิทานเรื่องนำ
- ๑ นิทานเรื่องนางตรีบิดา
- ๒ นิทานเรื่องนายกอาย
- ๓ นิทานเรื่องบุตรีขุนเมือง
- ๔ นิทานเรื่องวิปกฤษพราหมณ์
- ๕ นิทานเรื่องอุบลเศรษฐี
- ๖ นิทานเรื่องพระมหาเถรรักศิษย์ไม่เสมอกัน
- ๗ นิทานเรื่องท้าวเอฬาราช
- ๘ นิทานเรื่องมาณพเลี้ยงพังพอน
- ๙ นิทานเรื่องโอรสพระเจ้าอุพัทธราชาธิราช
- ๑๐ นิทานเรื่องเศรษฐีสอนบุตร
- ๑๑ นิทานเรื่องโอรสพระเจ้ากรุงมัทราส
- ๑๒ นิทานเรื่องเศรษฐีบุตร ๔ คน
- ๑๓ นิทานเรื่อง ๔ มาณพ
- ๑๔ นิทานเรื่องจตุรพราหมณ์
- ๑๕ นิทานเรื่องจตุรนารี
- ๑๖ นิทานเรื่องพราหมณ์เลือกเมีย
- ๑๗ นิทานเรื่องสุบินกุมาร
- ๑๘ นิทานเรื่องนายสำเภาชื่อสุริยวาณิช
- ๑๙ นิทานเรื่องพระเจ้าไตรวัต
- ๒๐ นิทานเรื่องพระยารีผัวเมีย
- ๒๑ นิทานเรื่องกษัตริย์สรโนธมาธิราช
- ๒๒ นิทานเรื่องชายชาวชนบท
- ๒๓ นิทานเรื่องตากับยายชาวชนบท
- ๒๔ นิทานเรื่องพระเจ้ากรุงศรีภิรมย์มหาราช
- ๒๕ นิทานเรื่องนางกะเชอรั่ว
- ๒๖ นิทานเรื่องพเอิญเข้าดลใจ
- ๒๗ นิทานเรื่องนายแวง ๒ คนเฝ้าท้องพระโรง
- ๒๘ นิทานเรื่องรัตนทัตบุตรเศรษฐี
- ๒๙-๓๐ นิทานเรื่องวิษณุคุบ
- ๓๑ นิทานเรื่องตำรวจ ๒ สหาย
- ๓๒ นิทานเรื่องสุนัขจิ้งจอกพบกลอง
- ๓๓ นิทานเรื่องเลือดมาอาศรัยเล็น
- ๓๔ นิทานเรื่องเศวตโคธา
- ๓๕ นิทานเรื่องสุนัขจิ้งจอกแทะสายหน้าไม้
- ๓๖ นิทานเรื่องคชทุมพรราชกุมาร
- ๓๗ นิทานเรื่องหงส์หามเฒ่า
- ๓๘ นิทานเรื่องลากับราชสีห์
- ๓๙ นิทานเรื่องพราหมณ์ช่วยกบ
- ๔๐ นิทานเรื่องน้ำผึ้งหก
- ๔๑ นิทานเรื่องฤษีชุบสุนัขเปนราชสีห์
- ๔๒ นิทานเรื่องนกกางเขนตกฟองที่หาดทราย
- ๔๓ นิทานเรื่องนายเนสาท
- ๔๔ นิทานเรื่องช่วยคนแลสัตว์ตกเหว
- ๔๕ นิทานเรื่องช่วยเสือตาย
- ๔๖ นิทานเรื่องให้ลิงเปนองครักษ์
- ๔๗ นิทานเรื่องนกกระจาบกับลิง
- ๔๘ นิทานเรื่องเศรษฐีบุตรหนีตาย
- ๔๙ นิทานเรื่องปลาพยายามหนีภัย
- ๕๐ นิทานเรื่องท้าวทศกระวีราชหนีพระกาล
- ๕๑ นิทานเรื่องนกยางลวงปลา
- ๕๒ นิทานเรื่องถึงที่ต้องตาย
- ๕๓ นิทานเรื่องวานรกับจรเข้
๔ นิทานเรื่องวิปกฤษพราหมณ์
ยังมีพราหมณ์ผู้ ๑ ชื่อว่าอารทสวรรค์ มีภรรยานั้นชื่อสังขเศียร มีบุตรีคน ๑ ชื่อนางลัดาศรี มีดรุณพราหมณ์หนุ่มผู้ ๑ ชื่อวิปกฤษพราหมณ์มาเที่ยวภิกขาจาร ได้เห็นนางลัดาศรีก็มีจิตรประดิพัทธ จึงให้มาถามว่าจะมากล่าวขอเปนภรรยา เท่านั้นแล้วก็กลับยังเคหสถาน แลจะได้มาว่าซ้ำอิกนั้นหามิได้เลย อยู่มาภายหน้า มีพราหมณ์ผู้ ๑ ชื่อบุรุษโสรต มากล่าวขอนางลัดาศรี ถึงวันดีก็มาทำการวิวาหมงคล ครั้นเวลาเข้าสู่ไสยาสน์ด้วยนางลัดาศรี ๆ จึงไหว้บุรุษโสรตพราหมณ์ผู้สวามีบอกความว่า ข้าแต่ท่าน เจ้ามากล่าวข้านั้น วิปกฤษพราหมณ์มากล่าวบอกไว้ว่า จะให้ท่านผู้เฒ่าพฤฒาจารย์มากล่าวข้า ว่าแล้วก็เงียบไปเนิ่นนาน บิดามารดาแห่งข้าจึงยกข้านี้ให้แก่ท่าน แลท่านกรุณาก่อน ข้าขอผ่อนผันไปแจ้งเหตุให้วิปกฤษพราหมณ์รู้ว่าเจ้ากูมาเปนสวามีแห่งข้าแล้ว บุรุษโสรตจึงว่า เออ ตามใจเจ้าเถิด นางก็ไหว้อำลาแล้วก็ไป ๆ พบพยัคฆ์เสือโคร่ง ๆ นั้นก็ขู่คำรามเข้ามาจะจับนางเปนอาหาร นางก็เดิรเข้ามาใกล้พยัคฆ์เสือโคร่งนั้นแล้วจึงว่า เราพึ่งมีสวามีได้วันเดียวนี้ แลเราไหว้อำลาสวามีมานี้จะไปบอกแก่บุรุษผู้มากล่าวถามด้วยประดิพัทธแก่เราก่อนสวามีเรานั้น แลสวามีเราก็ยอมให้เรามา พยัคฆ์เสือโคร่งก็คิดว่า ผู้ใด ๆ เห็นเราแล้วก็สดุ้งตกใจ แลสัตรีนี้เหตุใดหนอจึงมิสดุ้งตกใจ นางไหว้พยัคฆ์แล้วอำลาว่า ข้าจะไปแจ้งเหตุดุจข้าเล่าแก่ท่าน ครั้นข้ากลับมาท่านจึงปริภุญชาการเราเปนอาหารเถิด พยัคฆ์เสือโคร่งจึงว่า ถ้านางมิมาเราจะทำกลใด นางก็ให้สัตย์สาบาลสบถให้ไว้ว่า ถ้าข้ามิมาไซร้ บาปอันเขาฆ่าเนื้อเบื่อปลาฆ่ามนุษย์ทั้งหลายนั้น จงมาได้แก่ข้าเถิด พยัคฆ์จึงว่าบาปทั้งหลายดังว่านั้นเบานัก นางจึงว่า บาปบุทคลกินสุรา แลตีด่าบิดามารดานั้นจงมาได้แก่ข้านี้เถิด พยัคฆ์จึงว่า บาปนั้นยังเบานัก นางจึงถามพยัคฆ์ว่า บาปอันหนักนั้นอันใดเล่า พยัคฆ์จึงเล่านิยายให้แก่นางฟังดังนี้ว่า