๒๒ นิทานเรื่องชายชาวชนบท

มีชายชาวชนบทประเทศผู้ ๑ ซื้อนางโคมาเลี้ยง ถ้านางโคมีบุตรเปนนางเลี้ยงไว้ ถ้าเปนผู้ก็ขายเสีย แต่เลี้ยงโคขายดังนี้ จนมีทรัพย์มากหลาย ไถ่ทาสชายได้ ๓ คนให้อภิบาลเลี้ยงโค ครั้นเด็กโคบาลทั้ง ๓ ต้อนโคไปเลี้ยงในป่า แล้วขุดดินมาปั้นเล่น ว่าจะปั้นสิ่งใดดี คน ๑ ว่าจะปั้นเจ้าของเราเล่นเถิด ปั้นแล้วเด็กคน ๑ เก็บดอกบุษบามาลาบูชารอยรูปเจ้าตน แล้วประนมกรกราบกรานให้ชื่นบานบรรเทิงใจ เด็กคน ๑ ปั้นแล้วก็ดุษณีนิ่งอยู่ เด็กคนหนึ่งปั้นแล้วประเงือดประงันงอมือชกทุบถีบตีเล่น ครั้นสายัณห์เวลาเย็นแล้วไล่โคกลับยังคามสถาน

ฝ่ายบุรุษผู้เปนนาย ครั้นเห็นเด็กที่ปั้นรูปเจ้าไหว้บูชานั้นก็เข้าดลใจให้มีความเสน่หา เรียกมาอุ้มอาบชลาลูบชโลมทาสุคนธ์ของหอมให้ภุญชาหาร ส่วนเด็กที่จิตต์ฤษยาปั้นรูปเจ้าแล้วชกทุบถีบตีรันนั้น มาดลจิตต์เจ้าให้ร้ายร้องด่าว่าทุบตีทุกวัน ชายอันปั้นรูปเจ้าแล้วแลนิ่งนั่งดู พเอิญเข้าดลใจเจ้ามิได้กล่าวดีกล่าวร้ายเพิกเฉยอยู่ ดูกรสหาย กลัวจะดลใจเศรษฐีขึ้นอย่างนั้นบ้าง

นนทุกราชจึงกล่าวว่า เมื่อจะเปนได้ก็หากจะเปนเองเถิด

สัญชีพว่านิยายอย่างนั้นมีหรือ สหายจงเล่า เราขอฟัง

นนทุกราชจึงเล่านิยายดังนี้