- คำนำ
- ประวัติ ว่าที่นายพันโท หลวงไกรกรีธา
- ความรัก
- ความชัง
- ความเชื่อแน่
- ความสงไสย
- ความตระหนี่
- ความสุรุ่ยสุร่าย
- ความหมั่น
- ความเกียจคร้าน
- ความอ่อน
- ความแขง
- ความอิจฉา
- มุทิตา
- ความช้า
- ความเร็ว
- ความเสื่อม
- ความเจริญ
- ความมั่งมี
- ความจน
- ความผิด
- ความชอบ
- ความโลภ
- ความสันโดฐ
- ความนินทา
- ความสรเสริญ
- ความกระวนกระวาย
- ความอดกลั้น
- ความเบื่อ
- ความเพลิน
- ความลำเอียง
- ความเที่ยงตรง
- ความหยิ่ง
- ความสุภาพ
- ใจร้าย
- ใจดี
- ความโง่
- ความฉลาด
- ความเท็จ
- ความจริง
- ความทุจริต
- ความสุจริต
- ความหวังใจ
- ความท้อใจ
- ความเลินเล่อ
- ความระวังคือไม่ประมาท
- ความนับถือ
- ความดูหมิ่น
- ความทุกข์
- ความศุข
- ความกล้า
- ความขลาด
ความอ่อน
๑๏ อ่อนเบญจางค์จิตรน้อม | นอบไตร รัตน์แฮ |
อ่อนประนตภูวไนย | นารถเจ้า |
อ่อนวันทิตเทพไท | ทุกถิ่น สถานเฮย |
อ่อนนบบุรพ์เทวเช้า | ค่ำผู้ครูสอน |
๒๏ อ่อนองค์เอียงฝ่ายฟ้อน | แฝงถวาย กรเอย |
อ่อนเมื่อทอดกรกราย | กรีดนิ้ว |
อ่อนลักษณภักตร์ชาย | เนตรต่อ เนตรฤา |
อ่อนอรเอวอ่อนคิ้ว | คู่อ้างนางอุมา |
๓๏ อ่อนอุสาหะเปลี้ย | ปลกเพลีย |
อ่อนซึ่งกำลังเคลีย | สลดเศร้า |
อ่อนฤทธิเดชมักเสีย | สรรพะ การนา |
อ่อนสติปัญญาเย้า | อริเย้ยไยไพ |
๔๏ อ่อนใจไป่รอบรู้ | วิทยา |
อ่อนศึกสงครามรา | ชะกริ้ว |
อ่อนไวยบ่ไววา | จาไป่ ว่องฤา |
อ่อนซึ่งเชาวน์เขลาพลิ้ว | พลาดท่าปราไชย |
๕๏ อ่อนหวานวาจกแจ้ว | จับใจ ชนเอย |
อ่อนกิริยาฌาไศรย | สุทธิสิ้น |
อ่อนมารยาตรไย | ยลชื่น ชมนา |
อ่อนโอษฐสุจริตลิ้น | เล่ห์เนื้อเจือทรง |
๖๏ อ่อนสันดานกอบเกื้อ | การคา รวะนอ |
ในหมู่พราหมณ์สมณา | พฤฒิพร้อม |
ใจไป่คิดมีมา | นะหมิ่น ปมาทแฮ |
ประพฤติความอ่อนน้อม | เนื่องได้เกียรติคุณ |
๗๏ อ่อนจิตรคิดค่ำเช้า | ทุกทิวา |
รฦกพระไตรรัตนา | นบไหว้ |
ผลพี่อ่อนจักพา | นำสู่ เกษมแฮ |
กันภยันตรายได้ | เดชทั้งมีศรี |
๘๏ การปฏิบัติอ่อนเอื้อ | อาทร |
ตามบุรพาจาริย์สอน | สิ่งถ้วน |
หมั่นจำประพฤตินอน | นึกนั่ง สาธย์เฮย |
เปนภัททภาคีล้วน | เลิศได้สวัสดี |
๙๏ แผ่มุทุตาถ้วนทิศ | ทุกวัน คืนเอย |
จิตรอ่อนต่อสัตว์สรรพ์ | มนุษย์พร้อม |
มีผลมากรำพรรณ | พรหมวิ หารแฮ |
คุณอื่นอีกโอบอ้อม | อ่อนน้อมสนทนา |
๑๐๏ กล่าววาจาอ่อนถ้อย | สัณหเสนาะ |
มัธุรศกถาไพเราะห์ | เรียบร้อย |
ละเอียดอ่อนฟังเพราะ | สดับไป่ ระคายแฮ |
ชนมักชมใช่น้อย | อ่อนฉนี้มีคุณ |
๑๑๏ หญิงประพฤติต่ำเตี้ย | ปัตยคี |
ทำเท่ห์เสมอภคินี | นาฎพร้อม |
ถกลจิตรคิดสวามี | ภักดิ์อเนก คุณแฮ |
ด้วยปฏิบัติอ่อนน้อม | ต่อผู้ภัศดา |
๑๒๏ สวามิศมีจิตรเอื้อน | อนุสร |
ศุภสมานมิตรสมร | อ่อนเอื้อ |
ด้วยมีพจนสุนทร | ทางอ่อน หวานแฮ |
ยกย่องสมรเกื้อ | กอบอ้างทางเจริญ |
๑๓๏ อ่อนเคารพนบพระเจ้า | จอมกระษัตริย์ |
พระยาราชโยธาจัด | จดได้ |
นามโคลงอ่อนรอนรัด | เรียงรจิตร ถวายแฮ |
ประดับหอพระสมุดไว้ | อยู่สิ้นดินสวรรค์ |
พระยาราชโยธา ( เผื่อน )