- คำนำ
- ประวัติ ว่าที่นายพันโท หลวงไกรกรีธา
- ความรัก
- ความชัง
- ความเชื่อแน่
- ความสงไสย
- ความตระหนี่
- ความสุรุ่ยสุร่าย
- ความหมั่น
- ความเกียจคร้าน
- ความอ่อน
- ความแขง
- ความอิจฉา
- มุทิตา
- ความช้า
- ความเร็ว
- ความเสื่อม
- ความเจริญ
- ความมั่งมี
- ความจน
- ความผิด
- ความชอบ
- ความโลภ
- ความสันโดฐ
- ความนินทา
- ความสรเสริญ
- ความกระวนกระวาย
- ความอดกลั้น
- ความเบื่อ
- ความเพลิน
- ความลำเอียง
- ความเที่ยงตรง
- ความหยิ่ง
- ความสุภาพ
- ใจร้าย
- ใจดี
- ความโง่
- ความฉลาด
- ความเท็จ
- ความจริง
- ความทุจริต
- ความสุจริต
- ความหวังใจ
- ความท้อใจ
- ความเลินเล่อ
- ความระวังคือไม่ประมาท
- ความนับถือ
- ความดูหมิ่น
- ความทุกข์
- ความศุข
- ความกล้า
- ความขลาด
ความสรเสริญ
| ๑๏ สรเสริญความชั่วให้ | โทษนัก นาพ่อ |
| เมียบุตรหลานญาติมัก | เสพย์ร้าย |
| คำพูดที่กล่าวจัก | โจทย์จิตร ตนนอ |
| อีกเสื่อมปริวารย้าย | ยศด้วยวัจนกรรม |
| ๒๏ สรเริญผู้ปราชญ์เกื้อ | ศุภกิจ |
| ด้วยเลศมารษาจิตร | จอดแกล้ง |
| ฤาหวังประโยชน์คิด | ธุระลาภ ตนนา |
| จักเหือดเชื่อผลแล้ง | ลุร้ายภายหลัง |
| ๓๏ อนึ่งเท่าคุณโทษแม้น | เสมอกัน |
| ชมฝ่ายหนึ่งหนึ่งกัน | กดด้อย |
| ได้ฝ่ายหนึ่งหนึ่งพลัน | แรงพร่อง ไปแฮ |
| เหตุเพราะสรเสริญถ้อย | ที่อ้างคำเอียง |
| ๔๏ สรเสริญเกินชอบผู้ | กระทำ ดีนา |
| มีโทษมักจักกำ | เริบล้น |
| สรเสริญหย่อนบางอำ | ความชอบ เขาแฮ |
| เปนช่องซุบซิบค้น | ค่อนสท้อนถอนใจ |
| ๕๏ สรเสริญอย่างหนึ่งให้ | มานะ การนา |
| เยียกิจวิวิธละ | ขลาดคร้าน |
| ตรองตริวิทยาจะ | เริญว่อง ไวแฮ |
| หากสอบสวนสท้าน | สักน้อยฤมี |
| ๖๏ สรเสริญความชอบชี้ | การดี |
| คงเพิ่มสุวกิจทวี | กอบเกื้อ |
| บางทีชั่วจักมี | ใจกลับ บ้างนา |
| เปนประโยชน์บริวารเอื้อ | อาตม์ย้อมเสาวการ |
| ๗๏ สรเสริญครูต่อหน้า | อีกคำ นับแฮ |
| เมียมิตรภายหลังนำ | ชอบชี้ |
| ข้าทาษเสร็จการทำ | จึ่งกล่าว ชมนา |
| แบบบุราณอย่างนี้ | พิเศษล้ำผลหลาย |
| ๘๏ สรเสริญพระเกียรติไท้ | ธิบดินทร์ |
| ทุกเมื่อทุกพายถวิล | อย่าเว้น |
| จักศรีสวัสดิภิญ | โญยิ่ง แลพ่อ |
| เพราะกตัญญูเม้น | แมกไว้ในกมล |
| ๙๏ สรเสริญบิตุมาตร์ทั้ง | อาจาริย์ |
| ชมบุตรชมศิษย์ชาญ | ฉลาดรู้ |
| รุหารกล่าวศุภการ | ศิลปสาตร ตนนา |
| เฟื่อยฌูกชลยลผู้ | หยั่งแจ้งยาวบัว |
| ๑๐๏ ผิวชมชมให้ชอบ | ชนฟัง |
| หยิบยกความดีหลัง | ออกอ้าง |
| บรับบได้ดัง | คำกล่าว นี้นา |
| เปนเสน่ห์นรมิตรบ้าง | โกรธร้ายคลายเบา |
| ๑๑๏ รศหวานชอบลิ้นโรค | เร็วเจริญ |
| ขมเฝื่อนดับโรคเมิน | ไม่ลิ้ม |
| เสื่อมผลเพราะสรเสริญ | โสตรสดับ ชอบนา |
| คำซื่อภูลผลปิ้ม | เปรียบไม้รคายกรรณ |
พระยาราชสัมภารากร ( เลื่อน )
