- คำนำ
- ประวัติ ว่าที่นายพันโท หลวงไกรกรีธา
- ความรัก
- ความชัง
- ความเชื่อแน่
- ความสงไสย
- ความตระหนี่
- ความสุรุ่ยสุร่าย
- ความหมั่น
- ความเกียจคร้าน
- ความอ่อน
- ความแขง
- ความอิจฉา
- มุทิตา
- ความช้า
- ความเร็ว
- ความเสื่อม
- ความเจริญ
- ความมั่งมี
- ความจน
- ความผิด
- ความชอบ
- ความโลภ
- ความสันโดฐ
- ความนินทา
- ความสรเสริญ
- ความกระวนกระวาย
- ความอดกลั้น
- ความเบื่อ
- ความเพลิน
- ความลำเอียง
- ความเที่ยงตรง
- ความหยิ่ง
- ความสุภาพ
- ใจร้าย
- ใจดี
- ความโง่
- ความฉลาด
- ความเท็จ
- ความจริง
- ความทุจริต
- ความสุจริต
- ความหวังใจ
- ความท้อใจ
- ความเลินเล่อ
- ความระวังคือไม่ประมาท
- ความนับถือ
- ความดูหมิ่น
- ความทุกข์
- ความศุข
- ความกล้า
- ความขลาด
ความรัก
๏ รักใครจะรักแม้น | ชนกนารถ |
รักบ่อยากจะคลาศ | สักน้อย |
รักใดจะมิอาจ | เทียมเท่า ท่านนา |
รักยิ่งมิอยากคล้อย | นิราศแคล้วสักวัน |
สมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ
เมื่อยังเสด็จดำรงพระยศ เปนสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช
๑๏ รักสนิทผิดสนัดโอ้ | อาดูร |
รักญาติรักประยูร | ชอบแล้ว |
รักคบเพื่อนพาลภูล | ผิดเพิ่ม ให้แฮ |
รักกุศลฤาแคล้ว | คลาศเมื้อเมืองสวรรค์ |
๒๏ รักสัตย์สุจริตได้ | ดลศุข สวัสดิแฮ |
รักเท็จจักนำทุกข์ | โทษให้ |
ผิรักแต่การสนุก | ทุกข์สนัด เจียวพ่อ |
รักรอบรู้กิจไว้ | เที่ยงเอื้ออวยผล |
๓๏ รักนักนักหน่ายน้ำ | จิตรจาง พลันนา |
รักแต่พอเปนกลาง | ยืดแท้ |
ถึงรักก็อย่าวาง | ใจว่า รักเฮย |
เกลือกรักจักคลายแก้ | ยากพ้นพันทวี |
๔๏ เปนคนควรรักแส้ | สงวนวงษ์ |
รักชาติตระกูลพงษ์ | เผ่าพ้อง |
รักจริงก็ควรจง | จิตรโอบ เอื้อเอย |
รักยศรักศักดิ์ต้อง | เสพย์ไท้ภูธร |
๕๏ รักเมียรักมิตรแม้ | รักดไนย ก็ดี |
หมิ่นรักแสนรักใคร | ทั่วหล้า |
ไป่เทียบเท่าเทียมใจ | รักอาต มะเฮย |
รักชีพรักแรงกล้า | ยิ่งพ้องพงษ์พันธุ์ |
๖๏ ข้าใดไม่รักเจ้า | จอมปราณ ตนนา |
ทุกข์เท่าทุกข์ทนทาน | รับสู้ |
อาสาสู่กันดาร | ชีพทอด แทนเฮย |
ข้าชนิดนี้ผู้ | ปราชญ์ซ้องสรรเสริญ |
๗๏ ว่ารักเทียมเท่าด้วย | ดวงชี วาตม์นา |
รักหากปากพาที | เทอดอ้าง |
ไป่จริงเพราะไป่มี | ใครร่วม ตายแฮ |
เปนแต่คำคิดข้าง | ล่อเล้าโลมหญิง |
๘๏ โคลงเดิมสิบแปดถ้วน | ถี่แถลง แล้วแฮ |
ยากจะหลีกลี้แฝง | ฝ่าด้น |
ท่านเก็บคดีแจง | แจกเลอียด นักเนอ |
เหลือที่จะคิดค้น | แปลกข้อคดีเติม |
พระยาศรีสุนทรโวหาร ( น้อย )