- คำนำ
- ประวัติ ว่าที่นายพันโท หลวงไกรกรีธา
- ความรัก
- ความชัง
- ความเชื่อแน่
- ความสงไสย
- ความตระหนี่
- ความสุรุ่ยสุร่าย
- ความหมั่น
- ความเกียจคร้าน
- ความอ่อน
- ความแขง
- ความอิจฉา
- มุทิตา
- ความช้า
- ความเร็ว
- ความเสื่อม
- ความเจริญ
- ความมั่งมี
- ความจน
- ความผิด
- ความชอบ
- ความโลภ
- ความสันโดฐ
- ความนินทา
- ความสรเสริญ
- ความกระวนกระวาย
- ความอดกลั้น
- ความเบื่อ
- ความเพลิน
- ความลำเอียง
- ความเที่ยงตรง
- ความหยิ่ง
- ความสุภาพ
- ใจร้าย
- ใจดี
- ความโง่
- ความฉลาด
- ความเท็จ
- ความจริง
- ความทุจริต
- ความสุจริต
- ความหวังใจ
- ความท้อใจ
- ความเลินเล่อ
- ความระวังคือไม่ประมาท
- ความนับถือ
- ความดูหมิ่น
- ความทุกข์
- ความศุข
- ความกล้า
- ความขลาด
ความนับถือ
๑๏ ความเห็นในสิ่งข้อ | สัตวคน ก็ดี |
ว่าชอบดีดาลผล | ชอบไว้ |
จึ่งถือแน่ในกมล | คลายมุ่ง โทษนอ |
เรียกว่านับถือได้ | อรรถแท้ออกแถลง |
๒๏ สำแดงอีกอย่างให้ | เล็งเห็น ง่ายนา |
ความที่ถือว่าเปน | นี่นั้น |
เหตุของนบนอบเย็น | จิตรไป่ หมิ่นนอ |
เพราะที่เห็นชอบชั้น | แรก,นี้นับถือ |
๓๏ บันฦาอรรถกออกให้ | พิศดาร |
เห็นว่าดีสิบสถาน | ออกอ้าง |
เปนดี,เหตุดี,มาน | ดีแนะ, ดีนา, |
ดีกว่า,ยังดี,สร้าง, | ต่อ,ให้,ทำ,ดี, |
๔๏ นับถือมีณข้อ | คือธรรม์ พระนอ |
เห็นว่าเปนดีฉัน | ชอบแท้ |
นับถือแร่นกยันต์ | ยามภูต ผองฮา |
เห็นว่าอวยสวัสดิ์แก้ | เกี่ยงนี้เหตุดี |
๕๏ นับถือธีระสิ้น | สงฆ์พราหมณ์ ก็ดี |
เห็นว่ามีความดี | ยากได้ |
นับถือพระพุทธตาม | ครูทั่ว ครูฤา |
เห็นว่าแสดงดีให้ | เหตุชี้ดีทาง |
๖๏ นับถือบางท่านผู้ | ไวยยศ ยิ่งฮา |
เห็นว่าดีกว่าลด | หลู่ก้ำ |
นับถือญาติมิตรงด | ดีอื่น เสียแส |
เห็นว่ายังดีล้ำ | กว่าผู้อื่นชน |
๗๏ นับถือพลสฤษดิ์หล้า | แลบิ ตุมารดุ์เอย |
เห็นว่าท่านดีริ | เริ่มสร้าง |
นับถือมิตรที่ตริ | ตรองซื่อ ต่อนอ |
เห็นว่าเขาดีข้าง | ต่อข้อดีสนอง |
๘๏ นับถือผองอุศภทั้ง | ดวงไถง |
เห็นว่าอวยดีใน | แหล่งหล้า |
นับถือท่านที่ใด | ใดช่วย เหลือฮา |
เห็นว่าทำดีอ้า | เอกแท้อารี |
๙๏ ทฤษฎีโดยกล่าวอ้าง | เปนนิทัศน์ |
อย่างอื่นอาจจักจัด | แจกได้ |
ถึงจะอย่างไรอรรถ | ดีไป่ ทิ้งเลย |
โดยจักเติมตัดให้ | มากน้อยดัดแปลง |
๑๐๏ แรงคิดบางคาบต้อง | ตามจริง |
บางคาบผิดดังยิง | หลีกเป้า |
ความเห็นต่อคิดอิง | แอบคิด เสมอนา |
ถูกผิดคงตามเค้า | คิดนั้นอยู่เสมอ |
๑๑๏ ถึงเห็นเจอถูกไส้ | สูนย์กลาง |
ดีแน่ตามเห็นทาง | ท่านั้น |
นับถือลุศุขบาง | บางไป่ ลุเลย |
ควรตริตามกาลคั้น | คาดค้นหาควร |
๑๒๏ ดีปรวนเปนชั่วแล้ว | ยังนับ ถือฮา |
ฤาชั่วเห็นกลับเปน | ชอบล้น |
นับถือแน่คงรับ | ผลทุกข์ แน่แล |
ควรตริโดยรอบค้น | คาดเค้าหาควร |
๑๓๏ มวญชนถือต่างทั้ง | ทางถือ ต่างเฮย |
ควรนับถือใด,อือ | อึดแท้ |
ว่าจิ้งฝ่ายจั้งมือ | หมัดคาด คอยนอ |
ควรไป่ควรไฉนแม้ | มุ่งแล้วคงเห็น |
๑๔๏ โอเปนคนขลาดล้ำ | เหลือดี |
พุทธสาสน์เก็บแถลงที | อย่าอึ้ง |
คิดตามต่ำตนมี | สามอย่าง |
ควรที่คนยิ่งซึ้ง | ยศล้ำเจริญชนม์ |
๑๕๏ อีกกลไตรรัตน์ทั้ง | บุพพกา รีนอ |
ควรนับถือครหา | ไป่ต้อง |
นับถือจึ่งบูชา | เคารพ นบแฮ |
ตริโทษเปนเครื่องข้อง | ขัดห้ามนับถือ |
๏ สิบห้านับบทได้ | โดยลักษณ์ โคลงฮา |
ผู้ช่วยบรรณารักษ์ | รวบร้อย |
เสนอโสตรกระวีตัก | เตือนนับ ถือแฮ |
แต่ที่ชอบเซนน้อย | หนึ่งไว้นามเดิม |
หม่อมเจ้าประภากร