- ทางพิจารณาหาตัวผู้เขียนจดหมาย
- คำนำเรื่องซึ่งมีในจดหมายความทรงจำ
- คำบรรยายความเห็่นแลความคิดที่จะเรียบเรียงหนังสือนี้
- จดหมายเหตุ ตั้งแต่กรุงเก่าเสียแล้ว เจ้าตากมาตั้งเมืองธนบูรี
- ๑ - ๑๓๐
- ๑๓๑ - ๒๒๔
- ๒๒๕ - ๒๕๖
- อักษร (ก)
- ๑ พระราชสาส์นกรุงศรีสัตนาคนหุต มีมายังกรุงธนบุรี
- ๒ พระราชสาส์นกรุงธนบุรึ ถึง กรุงศรีสัตนาคนหุต
- ๓ ศุภอักษร เสนาบดีกรุงศรีสัตนาคนหุตกำกับพระราชสาส์น
- ๔ ศุภอักษรเสนาบดีกรุงธนบุรีกำกับพระราชสาส์น
- ๕ ศุภอักษรเสนาบดีกรุงธนบุรีรับรับสั่ง มีไปถึงเสนาบดีกรุงล้านช้าง
- ๖ พระราชสาส์นศรีสัตนาคนหุต
- ๗ พระราชสาส์นกรุงธนบุรีมีตอบไป
- ๘ ศุภอักษรเสนาบดีกรุงศรีสัตนาคนหุตกำกับพระราชสาส์น
- ๙ ศุภอักษรเสนาบดีกรุงธนบุรี กำกับพระราชสาส์นมีไปกรุงล้านช้าง
- ๑๐ ศุภอักษรพญาหลวงเมืองแสน อรรคมหาเสนาเมืองล้านช้าง ที่ส่งตัวขึ้นไปจากกรุงธน
- ๑๑ สมณสาส์นมาแต่กรุงศรีสัตนาคนหุต
- ๑๒ คำแปลสมณสาส์น
- ๑๓ สมณสาส์นพระสังฆราชกรุงธนบุรีมีตอบไป
- ศุภอักษรครั้งแผ่นดินเจ้ากรุงธนบุรีตอบไปกรุงศรีสัตนาคนหุต
- อักษร (ข) หมวดแรก พระราชสาส์น รัชกาลที่ ๑ มีไปมากับเมืองญวน
- อักษร (ข) หมวดที่ ๒
- อักษร (ข) หมวดที่ ๓
- อักษร (ข) หมวดที่ ๔ พระราชสาส์นรัชกาลที่ ๒ มีไปเมืองญวน
- (๑) พระราชสาส์น สมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา ปราบดาภิเศกใหม่
- (๒) พระราชสาส์นสมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๓) หนังสือ เจ้าพระยาพระคลังผู้ใหญ่ณกรุงเทพมหานครศรีอยุทธยา
- (๔) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๕) พระราชปฏิสัณฐาน
- (๖) พระราชสาส์นสมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๗) พระราชสาส์น เจ้ากรุงเวียดนาม
- (๘) พระราชสาส์น พระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๙) พระราชสาส์น สมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๑๐) พระราชสาส์น สมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๑๑) พระราชสาส์น สมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๑๒) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๑๓) พระราชสาส์นสมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๑๔) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๑๕) พระราชสาส์นกรุงเวียดนาม
- (๑๖) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๑๗) พระราชสาส์นพระมเหษี พระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๑๘) พระราชสาส์นสมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๑๙) พระราชสาส์นสมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๒๐) พระราชสาส์นสมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๒๑) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๒๒) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๒๓) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม
- (๒๔) พระราชสาส์น สมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๒๕) หนังสือท่านเจ้าพระยาพระคลังผู้ใหญ่ณกรุงพระมหานครศรีอยุทธยาฯ
- (๒๖ เห็นจะเปนร่างครั้งแรก) พระราชสาส์นสมเด็จพระเจ้ากรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๒๗ เห็นจะเปบฉบับที่แก้แล้วมีไป)
- (๒๘) หนังสือท่านเจ้าพระยาพระคลังผู้ใหญ่ ณะกรุงพระมหานครศรีอยุทธยา
- (๒๙) พระราชสาส์น สมเด็จพระเจ้ากรุงศรีอยุทธยา
- (๓๐) พระราชสาส์นพระเจ้ามินมาง
- (๓๑) พระราชสาส์นเจ้ากรุงเวียดนาม
- อักษร (ค) จาฤกแผ่นสิลา ว่าด้วยพระบรมธาตุมาแต่เมืองน่าน
- อักษร (ฆ) เรื่องนิพานวังน่า
(๘) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม
ณวัน ๕ ๙ฯ ๑๒ ค่ำปีขานอัฐศกเพลาเช้า $\left. \begin{array}{}\mbox{พระยาโกษาธิบดี} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระยาพิพัฒโกษา} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระยาธิเบศโกษา} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระยาราชวังสรร} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระยาศรีพิพัฒน์} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระยาไกรโกษา} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระยาโชฎิก} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{หลวงท่องสื่อ} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{ขุนสารประเสริฐ} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{ขุนมหาสิทธิโวหาร} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{นายเทียรฆราษ} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{หลวงราชมนตรี} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{ล่ามญวน} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{เสมียนตรากรมท่า} & \mbox{๑}\end{array} \right\}$ นั่งพร้อมกันณหอพระมณเฑียรธรรม ให้พระราชมนตรีแปลพระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม ในพระราชสาส์นนั้นว่า
(๘) พระราชสาส์นพระเจ้ากรุงเวียดนาม กราบถวายบังคมแด่พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวณกรุงพระมหานครศรีอยุทธยาให้ทราบ ด้วยณะ เดือน ๙ ปีขานอัฐศก เจ้าเมืองกวางตีมีหนังสือมาให้กราบทูลว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัว แต่งให้พระยาจักราราชทูต พระยาราชวังสรรอุปทูต นายเสน่ห์มหาดเล็ก แลไพร่ ๙๕ คน จำทูลพระราชสาส์นไปทางเมืองลาวถึงตานกามโล จึงมีรับสั่งให้เจ้าเมืองกวางตีแต่งให้ขุนนางแลไพร่จัดเรือขึ้นไปรับ ครั้นณวัน ๑ฯ ๘๘ ค่ำ ปีขานอัฐศก รับ $\left. \begin{array}{}\mbox{ราชทูต } \\[1.4ex]\mbox{อุปทูต }\end{array} \right\}$ ข้าหลวงมีชื่อลงมาถึงกรุงเวียดนาม จึงพระราชทานกงกวนให้อยู่ พระยาจักรา นายเสน่ห์มหาดเล็ก แลไพร่ป่วยหนัก จึงพระราชทานหมอหลวงให้รักษามิฟัง ครั้นอยู่มาณวัน ๖ฯ ๘๘ ค่ำ พระยาจักรา นายเสน่ห์มหาดเล็กตาย พระเจ้าเวียดนามทรงพระเมตตาหนักหนา ทรงพระวิตกว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวตรัสใช้ให้ข้าหลวงออกมาตายเสีย เสมือนหนึ่งข้าราชการในพระเจ้ากรุงเวียดนามก็เหมือนกัน มิได้แจ้งราชการเลย จึงให้แต่งการศพพระยาจักรา นายเสน่ห์มหาดเล็กตามอย่างกรุงพระมหานครศรีอยุทธยาให้เอาไปเผา ครั้นณวัน ๘ฯ ๘๘ ค่ำ จึงให้รับสั่งเชิญพระราชสาส์นแลข้าหลวงมีชื่อเข้าเฝ้าแจ้งในพระราชสาส์นแล้ว มีพระไทยคิดถึงพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ว่าทรงพระเมตตาในพระเจ้ากรุงเวียดนามเสมอ $\left. \begin{array}{}\mbox{ต้น } \\[1.4ex]\mbox{ปลาย }\end{array} \right\}$ แลพระยาเชียงเงินก่อเนื้อความชักชวนเอา นายคำทิพ นายคำนักกับครอบครัวไป พระยาเชียงเงินทำทั้งนี้ ให้พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวทรงพระวิตก แลกรุงเวียดนามกับกรุงพระมหานครศรีอยุทธยา ยังเปนทางพระราชไมตรีสืบไปอยู่ พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัว จึงมีรับสั่งให้พระยาเชียงเงินเอาครอบครัว ๑๐๐ เสศคืนขึ้นไปเมืองแถง แลข้อความทั้งนี้เจ้าเมืองทังลวงได้บอกหนังสือมาหลายครั้ง ว่าพระยาเชียงเงินทำเบียดเบียนชักชวนเอาครอบครัวไป แจ้งพระไทยว่าการทั้งนี้พระยาเชียงเงินทำเอง มิได้สงไสยว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวจะได้ตรัสใช้หามิได้ จึงมิได้ว่ากล่าวประการใด ครั้นณวัน ๑๕ฯ ๗ ค่ำ ปีขานอัฐศก จึงมีรับสั่งให้เจ้าเมืองทังลวงมีหนังสือไปถึงเจ้าเมืองสือหึงว่าให้หมื่นศรี เพลียจันอาษา แลไพร่มีชื่อ ซึ่งอยู่ณเมืองสือหึงกลับคืนไปเมือง แลพระเจ้ากรุงเวียดนามมึพระไทยคิดถึงพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวมิได้ขาด ซึ่งให้เอาโทษพระยาเชียงเงินนั้นพระ $\left. \begin{array}{}\mbox{เดช } \\[1.4ex]\mbox{คุณ }\end{array} \right\}$ หาที่สุดมิได้ ทั้งสองพระนครจะได้เปนทางพระราชไมตรียืดยาวสืบไป อนึ่งซึ่งพระยาเชียงเงินพาเอาครอบครัว ๑๐๐ เศศคืนไปนั้น ยังหาไปถึงเมืองแถงไม่ ครั้นจะให้ข้าหลวงมีชื่อคอยครอบครัวกว่าจะถึงนั้นจะช้าไป พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวจะทรงพระวิตก จึงมีรับสั่งให้พระยาราชวังสรรอุปทูต ข้าหลวงมีชื่อกับไพร่ ๖๒ คน ให้กลับเข้ามา แล้วพระราชทานสิ่งของ ครั้นณวัน ๑ฯ ๑๐ ค่ำ พระยาราชวังสรรข้าหลวงมีชื่อกราบถวายบังคมลา พระเจ้ากรุงเวียดนามได้สั่งให้เข้ามากราบทูล พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัว อย่าให้ทรงพระวิตกเลย จึงให้ขุนนางจัดเรือแลคนส่ง ครั้นณวัน ๓ฯ ๑๐ ค่ำ พระยาราชวังสรรออกจากกรุงเวียดนาม อนึ่งทูตข้าหลวงมีชื่อจะไปทางเมืองลาวครั้งนี้ลำบากป่วยเจ็บล้มตายเปนอันมาก แต่ลาวเคยไปมาอยู่ยังป่วยเจ็บล้มตาย แต่นี้ถ้าจะแต่งข้าหลวงออกไปกรุงเวียดนามอีก อย่าให้ไปทางเมืองลาวเลย ให้ไปทางเรือขึ้นเมืองไซ่ง่อน แลครั้งนี้จะให้กลับไปทางบกกลัวจะลำบาก จึงมีรับสั่งให้จัดเรือแลคนส่งทางเรือมาขึ้นเมืองไซ่ง่อน ให้เจ้าเมืองไซ่ง่อนส่งต่อ ๆ ไป ขอให้พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวครองราชสมบัติแลสมเด็จพระเจ้า$\left. \begin{array}{}\mbox{ลูก } \\[1.4ex]\mbox{หลาน }\end{array} \right\}$ เธอ พระญาติพระวงษ ครอบครองอาณาประชาราษฎรให้อยู่เย็นเปนศุขสืบไป
พระราชสาส์นมาณวัน ๓ฯ ๑๐ ค่ำ ศักราชล่วง (ยาลอง) ๕ ปีขานอัฐศก