- คำอธิบาย
- ๑๐๒ ประกาศเรื่องออกหนังสือราชกิจจานุเบกษา
- ๑๐๓. ประกาศมหาสงกรานต์ปีมะเมียสัมฤทธิศก
- ๑๐๔ ประกาศผูกปี้ข้อมือจีน
- ๑๐๕ ประกาศเรื่องอากรเตาสุรากรุงเก่า
- ๑๐๖ ประกาศจ่ายเงินภาษีเข้าบำรุงพระนคร
- ๑๐๗ ประกาศเรื่องคนเสพสุราเมาในวันสงกรานต์
- ๑๐๘ ประกาศพระราชทานนามคลองเจดีย์บูชา
- ๑๐๙ ประกาศเรื่องพระนารายณ์ราชนิเวศน์เมืองลพบุรี
- ๑๑๐ ประกาศตั้งภาษีน้ำตาลทรายแยกเปน ๓ ราย
- ๑๑๑ ประกาศยกเงินหางเข้าค่านาปีแรกโค่นสร้าง
- ๑๑๒ ประกาศกำหนดค่าธรรมเนียมรับตราภูมคุ้มห้าม
- ๑๑๓ ประกาศพิกัดค่าธรรมเนียมรับตั๋วคุ้มสัก
- ๑๑๔ ประกาศการที่จะทูลเกล้าฯ ถวายฎีกา
- ๑๑๕ หมายประกาศเรื่องปลอมสักหมายหมู่
- ๑๑๖ การพระราชพิธีจรดพระนังคัล
- ๑๑๗ ประกาศว่าด้วยคำที่เรียกเสร็จ, สำเร็จ, สัมฤทธิ, สัมเรทธ
- ๑๑๘ ประกาศเรื่องภาษีพลู
- ๑๑๙. ประกาศห้ามขี่ม้าแลจูงม้าเปล่าเข้าในพระราชวัง
- ๑๒๐ ประกาศห้ามไม่ให้ขี่ม้าจูงม้ามาในพระบรมมหาราชวัง
- ๑๒๑ ประกาศนามพระที่นั่งชลังคพิมาน
- ๑๒๒ พระราชกระแสเลิกเก็บอากรตลาด เปลี่ยนเปนเก็บภาษีโรงร้านเรือแพ
- ๑๒๓ ประกาศให้บอกบาญชีราชสกุลแลราชนิกุลที่เกิดใหม่จะได้รับพระราชทานเบี้ยหวัด
- ๑๒๔ ประกาศในพระบรมมหาราชวัง ถ้าจะช่วยคนฤๅการกู้หนี้ให้มีนายประกัน
- ๑๒๕ ประกาศห้ามมิให้ทาสแลลูกหนี้หนีเข้าแอบแฝงในที่ผู้มีบุญจับกุมยาก
- ๑๒๖ พระราชกระแสเรื่องทาสลูกหนี้หนีนายเงินไปอาศรัยวังเจ้าบ้านขุนนางแลในพระบรมมหาราชวัง
- ๑๒๗ ประกาศตั้งเจ้าพระยานิกรบดินทรเปนผู้สำเร็จราชการกองสักเลขแทนสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ
- ๑๒๘ คำพิพากษาแลพระราชกระแสตัดสินเรื่องโทษอ้ายกลับพระยาไชยา
- ๑๒๙ ประกาศยกเลิกอากรตลาด ตั้งพิกัดภาษีเรือโรงร้านตึกแพ
- ๑๓๐ ประกาศบอกน้ำฝนต้นเข้าแลห้ามมิให้ฦๅการผิดๆ
- ๑๓๑ ประกาศตั้งตำแหน่งผู้สำเร็จราชการเมืองขึ้นเมืองกาญจนบุรี ๗ เมือง แลตั้งจีนเวชเปนขุนราชภัตการ
- ๑๓๒ ประกาศให้เลือกพระราชครูลูกขุน พระมหาราชครูปโรหิต พระมหาราชครูมหิธร
- ๑๓๓ ประกาศข้าราชการจะนำข้อความขึ้นกราบบังคมทูล ให้จดหมายยื่นต่อมหาดเล็กๆ ส่งท่านข้างใน
- ๑๓๔ ประกาศให้ลงชื่อด้วยลายมือตนในหนังสือทูลเกล้า ฯ ถวาย
- ๑๓๕ ประกาศเวลาเสด็จลงพระตำหนักน้ำแลประทับในเรือบด จะชักธงจอมเกล้าขึ้นเปนที่หมาย ห้ามคนพายเรือแจวเรือผ่าน
- ๑๓๖ ประกาศตั้งผู้จับคนยิงปืนในแขวงกรุงเทพ ฯ ซึ่งมิได้บอกปากเสียง
- ๑๓๗ ประกาศห้ามไม่ให้ช่วยคนในบังคับต่างประเทศยุโรปมาเปนทาส
- ๑๓๘ ประกาศดาวหางขึ้นอย่าให้วิตก
- ๑๓๙ ประกาศให้ผู้ถวายฎีกาลงชื่อฤๅวานผู้ที่ไว้ใจลงแทน
- ๑๔๐ ประกาศห้ามยิงปืน ถ้าจะยิงให้บอกศาลาก่อนจึงยิงได้
- ๑๔๑ เตือนสติพนักงานต้องทำการฉะเพาะตำแหน่ง
- ๑๔๒ ประกาศพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้เจ้าจอมอยู่งานกราบถวายบังคมลาออกได้ แลว่าด้วยเจ้าจอมมารดาแลหม่อมห้ามที่มีหม่อมเจ้ามีผัว
- ๑๔๓ ประกาศพระราชทานพระบรมราชานุญาตข้าราชการฝ่ายในกราบถวายบังคมลาออก ๑๒ คน
- ๑๔๔ ประกาศกำหนดโทษผู้ร้ายทิ้งไฟ
- ๑๔๕ ประกาศนามผู้ว่าราชการเมืองนครเขื่อนขันธ์
- ๑๔๖ ประกาศห้ามมิให้เฝ้ากรมหมื่นถาวรวรยศ แลกรมหมื่นอลงกฎกิจปรีชาที่วัง นอกจากผู้เปนกรมขึ้น
- ๑๔๗ ประกาศเรื่องคนโทษหนีเข้าไปอาศรัยในวังเจ้า ฤๅมีผู้แก้ไขให้ผู้คุมร้อง
- ๑๔๘ ประกาศห้ามไม่ให้พระสงฆ์พายเรือแจวเรือเวลาเสด็จทางชลมารคแลประทับริมน้ำ
- ๑๔๙ ประกาศแผ่พระราชกุศล ให้พระบรมวงศานุวงศแลข้าทูลลอองฯ ให้ช่วยปลูกสร้างวัดพระปฐมเจดีย
- ๑๕๐ ประกาศวันสงกรานต์ปีมะแมเอกศก
- ๑๕๑ ประกาศการถือสาสนาแลผู้ที่ถือผิด
- ๑๕๒ ประกาศเรื่องพระยาพิพิธฤทธิเดช
- ๑๕๓ ประกาศชำระความหัวเมืองแลบอกส่งกรุงเทพฯ
- ๑๕๔ ประกาศเตือนสติในคำเรียกเจ้าพระยามุขมนตรี แลหลวงมลโยธานุโยค แลกรมล้อมวัง
- ๑๕๕ ประกาศเตือนสติคำที่เรียกทรากศพ
- ๑๕๖ ประกาศเตือนสติ ในคำว่าปิดตรา
- ๑๕๗ ว่าด้วยคำที่เรียกว่าทแกล้วทหาร
- ๑๕๘ ประกาศว่าด้วยคำที่เรียกใบบอกแลท้องตรา
๑๔๑ เตือนสติพนักงานต้องทำการฉะเพาะตำแหน่ง
ณวันเสาร์ เดือน ๑๑ แรม ๑ ค่ำ ปีมะเมียสัมฤทธิศก
เตือนสติว่าราชการใดๆ ข้าราชการตามพนักงานในกรมนั้นๆ แล้วผู้นั้นๆ ก็ต้องทำตามพนักงานของตัวไม่ต้องคอยรับสั่งเลย ควรต้องทำทุกประการ ถ้าขาดไปก็มีความผิด แต่ผู้ใดเปนขุนนางตำแหน่งพนักงานอื่น ถึงจะมีความสวามิภักดิ์จะมาช่วยทำการนอกพนักงานของตัวก็ไม่ได้ เหมือนอย่างกรมวังสนมพลเรือนสนมตำรวจ เปนพนักงานสำหรับกำกับข้างในไปที่ใดที่หนึ่งนอกพระราชวัง ผู้เปนพนักงานอื่นจะมาพลอยแซกแซงกำกับไปด้วยก็ไม่ได้ ถ้ามีราชการฤๅคดีเกี่ยวข้องในกรมวัง ก็เปนพนักงานสำหรับทอดโฉนดบัตรหมายเข้าไป พนักงานอื่นจะทอดโฉนดบัตรหมายเข้าไปก็ไม่ได้ แต่บางทีผู้ที่เปนพนักงานอื่น มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ สั่งให้ว่าให้ทำการของพนักงานอื่นเปนครั้งเปนคราว ฤๅบางสิ่งบางอย่างก็ว่าได้ ทำได้เปนคราวๆ แลในสิ่งแลอย่างซึ่งโปรดให้ว่า (ให้ทำ) นั้นตามรับสั่ง ผู้ที่เปนเจ้าของพนักงานอยู่ในกรมนั้น จะขัดขวางไว้ไม่ให้ผู้นั้นว่าไม่ให้ผู้นั้นทำ ฤๅจะแย่งชิงทำเองก็ไม่ได้ เหมือนศาลมรดกแต่เดิมก็ขึ้นอยู่ในกรมวัง แต่บัดนี้ทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกขึ้นไปกรมล้อมพระราชวัง ถ้าแลกรมวังจะไปตามว่ากล่าวบังคับบัญชาก็ไม่ได้ จะตั้งศาลมรดกว่าต่างหากก็ไม่ได้
อนึ่งความมรดกแลความฎีกาแลความอื่นๆ บางเรื่องทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีตระลาการศาลรับสั่งชำระต่างหาก นอกจากโรงศาลตามพระธรรมนูญ ความเหล่านั้นก็ตกอยู่แก่ผู้รับสั่งนั้นๆ ถึงผู้ที่เปนพนักงานโรงศาลตามกระทรวงจะตามแย่งชิงมาว่ากล่าวก็ไม่ได้
เรื่องทาสลูกหนี้หนีเข้าไปแอบแฝงขัดขวางอยู่ในพระราชวัง เดิมเปนพนักงานของกรมวังก็จริง บัดนี้พระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศแล้วว่าให้เปนพนักงานของพระยาเพชรพิไชย ช่วยตามต่อว่าชำระส่งตัวทาสแลลูกหนี้ฤๅเงินค่าตัวค่าป่วยการแลอื่นๆ นั้น ให้แก่นายเงินแลเจ้าหนี้ เมื่อการจะเกี่ยวข้างใน พระยาเพชรพิไชย ก็ต้องถอดโฉนดบัตรหมายไปจึงจะชอบ เมื่อนายเงินแลเจ้าหนี้ไม่ว่าที่พระยาเพชร์พิไชย กลับมาว่าที่กรมวังๆ จะรับความมาตามเคยนั้นก็ไม่ควร เพราะได้มีประกาศในหนังสือราชกิจจานุเบกษาแผ่นที่ ๙ ประกาศที่ ๒๐ แล้ว ความควรส่งให้พระยาเพชร์พิไชยจึงจะชอบ ถ้าพระยาเพชร์พิไชยไม่ชำระให้ช้าไว้กว่า ๗ วัน ก็ควรจะให้เจ้าของทาสมาร้องถวายฎีกาเอาเอง ฤๅจะนำทูลเกล้าฯ ให้ก็ได้ ซึ่งจะมาชำระเรียกร้องเร่งรัดต่างหากตามพนักงานเดิมไม่ควร
ลงหนังสือพิมพ์ราชกิจจานุเบกษา ณวันเสาร์ เดือน ๑๑ แรม ๑ ค่ำ ปีมะเมียสัมฤทธิศกศักราช ๑๒๒๐