- คำอธิบาย
- ๑๐๒ ประกาศเรื่องออกหนังสือราชกิจจานุเบกษา
- ๑๐๓. ประกาศมหาสงกรานต์ปีมะเมียสัมฤทธิศก
- ๑๐๔ ประกาศผูกปี้ข้อมือจีน
- ๑๐๕ ประกาศเรื่องอากรเตาสุรากรุงเก่า
- ๑๐๖ ประกาศจ่ายเงินภาษีเข้าบำรุงพระนคร
- ๑๐๗ ประกาศเรื่องคนเสพสุราเมาในวันสงกรานต์
- ๑๐๘ ประกาศพระราชทานนามคลองเจดีย์บูชา
- ๑๐๙ ประกาศเรื่องพระนารายณ์ราชนิเวศน์เมืองลพบุรี
- ๑๑๐ ประกาศตั้งภาษีน้ำตาลทรายแยกเปน ๓ ราย
- ๑๑๑ ประกาศยกเงินหางเข้าค่านาปีแรกโค่นสร้าง
- ๑๑๒ ประกาศกำหนดค่าธรรมเนียมรับตราภูมคุ้มห้าม
- ๑๑๓ ประกาศพิกัดค่าธรรมเนียมรับตั๋วคุ้มสัก
- ๑๑๔ ประกาศการที่จะทูลเกล้าฯ ถวายฎีกา
- ๑๑๕ หมายประกาศเรื่องปลอมสักหมายหมู่
- ๑๑๖ การพระราชพิธีจรดพระนังคัล
- ๑๑๗ ประกาศว่าด้วยคำที่เรียกเสร็จ, สำเร็จ, สัมฤทธิ, สัมเรทธ
- ๑๑๘ ประกาศเรื่องภาษีพลู
- ๑๑๙. ประกาศห้ามขี่ม้าแลจูงม้าเปล่าเข้าในพระราชวัง
- ๑๒๐ ประกาศห้ามไม่ให้ขี่ม้าจูงม้ามาในพระบรมมหาราชวัง
- ๑๒๑ ประกาศนามพระที่นั่งชลังคพิมาน
- ๑๒๒ พระราชกระแสเลิกเก็บอากรตลาด เปลี่ยนเปนเก็บภาษีโรงร้านเรือแพ
- ๑๒๓ ประกาศให้บอกบาญชีราชสกุลแลราชนิกุลที่เกิดใหม่จะได้รับพระราชทานเบี้ยหวัด
- ๑๒๔ ประกาศในพระบรมมหาราชวัง ถ้าจะช่วยคนฤๅการกู้หนี้ให้มีนายประกัน
- ๑๒๕ ประกาศห้ามมิให้ทาสแลลูกหนี้หนีเข้าแอบแฝงในที่ผู้มีบุญจับกุมยาก
- ๑๒๖ พระราชกระแสเรื่องทาสลูกหนี้หนีนายเงินไปอาศรัยวังเจ้าบ้านขุนนางแลในพระบรมมหาราชวัง
- ๑๒๗ ประกาศตั้งเจ้าพระยานิกรบดินทรเปนผู้สำเร็จราชการกองสักเลขแทนสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ
- ๑๒๘ คำพิพากษาแลพระราชกระแสตัดสินเรื่องโทษอ้ายกลับพระยาไชยา
- ๑๒๙ ประกาศยกเลิกอากรตลาด ตั้งพิกัดภาษีเรือโรงร้านตึกแพ
- ๑๓๐ ประกาศบอกน้ำฝนต้นเข้าแลห้ามมิให้ฦๅการผิดๆ
- ๑๓๑ ประกาศตั้งตำแหน่งผู้สำเร็จราชการเมืองขึ้นเมืองกาญจนบุรี ๗ เมือง แลตั้งจีนเวชเปนขุนราชภัตการ
- ๑๓๒ ประกาศให้เลือกพระราชครูลูกขุน พระมหาราชครูปโรหิต พระมหาราชครูมหิธร
- ๑๓๓ ประกาศข้าราชการจะนำข้อความขึ้นกราบบังคมทูล ให้จดหมายยื่นต่อมหาดเล็กๆ ส่งท่านข้างใน
- ๑๓๔ ประกาศให้ลงชื่อด้วยลายมือตนในหนังสือทูลเกล้า ฯ ถวาย
- ๑๓๕ ประกาศเวลาเสด็จลงพระตำหนักน้ำแลประทับในเรือบด จะชักธงจอมเกล้าขึ้นเปนที่หมาย ห้ามคนพายเรือแจวเรือผ่าน
- ๑๓๖ ประกาศตั้งผู้จับคนยิงปืนในแขวงกรุงเทพ ฯ ซึ่งมิได้บอกปากเสียง
- ๑๓๗ ประกาศห้ามไม่ให้ช่วยคนในบังคับต่างประเทศยุโรปมาเปนทาส
- ๑๓๘ ประกาศดาวหางขึ้นอย่าให้วิตก
- ๑๓๙ ประกาศให้ผู้ถวายฎีกาลงชื่อฤๅวานผู้ที่ไว้ใจลงแทน
- ๑๔๐ ประกาศห้ามยิงปืน ถ้าจะยิงให้บอกศาลาก่อนจึงยิงได้
- ๑๔๑ เตือนสติพนักงานต้องทำการฉะเพาะตำแหน่ง
- ๑๔๒ ประกาศพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้เจ้าจอมอยู่งานกราบถวายบังคมลาออกได้ แลว่าด้วยเจ้าจอมมารดาแลหม่อมห้ามที่มีหม่อมเจ้ามีผัว
- ๑๔๓ ประกาศพระราชทานพระบรมราชานุญาตข้าราชการฝ่ายในกราบถวายบังคมลาออก ๑๒ คน
- ๑๔๔ ประกาศกำหนดโทษผู้ร้ายทิ้งไฟ
- ๑๔๕ ประกาศนามผู้ว่าราชการเมืองนครเขื่อนขันธ์
- ๑๔๖ ประกาศห้ามมิให้เฝ้ากรมหมื่นถาวรวรยศ แลกรมหมื่นอลงกฎกิจปรีชาที่วัง นอกจากผู้เปนกรมขึ้น
- ๑๔๗ ประกาศเรื่องคนโทษหนีเข้าไปอาศรัยในวังเจ้า ฤๅมีผู้แก้ไขให้ผู้คุมร้อง
- ๑๔๘ ประกาศห้ามไม่ให้พระสงฆ์พายเรือแจวเรือเวลาเสด็จทางชลมารคแลประทับริมน้ำ
- ๑๔๙ ประกาศแผ่พระราชกุศล ให้พระบรมวงศานุวงศแลข้าทูลลอองฯ ให้ช่วยปลูกสร้างวัดพระปฐมเจดีย
- ๑๕๐ ประกาศวันสงกรานต์ปีมะแมเอกศก
- ๑๕๑ ประกาศการถือสาสนาแลผู้ที่ถือผิด
- ๑๕๒ ประกาศเรื่องพระยาพิพิธฤทธิเดช
- ๑๕๓ ประกาศชำระความหัวเมืองแลบอกส่งกรุงเทพฯ
- ๑๕๔ ประกาศเตือนสติในคำเรียกเจ้าพระยามุขมนตรี แลหลวงมลโยธานุโยค แลกรมล้อมวัง
- ๑๕๕ ประกาศเตือนสติคำที่เรียกทรากศพ
- ๑๕๖ ประกาศเตือนสติ ในคำว่าปิดตรา
- ๑๕๗ ว่าด้วยคำที่เรียกว่าทแกล้วทหาร
- ๑๕๘ ประกาศว่าด้วยคำที่เรียกใบบอกแลท้องตรา
๑๒๓ ประกาศให้บอกบาญชีราชสกุลแลราชนิกุลที่เกิดใหม่จะได้รับพระราชทานเบี้ยหวัด
ณวันศุกร เดือน ๘ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีมะเมียสัมฤทธิศก
ประกาศมาทุกวังเจ้าบรรดาที่มีพระองค์เจ้าหม่อมเจ้า จะประสูติออกมา แล้วจะได้รับพระราชทานเบี้ยหวัดในปีนั้น ให้ทราบว่าตั้งแต่ปีนี้ไป ถ้าพระองค์เจ้าแลหม่อมเจ้าประสูติใหม่ ฤๅหม่อมราชวงศ์ราชนิกุลเกิดใหม่เกิดในปักษ์ขึ้นแรมใด ก็ให้มาแจ้งความที่ศาลาท้าวศรีสัจจาในพระบรมมหาราชวัง ในปักษ์นั้นอย่าให้ล่วงปักษ์ไป ถ้าทำปิดๆ ง่าๆ อ้อมๆ แอ้มๆ ตามวิสัยใจอย่างเก่า จะมาบอกเอาต่อถึงเบี้ยหวัดนั้นไม่ได้ ถ้าเมื่อหน้าเบี้ยหวัดจึงมาบอกเข้าบาญชีอย่างเก่าก็จะให้คนไปสอบดู ถ้าเหนว่าบุตรนั้นโตกว่าเกิดในปักษ์นั้นก็จะยกเสียไม่ให้เบี้ยหวัดเลย เพราะถ้าเปนเจ้าก็เปนเหมือนเจ้ามืดไปแล้วลงตกเปนบุตรบิดาไม่นับถือ จึงไม่มาบอกบาญชีแต่แรก ฯ
อนึ่งพระองค์เจ้าหม่อมเจ้าที่ประสูติใหม่ แลหม่อมราชวงศ์ราชนิกุลที่เกิดใหม่ ได้บอกบาญชีแล้วยังไม่ได้รับพระราชทานเบี้ยหวัดก็ดี พระองค์เจ้าหม่อมเจ้าหม่อมราชวงศ์ราชนิกุลที่มีบาญชีแล้วในเบี้ยหวัดก็ดี มีอันตรายชีวิตลงในปักษ์ใด ก็ให้มีผู้มาแจ้งความที่ศาลาท้าวศรีสัจจาในปักษ์นั้น ถ้าศพเก็บไว้แลฝังไว้ก็ให้แจ้งความก่อนศพยังไม่ได้เผาด้วย เพราะพระองค์เจ้าหม่อมเจ้าหม่อมราชวงศ์ราชนิกุลเหล่านี้ก็เนื่องในพระราชวงศานุวงศ์ มีพระราชประสงค์จะใคร่ทรงสงเคราะห์ในกาลที่เปนมงคลแลกาลที่เปนอุปัทวะ โดยสมควรเสมอทั่วไป ก็ซึ่งเจ้านายไม่บอกนั้น ก็ด้วยรังเกียจด้วยชื่อมารดา หรือกะไร แลถ้ารังเกียจก็อย่าให้เอาชื่อมารดามาบอกเลย ถ้ามารดามีบันดาศักดิเปนตระกูลเจ้านายหรือบุตรหลานขุนนาง ในหลวงทรงทราบก็จะพลอยยินดีด้วย เพราะลางคนมีบันดาศักดิเพราะเมีย เหมือนตาฟักเปนแต่ชาววัดชาววา มีวาสนาข้างวัดมาชอบพลัดชอบผลู ไปได้หลานพระยาศรีสหเทพเพ็งเปนเมีย เดี๋ยวนี้ก็ไว้ตัวเหมือนพระยาวรพงศ์พิพัฒน์ แลเจ้าหมื่นเสมอใจราช ว่าเปนพวกเดียวกัน
ประกาศมาณวันศุกร เดือนแปดบุรพาษาฒ ขึ้นค่ำหนึ่ง ปีมะเมียสัม๘ฤทธิศกศักราช ๑๒๒๐ เปนวันที่ ๒๕๗๕ ในรัชกาลปัจจุบันนี้