๑๑๗ ประกาศว่าด้วยคำที่เรียกเสร็จ, สำเร็จ, สัมฤทธิ, สัมเรทธ

ณวันพฤหัสบดี เดือน ๖ ขึ้น ๑๒ ค่ำปีมะเมียสัมฤทธิศก

คำว่าสำเร็จหรือเสร็จนี้ถ้าเขียนสังโยคกับตัว จ เห็นว่าจะเปนคำเขมร แปลว่าแล้วว่าจบว่าสุดการฯ แต่คนวัดคนนักบวชสึกออกมามักสงสัยว่าจะเปนคำมาแต่มคธ ที่เรียกกันว่าบาลีนั้นว่า สมิทธิ จึงมักเขียนว่า สำเรทธิบ้าง สำเรทธบ้าง เสรทธิบ้าง เสรทธบ้าง ครั้นพิเคราะห์ดูก็เปนอันน่ารังเกียจ ว่าเปนอุตริชาววัดหรือนักบวชสึกไป หนังสือฉบับโบราณมีเขียนว่า สัมฤทธิเหมือนกับชื่อทองสัมฤทธิก็มี คำนั้นแลเห็นจะมาแต่ศัพท์ว่าสมิทธิแท้ แปลว่าเต็มว่าพร้อมว่าได้การว่าครบถ้วน เพราะฉนั้นตั้งแต่นี้ไป เนื้อความที่ว่าแล้วให้เขียนว่า สำเร็จแลเสร็จ ดังนี้ทุกแห่ง คำที่ว่าเต็มว่าพร้อมว่าครบถ้วน ดังคำว่าผู้สำเรทธิราชการแลสำเรทธิศก ให้ใช้ว่าสัมเรทธิ ดังนี้เทอญ สัมในสัมเรทธิให้เขียนเปนสัม ดังนี้จึงจะถูก เหมือนกับคำว่าคัมภีร์ ถ้าเขียนว่าสำในสำเรทธิ ก็จะไม่งามเปนที่รังเกียจ เหมือนว่าคำที่ลางคนเขียนในคำว่า คำภีรนั้นฯ ก็ฝ่ายคำว่าสำเร็จที่แปลว่าแล้วว่าสุดว่าจบนั้นคงให้เขียนว่าสำเร็จ อย่าหลงเขียนว่าสัมเร็จเลย

ประกาศมาณวันพฤหัสบดีเดือนหกขึ้นสิบสองค่ำ ปีมะเมียสัมฤทธิศก เปนวันที่ ๒๕๓๗ ในรัชกาลปัจจุบันนี้

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ