เรื่องกวนน้ำอมฤต

[ฆ] เรื่องกวนน้ำอมฤต (เล่าเมื่อไปถึงเมืองวิศาลา)

๑. เทวดาและอสูรอยากจะใคร่อยู่คง พ้นจากความตาย จึ่งชวนกันกวนเกษียรสมุททำน้ำอมฤต เอาเขามนทรคีรีเปนไม้กวน เอาพญาวาสุกรีเปนเชือก พญาวาสุกรีพ่นพิษเปนไฟพากันได้ความเดือดร้อน พระนารายน์เชิญให้พระอิศวรเสวยพิษเพื่อดับความเดือดร้อน พระอิศวรก็เสวยพิษเข้าไป (พระศอจึ่งเปนสีนิลเพราะพิษไหม้)

๒. เทวดาและอสูรชักเขามนทรคีรีหมุนกวนไปอีก จนเขาทลุลงไปใต้โลก พระนารายน์จึ่งอวตารเปนเต่าไปรองรับเขามนทรคีรีไว้มิให้ทลุเลยไปได้อีก การกวนจึ่งกระทำต่อไปได้สดวก (นารายน์ปางนี้ คือปางที่ ๒ ใน ๑๐ ปาง เรียกตามสังสกฤตว่า “กูรมาวตาร” แต่ข้างไทยเราเรียก “กัจฉปาวตาร”

๓. มีสิ่งซึ่งได้มาจากเกษียรสมุทนั้น ดังต่อไปนี้

(๑) ธันวันตะรี ประถมแพทย์ ผู้ชำนาญในอายุรเวท (วิชารักษาโรค)

(๒) อับศรหกสิบโกฏิ ซึ่งเทวดาและอสูรไม่รับทั้งสองฝ่าย จึ่งกลายเปนของกลาง เปนนางที่ไม่มีสามี แต่เปนผู้บำเรอทั่วไป

(๓) นางวารุณี หรืออีกนัย ๑ เรียกว่านางสุรา (คือเหล้า)

(๔) อุจไฉศะรพ ม้าแก้ว ซึ่งเปนพาหนพระอินทร

(๕) แก้วเกาษฎุก

(๖) อมฤต

๔. เทวดากับอสูรทำสงครามกัน ชิงน้ำอมฤต (นี้เปนเทวาสุรสงครามครั้งแรก) พระนารายน์ฉวยน้ำอมฤตไปเสียพ้นจากฝั่งเกษียรสมุทแล้ว พวกอสุรมิได้มีโอกาศกินน้ำอมฤต ก็ตายในที่รบเปนอันมาก เทวดาจึ่งได้เปนใหญ่ในสวรรค์